Gazeteci-yazar Murat Yetkin kişisel web sitesinde ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross’un Türkiye ziyaretini yazdı.
Yetkin normal zamanlarda bile ABD Ticaret Bakanı’nın Türkiye’ye 5 günlük çalışma ziyareti düzenlemesinin sıradışı olduğunu söyledi, CAATSA ekonomik yaptırımlarının ABD’de hala gündemde olduğuna dikkat çekti:
NATO müttefikleri Türkiye ve ABD, Rus S-400 füzeleri alımı ve Türkiye’nin ortak üretilen F-35 programından çıkarılma girişimi nedeniyle en ciddi krizlerinden birisinin ortasındayken özellikle olağandışı. ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ross’u hem de Kongre Türkiye’ye CAATSA ekonomik yaptırımları talep ederken, bu kadar uzun süreyle Türkiye’ye göndermesinin altında, Haziran ayında Japonya’da Erdoğan ile görüşürken iki ülke arasındaki ticaret hacmini (mevcut 20 milyar doları beşe katlayarak) 100 milyar dolara çıkarma hedefinden söz etmesi yatıyor. Bu sadece Trump’ın Türkiye’nin stratejik değerine (Kongre’nin itirazına rağmen) verdiği önemden ve Türkiye’yi Rusya ile ayrıca İran ve Çin ile daha sıkı işbirliğine mecbur bırakmak istememesinden kaynaklanmıyor. Aynı zamanda, şu anda kendisi açısından en önemli stratejik konu olan Çin ile ticaret savaşları bakımından da çıkarlarına uygun olduğunu düşünüyor.
Yetkin, ABD Ticaret Bakanı Ross’un 7 Eylül’de Dolmabahçe’de yaptığı görüşmelerde Çin konusunu Türk yetkililere açtığını öne sürüyor:
Çin’in ABD’nin yükselttiği gümrük vergileri nedeniyle ihracat zorlukları yaşayacağını, Türkiye’nin süratle bu pazara girip ABD’ye mal satabileceğini söylemiş. Pekcan’ın “eşit ve adil ilişki istiyoruz” açıklamasında saydığı sivil havacılık, otomotiv, mücevher, mobilya ve tekstil sektörleri, ABD pazarında Çin’den ithal edilen ürünlerin yokluğunu telafi etme yaklaşımını açıklıyor. Özetle, Trump, Çin’den gelişini zorlaştıracağı ama Amerikan pazarında ihtiyaç olan ürünleri, Türkiye gibi ucuz ve nitelikli işgücü olan ülkelerden karşılamak istiyor; sadece Türkiye değil ama Türkiye dâhil. Tabii ABD’nin de bunun karşılığında istekleri olacak; özellikle silah sanayii, ilaç sanayii, tarım ve gıda sanayi alanlarında ve bir de Rusya ve İran’dan alınan doğal gazın yerine ABD’den sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alınması talebi var.
Yetkin’e göre ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ticaret Bakanı’nı Türkiye’ye göndermesindeki zamanlama da mühim:
Görüşmelerde mesafe alınırsa, yaz tatili 9 Eylül’de bitip yeniden çalışmalara başlayacak olan Kongre’ye Türkiye’yi ekonomik olarak cezalandırmanın Amerikan çıkarlarına aykırı olduğunu söyleyecek. Erdoğan’a da, Amerika’nın ekonomik çıkarları doğrultusunda işbirliğine gidebilirlerse, yaptırımları engelleme gücü olduğunu kanıtlayacak. Zaten biraz da bu nedenle, ABD ile ilişkilerde ticaret diplomasisi kanalının açılmasını özel sektör alanında sağlayanlardan Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK) Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ, 100 milyar dolar gibi iddialı bir hedefe birkaç yıl içinde, örneğin 2023’de ulaşılmasını “Türk ve Amerikan liderlerinin güçlü iradesi devam ettiği müddetçe” mümkün görüyor. Ross’un İstanbul temaslarında TAİK yönetim kurulu toplantısına eş-başkanlık yapmış olması, devletle olduğu kadar özel sektörle ilişkilere verdiği önemi gösteriyor.
Yazının tamamını okumak için tıklayın
Independent Türkçe, Yetkin Report
