Laboratuvarda yapılan yeni bir kavram kanıtı çalışmasına göre, bir nükleer aygıt tarafından üretilen X-ışını darbesi, bir asteroidin yüzeyini buharlaştırarak onun yörüngesini Dünya'dan uzaklara kaydırabilir.

Nature Physics adlı bilimsel dergide salı günü yayımlanan araştırma, böyle bir teknolojinin Dünya'daki yaşamı tehdit eden uzay kayalarına karşı savunma yapmak için kullanılabileceğini öne sürüyor.

Kuyrukluyıldızlar ve asteroitler gibi uzay kayaları çok yaklaşırsa Dünya için tehdit oluşturabilir.

Uzay ajansları gezegeni bu tür feci çarpışmalardan korumanın yollarını araştırıyor. Örneğin NASA'nın kısaca DART olarak bilinen Çift Asteroit Yönlendirme Testi (Double Asteroid Redirection Test) görevi, bir asteroide çarpıp yolunu değiştirmek için bir uzay aracı kullanmıştı.

Bununla birlikte test, hazırlık için geniş zaman gerektirdi ve bu yaklaşımın çok pahalı olabileceği sonucuna varılmıştı.

NASA'nın Kennedy Uzay Merkezi'ndeki bir TV, Dimorphos asteroidine çarpmadan önce Çift Asteroit Yönlendirme Testi'ndeki son görüntüleri gösteriyor (AFP)

Laboratuvar çalışması, "NASA'nın son DART görevi Dünya'ya yakın cisimlerin başarıyla hedeflenebileceğini gösterse de en tehlikeli asteroitlerin yönünü değiştirmek için nükleer patlamalara benzer enerji yoğunlukları gerekecek" sonucuna varıyor.

Yeni çalışmada test edilen alternatif yaklaşım, hedeflenen uzay kayasının yüzeyini hızla ısıtmak için nükleer patlamayla üretilen X-ışınlarını kullanıyor ve bu da kayayı buharlaştırarak onun yön değiştirmesine neden oluyor.

Bilim insanları, bir asteroide çarpan nükleer bir aygıtın etkisini taklit etmenin yollarını laboratuvar deneylerinde sınadı.

Araştırmacılar izole edilmiş iki adet 12 milimetrelik asteroid modelini hedeflemek için X-ışınlarını kullandı. Kaya örneklerinden biri kuvars, diğeriyse camsı silikadan yapılmıştı.

Bilim insanları, X-ışını darbelerinin asteroit simülasyonlarının yüzeyini ısıttığını gözlemledi. Bu, hedeflenen kuvars ve silikalarda ivme yaratan bir buhar bulutuna neden oldu.

X-ışını darbesinin, kayaları saniyede yaklaşık 70 metre hızla hareket ettirdiği bulundu.

Bir asteroit parçalama görseli (Elena Khavina/MIPT Basın Ofisi)

Araştırmacılar edinilen verileri, bu asteroit saptırma yönteminin nasıl ölçeklenebileceğini değerlendirmek için simülasyonlarda kullandı. Bulgular, Dünya'ya yakın ve yaklaşık 4 kilometre çapındaki cisimlerin nükleer etkileme stratejisiyle saptırılabileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar, "Bu sonuçları önerilen önleyici enerjilere göre ölçeklendiriyoruz ve 4 km çapa kadar olan asteroitlerin bu mekanizmayla saptırılabileceğini tahmin ediyoruz, bu da gelecekteki gezegen savunma görevlerine hazırlanmak için uygun bir yol gösteriyor" diyor.

Bilim insanları, diğer hedef materyalleri ve yapıları araştırmak için gelecekte deneyler yapılması çağrısında bulunuyor. Araştırmacılar, ürettikleri buhar bulutu hedeflenen uzay kayasının kimyasal bileşimine bağlı olduğundan farklı X-ışını darbelerini test etmeyi arzuluyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: Eren Umurbilir