Mümtaz Soysal 90 yaşında hayatını kaybetti

Yazar, hukukçu ve siyasetçi Mümtaz Soysal, Türkiye'nin siyasi ve düşün hayatında iz bırakan isimlerden biriydi

Fotoğraf: Cumhuriyet 

Türkiye akademi ve siyaset dünyasında önemli ismi, eski Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Mümtaz Soysal, İstanbul Beşiktaş'taki evinde hayatını kaybetti.

Soysal bir süredir alzheimer tedavisi görüyordu.

Anayasa Hukuku’nun önde gelen hocalarından olan, bir dönem dekanlığını da yaptığı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde devlet ve siyaset hayatında önemli rol oynayan çok sayıda öğrenci yetiştiren Prof. Dr. Soysal, 12 Mart 1971 darbesi sürecinde efsanevi kitabı “Anayasaya Giriş”te “komünizm propagandası” yaptığı gerekçesiyle tutuklanmıştı.

Soysal, Uluslararası Af Örgütü’nün Türkiye’den seçilen ilk ve son genel sekreteriydi. 

Türkiye edebiyatının önemli isimlerinden Sevgi Soysal’la olan evliliğinden iki çocuğu olan Soysal, 'Türkiye'yi Türkiye'den Yönetmek için' sloganıyla 24 Temmuz 2002'de Bağımsız Cumhuriyet Partisi'ni (BCP) kurmuştu. 

Uzun yıllar Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde Anayasa Hukuku profesörü olarak ders veren Soysal, 6 Ocak 1961 - 25 Ekim 1961 tarihleri arasında Temsilciler Meclisi Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) temsilcisi olarak Anayasa Komisyonu üyeliği yapmıştı.

12 Mart Muhtırası'nın ardından 18 Mart 1971'de dekanlığı esnasında, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca gözaltına alınıp tutuklanan Soysal, toplam 14.5 ay Mamak Cezaevi'nde kalmıştı.

Soysal, Forum, Akis, Yön, Ortam gibi dergilerde, Yeni İstanbul, Cumhuriyet, Ulus, Barış, Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde yazarlık yapmıştı. 

1962 yılında arkadaşlarıyla birlikte Sosyalist Kültür Derneği'ni kurdu. 1969-71'de Akdeniz Sosyal Bilim Araştırma Konseyi Başkanlığı, 1974-78 arasında Uluslararası Af Örgütü ikinci başkanlığı görevlerini yürüttü.

1979'da BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Uluslararası İnsan Hakları Öğretimi Ödülü'nü alan Soysal, 1991 seçimlerinde Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) listesinden Ankara'dan kontenjan adayı oldu ve TBMM'ye seçilmiş, TBMM'de Çekiç Güç, OHAL, demokratikleşme, Kıbrıs, özelleştirme gibi konularda hükümet politikalarını eleştirmiş, özelleştirme konusundaki yetki yasaları için Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı başvurularla koalisyon ortağı DYP'lilerin tepkisini çekmişti. 

1995 genel seçimlerinde DSP’den Zonguldak milletvekili seçilen Soysal, daha sonra 1998’de Bülent Ecevit ve Rahşan Ecevit’le anlaşmazlığa düşerek DSP’den ayrıldı. 

Kıbrıs'taki toplumlararası görüşmelerde anayasa danışmanlığı görevini üstlenen Soysal, uzun yıllar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a danışmanlık yapmıştı.

Soysal'ın aralarında 'İdeoloji Öldü mü?', 'Balinanın Böcekleri', "100 Soruda Anayasanın anlamı', 'Avrupa Birliği ve Türkiye' bulunduğu 16 eseri bulunmaktaydı.

 

Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU