Neandertal bir çocuğun kalıntılarını inceleyen bilim insanları Down sendromunun en eski örneğini buldu. Çocuğun yaklaşık 6 yaşına kadar yaşaması, Neandertallerin yardımsever bir toplum olduğuna işaret ediyor. 

İnsanlardaki en yaygın genetik hastalıklardan olan Down sendromuna tarih öncesinde rastlanmasına karşın bu kişilerin bebeklik dönemini geçtiği görülmemişti. Modern insanlarda bugüne kadar MÖ 3 bin 629 ila MÖ 400'de 5 vaka bulunmuş, fakat Down sendromlu bu kişilerin hiçbiri 16 aydan uzun yaşamamıştı. 

İspanya'daki Cova Negra adlı arkeolojik kazı alanında 1989'da çıkarılan fosilleri inceleyen araştırmacılar, Down sendromlu birinin binlerce yıl önce 6 yaşına kadar yaşadığını saptadı. 

Çocuğun iç kulak kalıntılarını inceleyen bilim insanları, burada doğuştan gelen bozukluklar olduğunu fark etti. Hakemli dergi Science Advances'ta dün yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, bu bozuklukların sadece Down sendromuyla açıklanabileceği sonucuna vardı. 

Down sendromunun bilinen en eski kanıtını sunan fosiller net bir şekilde tarihlenemedi. Fakat bilim insanları, Neandertallerin Cova Negra'da 273 bin ila 146 bin yıl önce yaşadığını tahmin ediyor. 

6-7 yaşında öldüğü tespit edilen çocuğun cinsiyetini belirlemek de mümkün olmadı. Araştırmacılar Tina adını verdikleri Neandertal çocuğun rahatsızlığından dolayı sağırlık, vertigo ve dengesini koruyamamaktan mustarip olduğunu düşünüyor. 

Araştırmacılar Neandertallerin sürekli hareket halinde olması gibi etmenlerden dolayı, çocuğun nispeten uzun süre yaşamasını annenin tek başına sağlayamayacağı görüşünde.

Makalenin başyazarı Mercedes Conde-Valverde "Bu semptomlar göz önüne alındığında annenin kendi ihtiyaçlarını karşılarken gerekli tüm bakımı tek başına sağlayabilmesi pek olası değil" diyerek ekliyor:

Bu nedenle Tina'nın en az 6 yıl hayatta kalabilmesi için grubun ya çocuğun bakımında anneye destek olarak, ya kadının günlük işlerinin ucundan tutarak ya da her ikisini birden yaparak anneye sürekli yardım etmiş olması gerekiyor.

Modern insanların en yakın akrabalarından olan Neandertallerin, birbirlerine iyilik yaptığı ve yardım ettiği örneklere daha önceden de rastlanmıştı. Öte yandan bazı bilim insanları bu eylemlerin kişisel çıkar doğrultusunda yapıldığını ve sadece iyiliğe karşılık verebilecek kişilere yöneltildiğini öne sürüyordu. 

Yeni araştırmada edinilen bulgularsa, yapılan iyiliği geri ödeyemeyecek bir çocuğa yardım eli uzatıldığını gösteriyor. Bu durum karşılıksız iyiliğin Neandertallerde sanılandan daha yaygın olduğuna işaret ediyor. 

Conde-Valverde "Karşılık veremese de doğumundan itibaren annesi dışındaki kişilerden bakım alan bir bireye dair bir vaka bugüne kadar bilinmiyordu. Cova Negra fosilinin keşfi, Neandertaller arasında gerçek bir özgeciliğin varlığını destekliyor" ifadelerini kullanıyor:

Tina'nın keşfi, bilinen en eski Down sendromu vakasını temsil ediyor ve modern insanlarda gözlemlenen çeşitliliğin tarih öncesi zamanlarda da mevcut olduğunu gösteriyor. Bu bulgu, insan evrimi öyküsünün hepimizi kapsadığını ortaya koyuyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Reuters, Science Advances

Derleyen: Büşra Ağaç