100 yıl kadar önce Irak'ta bulunan 4 bin senelik Babil tabletlerinde yazanlar nihayet ortaya çıktı. Çivi yazısı kullanılan tabletler, Ay tutulmalarına dayanarak kötü alametlerde bulunuyor.

MÖ 2 bin civarında kurulan Babil İmparatorluğu, bugünkü Irak'ın yanı sıra Suriye ve İran'ın bazı bölümlerini kapsıyordu. Astronomi alanındaki çalışmalarıyla bilinen Babilliler, diğer Mezopotamya halkları gibi Ay'ın hareketlerine büyük anlam yüklüyordu. 

Ay tutulmasının da kötü olayların habercisi olabileceğine inanılıyordu. 

Uydunun, Dünya'nın gölgesi altında kalmasıyla meydana gelen Ay tutulması sırasında Ay kararıyor ve bazen de kızıl bir renk alabiliyor. 

Tutulmaların ne zaman gerçekleşeceğini hesaplamak için bir yöntem geliştiren Babilliler, kötü olayları öngörüp engellemeye çalışıyordu. Bu alametler de çivi yazısıyla tabletlere kazınıyordu.

Yaklaşık 100 önce Irak'ta bu alametleri içeren 4 tablet keşfedilmişti. Antik kent Sippar'dan geldiği düşünülen tarihi eserler, 1892 ila 1914'te Birleşik Krallık'taki British Museum'ın koleksiyonuna katılmıştı.

Ancak yaklaşık 4 bin yıl önceye ait bu tabletlerde ne yazdığı bugüne kadar çözülememişti. 

Londra Üniversitesi'nden Andrew George ve bağımsız araştırmacı Junko Taniguchi, bugüne kadar bulunan bu türden en eski tabletlerde ne yazdığını nihayet ortaya çıkardı. 

Journal of Cuneiform Studies adlı hakemli dergide yakın zamanda yayımlanan makaleye göre Babilliler, Ay tutulmalarının salgın hastalıklardan ekonomik sıkıntılara, sellerden bir hanedanlığın çöküşüne kadar çeşitli felaketleri haber verdiğine inanıyordu. 

Örneğin tabletlerden birinde "tutulma merkezden bir anda belirsizleşip bir anda netleşirse bir kral ölecek, Elam yıkılacak" yazıyor. Elam, bugünkü İran'da yer alan bir bölgeydi. 

Başka birinde de "Akşam saatlerindeki bir tutulma, salgın hastalığa işaret eder" deniyor. 

Bazı alametlerse iki ihtimal sunuyordu. Örneğin ya kral ölecek ve bu nedenle halkı refaha kavuşacak ya da kral ölmeyecek ve halk acı çekecek. 

Araştırmacılar bazı alametlerin gerçek deneyimlere dayanabileceğini ancak çoğunda, tutulmaların özellikleriyle başka öngörülerin ilişkilendirildiğini söylüyor. 

Bilim insanları makalede Babillilerin, "gökyüzündeki olayların, yeryüzünde yaşayanların geleceği hakkında uyarılar verme amacıyla tanrılar tarafından oraya yerleştirilen kodlanmış işaretler olduğuna" inandığını yazarak ekliyor:

Kralın danışmanları, gece gökyüzünü izleyerek gözlemlerini gökyüzü-alamet metinlerinden oluşan akademik külliyatla karşılaştırırdı.

Tutulmalar büyük felaketlere işaret ettiğinde, bu alametler hayvanların kurban edilmesiyle sınanıyordu. Hayvanların iç organları kötü bir şey yaşanacağının belirtilerini gösterdiğinde halk, çeşitli ritüellerle bu olayı engellemeye çalışıyordu. 

Artık Ay tutulmalarının uyarı işaretleri olduğuna inanılmıyor. Fakat tabletler, Babillilerin astronomiye katkılarının bir başka kanıtını sunuyor.

Independent Türkçe, Live Science, Jerusalem Post, Journal of Cuneiform Studies

Derleyen: Büşra Ağaç