İsrail'de askeri ve siyasi yetkililerin Hamas’ın İsrail’in şiddetli saldırıları karşısında başarısızlık emareleri gösterdiğini savunanlar artıyor. Öte yandan İsrailli yetkililer, Hamas’ın üst düzey liderlerinin sahada kontrollerini kaybetmeye başladıklarını iddia etseler de bazıları savaşın hedeflerine ulaşılması için aylara ihtiyaç olduğunu savunuyor.
İsrail kamuoyunda bazı kesimler Hamas'ın yok edilmesi, rehinelerin geri alınması ve Gazze Şeridi’ni İsrail’in güneyinde yaşayanları tehdit eden füzelerin fırlatıldığı yer olmaktan çıkarıp güvenli bir bölge haline getirecek önlemlerin uygulanması gibi hedeflere ulaşmanın bir yıldan uzun sürebileceğini tahmin ediyor.
Ancak ne İsrail basını ne uzmanları ne de İsrail kamuoyu, ordunun Gazze Şeridi'nde bir yıl ya da daha uzun süre kalmaya yetecek parası olduğuna inanıyor. Savaşın üçüncü ayına girildiğini ve ordunun Gazze Şeridi'nin kuzey kesimindeki tüm binaları yıkıp neredeyse tüm bölgeyi işgal etmesine rağmen Hamas’ın yakında çökeceğini gösteren somut başarılar elde edemediğini söylüyorlar. Buna karşın Hamas üyeleri, askeri araçların havaya uçurulduğu, İsrail askerlerinin öldürüldüğü özel operasyonlarla İsrail ordusunu şaşırtmaya devam ediyor. Hatta özellikle Gazze’nin kuzeyinden top mermisi ve roket fırlatmayı sürdürüyor. Ordunun bizzat kendisi düşmanla yaşadığı şiddetli çatışmalardan bahsediyor.
İsrail basını genellikle Hamas'ın herhangi bir açıklamasını ya da paylaştığı görüntüleri kamuoyundan saklasa da İsraillilerin çok azı Ordu Sözcüsü Daniel Hagari'nin Gazze Şeridi'nde olan bitenlerle ilgili açıklamalarına inanıyor ve Hagari de bunu çok iyi biliyor. Kamuoyu yoklamaları halkın yüzde 86'sının güvenini kazandığını gösterse de gazetecilerin yüzde 50'sinin güvenini kazanmıyor, bunu gazetelerde dile getiriyorlar, diğer medya kuruluşlarında söylüyorlar. Kamuoyu yoklamaları halkın yüzde 86'sının Hagari’ye güvendiğini gösterse de gazetecilerin yüzde 50'si ona güvenmiyorlar ve bunu da hem gazetelerde hem de diğer medya kuruluşlarında dile getiriyorlar.
Bu noktada İsrail’in askeri kontrol dayatma konusunda 50 yıl geriye gittiği izlenimi hakim. Her ne kadar basın savaşın başlamasından bu yana ciddi bir otosansür uyguluyor ve Hamas'ın açıklamalarını ve paylaştığı görüntüleri yayınlamaktan kaçınıyor olsa da sansürcülerin ve ordu komutanlarının, haberi alan kişilerin de parlayan ışıklar gibi olmasını istediklerine dair bir his var.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ordu Sözcüsü Hagari, Gazze’de gazeteciler için ayrı ayrı turlar düzenleyerek güveni yeniden tesis etmeyi amaçlayan adımlar attı. Bu turlar sırasında gazetelerin istedikleri kişiyle konuşmasına izin verildi. Hagari, gazetecilerin savaşın sonuçlarına dair daha doğru bir tablo verme isteklerine yanıt verdi. Askerlerin Sinvar'a yaklaştığını ve Hamas'ın yenilgiye uğratılmak üzere olduğunu söylemekle kalmadı, geçtiğimiz günlerde ölü ve yaralı sayısı konusunda kendisiyle görüşmeler yapılmasına olanak sağladı.
Hagari, (7 Ekim’de ölen 320 askerin yanı sıra) Gazze’de şimdiye kadar sadece 100'e yakın askerin öldüğünde ısrar etse de gazeteciler, hastanelerden aldıkları bilgilere göre yaralı sayısının Hagari’nin açıkladığından kat kat fazla olduğunu aktardılar. Haaretz gazetesinin geçtiğimiz salı günü bin yaralı olduğu konusunda fikir birliği yaptıktan sonra ki o günler için bu rakam şok ediciydi, sonunda yaralı sayısının 5 bin olduğunda uzlaştılar.
Yedek askerler
Ordunun, savaşın başlarında topladığı büyük yedek asker gruplarını (130 bini kuzey sınırına, geri kalanı Gazze yakınlarına yönlendirilmiş olmak üzere 360 bin asker) terhis etmeye başladığı biliniyor. Savaş sırasında Gazze'ye giren ve çıkan asker sayısının 100 bin olduğu göz önüne alındığında yaralı asker sayısının 5 bin olduğunda şüphe yok. Askerlerin çeşitli şekillerde ve bazılarının ağır yaralı oldukları açık. Böbreklerde, dalakta, karaciğerde ve tabii ki kafada yaralanmalar var. Çok sayıda göz hasarı mevcut. Hastanelerde askerlerin tedavisi için gizli bölümler kuruldu. Yaralanan askerlerin yüzde 15’i uzuvlarını kaybederek kalıcı olarak engelli hale geldiler.
Bu bakımdan Hamas'a ve militanlarına çok acı darbeler vurulsa ve Hamas'ın bazı mevzilerinde yenilgi yaşansa bile, yaşanan şiddetli çatışmalar, İsrail'in Hamas'ın yakında çökeceğine dair iddialarının psikolojik savaş ve propaganda kampanyasının bir parçası olduğunu ve mutlak gerçeği yansıtmadığını gösteriyor.
Hamas’ın yok edilmesi için bir yıla daha ihtiyaç duyulduğundan bahsetmek İsrail ordusunun bocalaması anlamına geliyor. İsrail ordusu, devasa kaynaklara sahip, en gelişmiş silahlara ve en yüksek teknolojiye sahip büyük bir ordu olmasının yanında ihtiyaç duyduğu tüm desteği ve daha fazlasını, mühimmat ve teçhizat yüklü 200 dev kargo uçağıyla hava harekatı düzenleyen ABD ordusundan alıyor. Buna rağmen İsrail ordusu Hamas, İslami Cihad ve diğer Filistinli örgütler karşısında çok yavaş ilerliyor.
İsrail ordusunun Filistinli gençleri aşağılamak amacıyla gömleklerini çıkarmaya ve çıplak halde yere oturtmaya zorlandıklarını gösteren görüntüler ya da İsrail askerlerinin Cibaliye Mülteci Kampı’nın ara sokaklarından birinde 3 Hamas üyesini öldürmekle övündükleri görüntüler yahut Filistin Meydanı'ndaki bir anıtın yıkılıp İsrail bayrağının çekilmesi görüntüleri gibi orantısız görüntüler, dünyanın en güçlü ordularından biri olarak kabul edilen ve Hamas gibi askeri kanadında 30 bin üyesi olan silahlı bir örgütle savaşan bir ordudan ziyade Çin ya da Rusya ordusunun bir tümenine karşı zafer kazanmış bir ordu için uygun olabilir.
Ordunun Gazze'nin merkezine düzenlediği turdan dönen, sağ çizgideki İsrail gazetesi Israel Hayom’un Savaş Muhabiri Alon Ben David'e göre askeri açıdan İsrail ordusu pek çok başarı elde etse de görüntüler bunların Hamas için başarısızlık emareleri olup olmadığına dair uzmanlar arasında ihtiyatlı bir tartışmaya yol açtı.
Gazze Şeridi'nin güneyinde ise farklı bir durum söz konusu. İsrail ordusu, Han Yunus'ta büyük bir tugay gücüyle faaliyet göstermesine rağmen, şehirde faaliyet gösteren dört Hamas tugayını henüz yenilgiye uğratmayı başaramadı. Bunun 3 hafta ya da belki daha fazla sürebileceği tahmin ediliyor. Asıl can alıcı nokta ise tüm göstergelerin bu cephede çalışan Yahya Sinvar ve kardeşi Muhammed liderliğindeki üst düzey Hamas yetkililerine zarar vermeye çalışmak olduğunu gösteriyor olmasıydı.
Han Yunus'un işgali
Eğer Han Yunus’un işgal edilmesi 3 hafta sürerse yüzölçümü ve nüfus yoğunluğu bakımından kat kat daha büyük olan Refah ile Deyr el-Balah ve İsrail güçlerinin henüz girmediği diğer bölgelerin temizlenmesi aylar sürecek demektir. Ancak İsrailli siyasi liderler, siyasi açıdan çok fazla zamanlarının olmadığının farkındalar.
Her ne kadar geçtiğimiz cuma günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) Gazze'de derhal ateşkes çağrısının yapıldığı bir karar taslağı ABD tarafından veto edilmiş olsa da İsrail dışındaki 13 ülkenin geri kalanının karar taslağında evet oyu kullanması ve İngiltere'nin çekimser kalması İsrail'de endişe yarattı. Washington merkezli çeşitli raporlara göre ABD yönetimi, İsrail'in yeniden konuşlanmasını talep etmeden önce, takvim yılı sonuna kadar, yani bugünden itibaren 3 hafta boyunca savaşa devam etmesine izin vermeyi planlıyor.
Tüm bunlar, Hamas’ın kaçırdığı İsrailliler sorununa çözüm bulunmadan, rehinelerden herhangi birinin serbest bırakılması kolay bir hedef gibi görünmüyor. İsrailli esir asker Saar Baruch’ın serbest bırakılması için cuma günü şafak vakti gerçekleştirilen özel operasyon başarısız oldu ve operasyon Baruch’ın öldürülmesiyle sonuçlandı. İsrail ordusunun, karmaşık koşullara rağmen benzer operasyonların gelecekte de devam edeceğini vurgulaması dikkati çekti.
Bütün bunlardan yola çıkarak Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlar sadece Hamas'ın değil, İsrail ordusunun da sorunu olduğu sonucuna varmak mümkün.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.