Hamas’ın 7 Ekim saldırılarının ana hedefleri arasında Aşkelon Hapishanesi’ne baskını yapıp Filistinli mahkum ve tutukluların serbest kalmasını sağlamak vardı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Plan başarılı olsaydı, bu İsrail'e benzeri görülmemiş bir darbe vuracak “Hamas esirleri özgürleştirmiş” olacaktı. El Aksa Tufanı Operasyonu’nun hedeflerinden biri de Gazze Şeridi yakınlarındaki Aşkelon Merkez Hapishanesi’ydi.
Şarku'l Avsat özel haberinde, hapishaneyi hedef alan saldırının ayrıntılarını ulaştı. Saldırı, saldıran grubun esas hedefi yerine yakındaki bir yerleşim yerine yönelmesine neden olan teknik bir hata nedeniyle başarısız oldu.
Gazze Şeridi'ndeki Filistinli gruplardan kaynakların Şarku'l Avsat'a aktardığına göre Hamas’ın silahlı kanadı El Kassam Tugayları’nın Özel Timi’ne bağlı ilk gruplardan biri, Gazze sınırında bulunan İsrail yerleşim birimlerinin güvenlik çitlerini aşıp, Aşkelon Merkez Cezaevi'ndeki yüzlerce Filistinli mahkûmu özgürleştirmeyi amaçlıyordu ancak bu görev tamamen başarısızlıkla sonuçlandı.
Aşkelon (Askalan) şehri, Gazze'nin kuzeyinde, Gazze ile olan sınır noktasına yaklaşık 18 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Kassam Tugayları liderliğine yakın kaynaklardan edinilen bilgiye göre, 23’er militandan oluşan gruplardan biri özel olarak Aşkelon Merkez Hapishanesi’ne ulaşıp mahkumları kurtarma görevini üstlenmişti. Diğer grup ise sivil yerleşim birimlerinin yakınındaki "Aşkelon Bölge Konseyi" adlı askeri bölgeye sızacaktı. İlk grubun görevinde başarılı olması halinde onları desteklemek ve güçlendirmek amacıyla ikinci grup da cezaevine saldırı düzenleyecekti.
Kaynaklara göre “Hamas timleri sınırı geçip Aşkelon’a giden ana karayolu olan 4. Anayolu’ndan cezaevine gideceklerdi. Ancak 4. Anayol’dan batıya saparak Yad Mordechai Kibbutzu’na yöneldiler. Timler orada İsrail kuvvetleriyle çatıştı ve bazı kayıplar verdiler ancak bu rota sapmasının nedeni henüz bilinmiyor.” Bu çatışmalarda 6 İsrail askeri öldürüldü.
Elde edilen ilk detaylar, kendisine verilen haritalara ve beraberindeki GPS cihazlarına göre grubu götürmekten sorumlu rehberlik eden unsurun yanlışlıkla, nedeni belli olmayan bir hata sonucu, grubu kuzeydeki Aşkelon’a doğru götürmeden önce batıdaki Yad Mordechai Kibbutzu’na doğru götürdüğünü yönünde.
Hassas saldırı planı
Kaynaklara göre, "hapishaneye saldırı planı dikkatli ve yeterli ayrıntılarıyla hazırlanan bir plandı" ve El Kassam, bunun 7 Ekim'deki diğer saldırıların yanı sıra İsrail'e güçlü bir darbe olmasını hedefledi. Plan esas olarak silahlı özel timin ana kapıya saldırması, saldırıda patlayıcı maddeler, anti-personel ve anti-zırh füzeleri kullanılarak kapı ve duvar boyunca bulunan koruma noktaları havaya uçurulması ve grup tarafından bir işaret verildiğinde hapishane çevresinin Gazze Şeridi'nin içinden füzelerle bombalanarak saldırının desteklenmesi üzerine dayanıyordu.
Aşkelon Merkez Hapishanesi, Aşkelon (Askalan) şehrinin güneydoğusunda, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki en yakın sınır noktasına yaklaşık 13 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
Plana göre Filistinli mahkum ve tutukluları özgürleştirmeyi hedefleyen timin görevini kolaylaştırmak için koğuşlar içindeki mahkumlar isyan çıkartacak iç karışıklıkla meşgul olan gardiyanları ve Hapishane yönetimini dışarıdan gelen saldırı panikletecekti.
Ancak Kassam liderliği gruptan herhangi bir sinyal alamadı. Bir müddet sonra Yad Mordechai yolu üzerinde çatışan grubun geri çekilip kuzeydeki Aşkelon’a değil de doğudaki Sderot'a gittiği ve diğer timlerle buluştuğu anlaşılınca orada mümkün olduğu kadar kalmakla görevlendirildi. İki Kassam timi Sderot’ta buluştuktan sonra İsrail polis ve ordu güçleriyle saatlerce süren çatışmalara girerek İsrail güçlerinin kasabanın kontrolünü kaybetmesine neden oldular.
Sderot'ta yaklaşık 3 gün boyunca devam eden çatışmaların nedenlerinden birinin Filistinli militanların, sivillerin evlerine ve polis karakoluna barikat kurması olduğu anlaşılıyor.
Kaynaklar, hapishaneye saldırı planının bu noktadan sonra da Kassam Tugayları’nın gündeminde olduğunu doğruladı; Hapishaneye ulaşmak için, Kibbutz baskınına katılan ve hapishaneye en yakın olan 4 militan, hapishaneye ulaşma planını denemek üzere görevlendirildi. Oraya ulaştılar ancak İsrail güvenlik güçleri ile çatıştılar. Sayısal olarak az olduklarından SİHA müdahalesi sonrasında öldürüldüler.
Destek birimi
Kassam liderliği, İsrail sınırına saldırı düzenleyen timlere, özellikle onlarca İsrailliyi yakalama başarılarının ardından, desteklemek ve görevlerini kolaylaştırmak amacıyla "seçkin destek birimleri” göndermişti. Takviye güçleri daha çok İsraillinin öldürülmesine, yaralanmasına, yakalanmasına, yakalananların Gazze Şeridi'ne götürülmesine katkıda bulundu ancak Aşkelon Merkez Hapishanesi’ne ulaşma görevi daha karmaşık hale gelmişti.
7 Ekim saldırılarının tamamı, Hapishane baskınının yanı sıra İsrailli üst rütbeli askerleri ele geçirerek o döneme kadar Hamas’ın elindeki 4 tutuklunun varlığını önemsemeyen İsrail’i büyük bir takas anlaşmasına zorlamayı amaçlıyordu ancak süreç daha sonra plansız bir şekilde genişledi.
El Kassam Tugayları, 130 günü aşkın süredir devam eden savaş sebebiyle üyelerinin Aşkelon Merkez Cezaevi'ne ulaşamamasıyla ilgili kapsamlı bir iç soruşturma yürütemedi.
Neden Aşkelon Merkez Hapishanesi?
Aşkelon Merkez Hapishanesi, İsrail'in Güney Bölgesi'ndeki 713 numaralı "Şikma Hapishanesi" olarak biliniyor. İngiliz Mandası döneminde Askalan ve çevresinde İngiliz Ordusu komutanlığının karargâhı ve resmi İngiliz heyetlerinin kabul edildiği bir saray olarak kuruldu. Askalan Sarayları’nın içinde binanın bir bölümü devrimciler için soruşturma ve gözaltı merkezi olarak belirlendi. 1948 sonrası resmî adı Aşkelon olarak değiştirilen kentte 1967 Savaşı’ndan sonra bina Aşkelon Polis Karakolu'na dönüştürüldü. İşgale karşı Filistin ulusal direnişinin artması ve esir sayısındaki önemli artışla altmışlı yılların sonlarında özellikle 1968-1969 yılları arasında İsrail ordu liderliği, Aşkelon Merkez Hapishanesi'nin açılmasına yönelik askeri bir kararname yayınladı. Filistin halkının gerçekleştirdiği gerilla eylemleri ve bunların arasında tutukluların çokluğu; bu tutuklular için acilen bir cezaevi açılmasına ihtiyaç duyulmuş, karakol Cezaevleri Müdürlüğü'ne devredilmiş ve bu binanın üst düzey güvenliğe sahip bir cezaevi haline getirilmesi karar alınmıştı.
Aşkelon Merkez Hapishanesi, Filistinli tutuklu ve mahkûmları kabul etmek için 1969 yılının başında açıldı. Hapishanedeki odalarına ulaşıncaya kadar iki sıra hapishane polisinin arasından geçen mahkûmların vücutlarına coplar iniyordu.
Bin kişiye yakın tutuklunun ve mahkumun tutulduğu hapishane, gözetleme kulelerinin yanı sıra yaklaşık altı metre yüksekliğinde dikenli tellerle çevrili. Güneş ışığı almayan rutubetli hücreleri ve dayanılmaz sıcaklığıyla meşhur olan hapishanenin koğuşları kalabalık olup her tutukluya 1,5 metrekarelik bir alan ayrılıyor. Aşkelon Merkez Hapishanesi’nin açıldığı 1970 yılından bu yana mahkumlara zorunlu çalışma dayatılıyor. Bu durum zaman zaman hapishanede birçok çatışmaya ve toplu greve sebebiyet veriyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.