Dünya çapında milyonlarca kişi, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yönelik saldırılarına karşılık İsrail'in başlattığı ve bugüne kadar Gazze'de yüzde 40'ından fazlası çocuk olmak üzere 14 bin kişinin hayatına mal olan şiddetli saldırılarını kınadı.
Bu öfkeli protestocular, Gazze Şeridi'ndeki savaşın sona ermesini ve kuşatmanın kaldırılmasını talep ederek birçok başkent ve şehrin sokaklarına döküldü.
Bu küresel halk öfkesi, halkların kaderini kontrol eden siyasi karar alma koridorlarına da yayıldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Protestocuların ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin'in ABD Kongresi'ndeki konuşmasını boykot etmeleri ve Gazze'de dökülen kanın sona ermesini talep eden sloganlar atmaları buna örnek olarak verilebilir.
Pek çok Batılı siyasetçi, yazar, gazeteci ve hatta Avrupa parlamentolarındaki temsilciler de öfkeli halkın sesini benimseyerek bunları hükümetlere aktarmaya çalıştı.
İspanya Sosyal Haklar Bakanı Ione Belarra, Avrupa Birliği (AB) ülkelerine Gazze'deki soykırım konusunda uyarıda bulunan bir mektup gönderdi.
Fransa Parlamentosu'ndaki Boyun Eğmeyen Fransa Partisi'nin Parlamento Grubu Başkanı Mathilde Panot ise Gazze'nin kuşatılmasından, uluslararası hukuka aykırı olarak elektrik ve suyun kesilmesinden bahsederek Fransız hükümetinin İsrail'e destek veren tutumunu kınadı.
Ancak Gazze'nin bombalanması, ardından kara harekatıyla işgal edilmesi ve Şifa Hastanesi'nin basılmasının üzerinden 45 günden fazla zaman geçmesine rağmen bugüne kadar hiçbir şey değişmedi.
Gösteriler ve dayanışma sesleri ne İsrail'in top atışlarını durdurabildi, ne de yangın bölgesinde yaşayan Filistinlileri kurtaracak bir çözüm bulabildi. Acaba halkın düşüncesinin değeri neredeyse yok hükmünde mi?
Protesto etmek yasal bir haktır, ama...
Larousse sözlüğü gösterileri, kamuya açık bir yol üzerinde belirli bir yerde düzenlenen ve protesto ya da sembolik nitelikteki popüler bir toplantı ya da geçit töreni olarak tanımlıyor.
Genellikle protesto gösterilerinin, bağırmak, slogan atmak, şarkı söylemek, alkışlamak, ıslık çalmak ve bayrak sallamak dahil olmak üzere çeşitli eylemlerle somutlaşan kolektif duyguları harekete geçirdiğini görüyoruz.
Protestolar, vatandaşların siyasi ve sosyal yaşamda düşüncelerini toplu ve kamusal olarak ifade etmelerine olanak tanıyan geleneksel demokratik araçlardan biri olarak kabul ediliyor.
Aynı zamanda protestolar, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'nda temel bir özgürlük ve meşru bir insan hakkı olarak tanınıyor. Birçok ülke de bunu anayasasında tanıdı.
Rusya ve Hong Kong gibi bazı ülkeler protesto gösterilerini yasaklamaya başvururken, Fransa'daki yasalar (bunu 1935'ten bu yana yasalarında yer almıştır) göstericilerin keyfi olarak tutuklanmasına izin veriyor.
Kolombiya ve Senegal'de ise polis protestoculara gerçek mühimmatla ateş açabiliyor.
Uluslararası Af Örgütü (Amnesty), birçok hükümetin bunu ülkedeki kamu düzenine yönelik bir tehdit olarak görmesi nedeniyle gösteri yapma hakkının tehdit altında olduğuna inanıyor.
Bu nedenle göstericiler bazen 'terörist' olarak etiketleniyor. Bu açıklama aracılığıyla yetkililer, protesto etme ve göstericileri tutuklama hakkını hukuka aykırı bir şekilde kısıtlayan yasaların kabul edilmesini meşrulaştırmaya çalışıyor.
2000'li yılların başından bu yana bazı ülkeler, sokak protestolarını bastırmak için silahlı kuvvetler ve askeri teçhizat kullanarak daha da ileri gitti.
Gösterileri caydırmak için güvenlik güçlerine zırhlı araçlar, askeri helikopterler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) destek veren Şili de buna dahil.
Ayrıca Sudan ve Belarus gibi birçok ülkede kadınlara protestolara katıldıkları için tecavüz edildi.
Protesto gösterileri neden bastırılıyor?
Sokaklar, 'karşı çıkma' yeri olduğunda siyasi baskı güçlü olur. Çünkü insanlar herhangi bir konudaki taleplerinin siyasi tercümesini anında almak için sokağa çıkıyorlar.
İktidardakiler sokaktaki sesleri görmezden gelmeye çalışabilir. Ancak belki de yeterli sayıda gösterici varsa yetkililer protestoları daha ciddiye almak zorunda kalabilir. Hatta tartışmaya ve belki de değişime kapıyı açabilirler.
Edwin Fourier Nicolay, Aix-Marseille School of Economics (AMSE) tarafından yayınlanan Le Journal bloğunda yer alan "Afrika'daki Gösteriler: Halkın mı yoksa iktidarın mı sesi?" makalesinde, "Kural koyucunun kamusal ifadesi bilgiyi yayar ve iktidarın uygulamasını alenen kınamayı mümkün kılar. Daha net bir ifadeyle, gösteriler vatandaşların siyasi eğilimlerini değiştirmekte ve geleneksel kurumlara karşı güvensizlik aşılamaktadır" ifadelerini kullanmış.
Güvenin azalmasının siyasi sistem açısından ciddi sonuçları var. Etkisi hızlı ve doğrudan olmasa bile sokağa çıkanlar bir dahaki sefere sandığa gitmeyecektir.
Buradan hareketle kamuoyuna, kamuoyunun kamusal yaşamdaki etkisine ve kamuoyunun değerini kanıtlama kapasitesine de değinebiliriz. Beşerî ilimlerle ilgili Fransızca yayın yapan Cairn.info dergisinde yayımlanan 'Dış Politika ve Kamuoyu' başlıklı bir araştırmanın işaret ettiği de budur.
Makalenin yazarları Foran Blanc, Sebastien Loiselle ve Amandine Scherrer, kamuoyunun uzun zamandır sorumsuz, kararsız ve bilgisiz olarak görüldüğünü, kamu işlerinin ve dış politikanın yürütülmesine katılmaya uygun olmadığının düşünüldüğünü ifade ediyor.
Ancak 1950'lerden bu yana, Amerikan siyaset sosyolojisindeki bazı eğilimlerin etkisiyle, kamuoyu siyasi karar alma sürecinde bir faktör olarak yavaş yavaş tanımlanmaya (ve bazen meşrulaştırılmaya) başlandı.
Araştırma, hükümetin kamuoyunu etkilemek değil, kontrol etme isteğinin savaş zamanlarında, siyasi karar alıcıların kendilerini bir iç cephe olarak gördükleri durumla karşı karşıya bulduklarında ortaya çıktığını değerlendirdi.
Bu nedenle, dış bir çatışmaya katılım, kamuoyunu yönetmek için iki dengeli sistemin kurulmasıyla ilişkili:
Birincisi bilgi yayınlarını kontrol etmeyi ve tartışmayı kısıtlamayı, etkilemeyi veya yönlendirmeyi amaçlıyor.
İkinci seçenek ise daha az açık ve zorlayıcı. İstikrarı bozduğu ve hatta tehlikeli olduğu düşünülen belirli fikir akımlarının tartışılmasına erişimi kontrol etmeye çalışır.
Kuşkusuz, ister kendi ülkelerinde farklı görüşlerle karşı karşıya kalsın, ister bu hareketlerden birinde kamuoyunun diğer ülkelerde büyük siyasi sonuçlar doğurması riski olsun, hükümetlerin uluslararası fikir hareketlerini yönetme girişimlerinde iş birliği yaptıkları giderek daha açık hale geldi.
Protesto gösterileri uluslararası kararları etkiliyor mu?
Aslında bu soruya net, spesifik ve tutarlı bir cevap vermek mümkün değil.
Zira bir protesto gösterisinin ulusal veya uluslararası düzeyde bir hükümet kararını ne ölçüde etkilediğinden bahsederken dikkate alınması gereken birçok standart ve veri var.
Bunlar arasında protestoların gerçekleştiği ülkenin politikaları ve hükümeti ile bu protestoların ortaya çıktığı krizin doğası yer alır.
Agnes Chariton ve Alice Le Dreu tarafından 2017 yılında La Croix web sitesinde yayımlanan 'Protesto halen bir amaca hizmet ediyor mu?' başlıklı makalede, Fransa'da 2016 yılında çalışma yasasına karşı başlayan ve biraz da şiddet içeren büyük gösterilerin yasa metninin yayınlanmasını engellemediğine dikkat çekilmiş.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
1 Mayıs 2024 - İtalya'nın orta kesimindeki Cocullo'da geleneksel "Serpari" (Yılan Yakalayıcıları) festivali kapsamında düzenlenen geçit töreni sırasında canlı yılanlar Aziz Dominik heykelinin etrafına dolandı. Festivalden günler önce bulunan tüm yılanlar mikroçiple tanımlanıyor, ölçülüyor, tartılıyor ve yılanların sismik hareketlere duyarlılığı üzerine yapılan bir çalışmanın parçası olarak biyologlar tarafından laboratuvar testlerine tabi tutuluyor. Küçük Cocullo köyü her mayısın ilk günü, yılan sokması ve diş ağrısına karşı koruyucu aziz olan Aziz Dominic di Sora'yı onurlandırıyor. Yılan yakalayıcıları aynı zamanda Bari Aldo Moro Üniversitesi ve Max Planck Enstitüsü'nden araştırmacılardan oluşan bir ekibin yürüttüğü çalışmaya katılarak bölgedeki yılan türlerinin izlenmesine de katkıda bulunuyor. Bazı örneklere, uydu teknolojisi aracılığıyla sismolojik faaliyetlerin izlenmesini sağlamak için küçük bir verici yerleştirildi. Günün sonunda yılanlar doğaya salınıyor (Tiziana Fabi/AFP) -
2/30
30 Nisan 2024 - Fransa'nın doğusundaki Lyon kentinde Siyasi Bilimler Akademisi binasının avlusunda düzenlenen Filistin yanlısı eylemde bir protestocu böyle görüntülendi. ABD'de önde gelen üniversitelerden birçoğunu sarsan ve gerginlik yaratan gösterilerde olduğu gibi, Paris Siyasi Bilimler Akademisi öğrencilerinin düzenlediği birden fazla eylemde öğrencilerden bazıları Gazze Savaşı ve yaşanan insani kriz dolayısıyla son derece öfkeliydi (Olivier Chassignole/AFP) -
3/30
29 Nisan 2024 - Gençler, Kenya'nın Mai Mahiu bölgesi yakınlarındaki Kamuçiri köyünde sel nedeniyle sürüklenen tahrip olmuş arabayı inceliyor. Kenya'nın bu bölgesi son bir aydır sağanak yağış ve ani su baskınlarının etkisi altında. Su baskınlarının başkent Nairobi'yi de etkilediği ve bazı yolların kapatıldığı aktarılırken, birçok mahallenin de sular altında kaldığı kaydedildi. Polis, Rift Vadisi'ndeki bir kasabanın yakınlarındaki barajın çökmesi sonucu en az 45 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Polis sözcüsü, "Durum kontrol altına alınmaya çalışılıyor ancak sel riski devam ediyor" dedi. Yaşanan bu son can kayıplarıyla birlikte marttan bu yana şiddetli yağış ve seller sebebiyle ölenlerin sayısı 100'ü aşmış oldu (Luis Tato/AFP) -
4/30
28 Nisan 2024 - Yunanistan'ın Olimpiyat meşalesini Fransız organizatörlere teslim etmesinin ardından Fransa'ya doğru yola çıkan Belem, meşaleyle birlikte Korint Kanalı'ndan geçiyor. 2024 Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapacak olan Paris'ten organizatörler, 1896'daki ilk etkinliğin düzenlendiği Panathinaiko Stadyumu'nda meşaleyi cuma günü devraldı. Meşaleyi taşıyan 127 yaşındaki Fransız gemisi Belem dün Atina yakınlarındaki Pire Limanı'ndan yelken açtı. Akdeniz'deki yolculuğunun 8 Mayıs'ta tamamlanması beklenen gemi, yaklaşık 2 bin kilometre yol kat ettikten sonra Marsilya'ya varacak. Daha sonra çeşitli kasaba ve şehirler üzerinden yolculuğuna devam edecek meşale, Paris Olimpiyatları'nın 26 Temmuz'daki açılış törenine taşınacak (Aris Messinis/AFP) -
5/30
27 Nisan 2024 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın gerçekleştirdiği füze saldırısında isabet alan hastanede bir kadın enkaz temizliyor. Rus füzeleri bugün Ukrayna'nın orta ve batı kesimlerindeki enerji tesislerini vurarak, ABD'nin askeri yardımına rağmen hava savunma sistemi sıkıntısı çeken Ukrayna'nın zor durumdaki enerji sistemi üzerindeki baskıyı artırdı. Ukraynalı yetkililer, son haftalarda ağır bombardımana maruz kalan kuzeydoğu şehri Harkiv'de bir füzenin 60 hastanın bulunduğu bir hastaneye isabet ettiğini, bir kadının yaralandığını ve binaya, yakındaki su borularına ve elektrik hatlarına zarar verdiğini açıkladı (Vyacheslav Madiyevskyy/Reuters) -
6/30
26 Nisan 2024 - Almanya'nın başkenti Berlin'de polis, Federal Meclis'le Başbakanlık arasında kurulan "Gazze'ye destek" kampını tahliye etmek istedi, eylemcilerin direnişi üzerine arbede yaşandı. Polis, çadırları sökerek kamp alanının dışına çıkardı. Alman Polisi, X'te yayımladığı açıklamada protesto kampındakilerin polis memurlarına yönelik şiddet eylemleri dahil olmak üzere "tekrarlanan suçlar" işlediğini yazdı (Odd Andersen/AFP) -
7/30
25 Nisan 2024 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da, Karanfil Devrimi'nin 50'inci yıldönümünü kutlamak için gerçekleştirilen askeri geçit töreninde askeri araçlar 25 Nisan Devrimi'ne katılan eski askerleri taşıyor. Portekiz, Avrupa'nın en uzun süreli diktatörlüğüne ve Afrika'da 13 yıl süren sömürge savaşlarına nokta koyan askeri darbenin 50'inci yılını kutladı. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin kölelik ve sömürgecilik döneminde işlediği suçların bedelini ödemesi gerektiğini söyledi (Patricia De Melo Moreira/AFP) -
8/30
24 Nisan 2024 - Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Berlin'de düzenlenen askeri karşılama töreninde. Bugün gerçekleştirdikleri görüşmede daha yüksek savunma işbirliğinde fikir birliğine varan iki lider, Avrupa'nın bir araya gelip Ukrayna'yı Rus istilasına karşı sonuna kadar desteklemesi gerektiğini belirtti. Almanya'nın başkentinde düzenlenen karşılama töreninde iki ülkenin ulusal marşları çalarken küçük bir protesto grubundan "Filistin'e Özgürlük" sloganı atıldı. Bu, Sunak'ın Ekim 2022'de başbakanlık koltuğuna oturduğundan beri Almanya'ya yaptığı ilk ziyaret (Liesa Johannssen/Reuters) -
9/30
23 Nisan 2024 - Fransa'nın başkenti Paris'te hayvan hakları organizasyonu PETA'dan aktivistler, Mısır Büyükelçiliği'nin önünde Mısır'ı protesto etti. Gize Piramitleri'ne turist taşımak için hayvanların kullanılmasını durdurma çağrısı yapan eylemciler, "Mısır, develere ve atlara kötü muameleyi durdur", "Gize'de hayvanların çektiği araçları yasakla" ve "Hayvanlar araç değildir" yazılı dövizleri taşıdı (Antonin Utz/AFP) -
10/30
22 Nisan 2024 - Eylemciler, Kolombiya'nın Cali kentinde Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro hükümetini sağlık ve emeklilik reformları nedeniyle prostesto ediyor. Başta başkent Bogota'nın tarihi Bolivar Meydanı olmak üzere birçok kentte sokaklara dökülen ve çoğunluğu sağ görüşlü grupların oluşturduğu kalabalık, Petro'yu "diktatörlük"le suçluyor. Ayrıca muhalifler, bu reformların ülkenin halihazırda zor durumdaki ekonomisine zarar vereceğini öne sürüyor. Devlet Başkanı Gustavo Petro, muhalefetin ülkedeki değişime karşı çıktığını iddia etmişti. Bu, 2022'de iktidara geldiğinden bu yana Gustavo Petro hükümetinin karşı karşıya kaldığı en büyük protesto (Joaquin Sarmiento/AFP) -
11/30
21 Nisan 2024 - Çin Grand Prix'sinde Red Bull'un Hollandalı sürücüsü Max Verstappen yarışırken görevli sarı bayrak sallıyor. Çin'in 2019'dan beri ilk kez ev sahipliği yaptığı grand prix yarışını Verstappen kazandı. Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 5. etabında McLaren'dan Britanyalı Lando Norris ikinci olurken Verstappen'in Meksikalı takım arkadaşı Sergio Perez ise yarışı üçüncü sırada tamamladı. Son üç yıldır dünya şampiyonu olan Hollandalı pilotun bu yılın şampiyonasında halihazırda en yakın rakibi Perez. Şanghay'daki yarışın ardından Verstappen'in 110, Perez'inse 85 puanı var. Sezonun 6. yarışı Miami Grand Prix'si 5 Mayıs'ta düzenlenecek (Pedro Pardo/AFP) -
12/30
20 Nisan 2024 - ABD merkezli uluslararası yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın üyesi Damian Sobol'un cenazesi, Polonya'nın Przemyśl kentinde düzenlendi. Sobol, İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, World Central Kitchen'ın 7 personelinin hayatını kaybettiği İsrail bombardımanını kınamıştı. İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye başlattığı saldırıda hayatını kaybedenlerin 34 bini geçti ve yaralıların sayısı 77 bine yaklaştı (Sergey Gapon/AFP) -
13/30
19 Nisan 2024 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, evlilik dışı ilişkilerle bağlantılı sus payı ödemelerini örtbas ettiği iddiasıyla yargılandığı davada öğle yemeği molasının ardından New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesine giriyor. Eski bir ABD başkanının ilk kez ceza davasında yargılandığı mahkemede 12 jüri 18 Nisan'da yemin etmişti. Öte yandan Trump'ın yargılandığı tarihi "sus payı" davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini söyledi (Spencer Platt/AFP) -
14/30
18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP) -
15/30
17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP) -
16/30
16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP) -
17/30
15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP) -
18/30
14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP) -
19/30
13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP) -
20/30
12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters) -
21/30
11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS) -
22/30
10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
23/30
9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP) -
24/30
8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP) -
25/30
7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP) -
26/30
6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP) -
27/30
5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters) -
28/30
4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP) -
29/30
3 Nisan 2024 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 37'inci Deniz Piyade Tugayı'ndan bir asker, Ukrayna'nın güneyinde açıklanmayan bir yerde gerçekleştirilen askeri tatbikatlar sırasında Fransız AMX-10 RC zırhlı aracında. Rusya'nın Ukrayna'ya tam kapsamlı bir istila başlatmasının üzerinden 769 gün geçti ve savaş tüm hızıyla devam ediyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya'nın yılın başından itibaren Ukrayna'nın doğusunda 403 kilometrekare toprak ele geçirdiğini söylerken Ukrayna bu iddiayı reddetti. Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, seferberlik yaşını 27'den 25'e düşüren yasayı imzaladı (Ivan Antypenko/Reuters) -
30/30
2 Nisan 2024 - Kudüs'te İsrail'in parlamentosu Knesset önünde bir protestocu, Hamas'ın 7 Ekim'de düzenlediği saldırıda rehin alınanların derhal serbest bırakılması için düzenlenen eylemde. Parlamento binasının çevresinde kurulan çadırlarda yurttaşlar erken seçim çağrısı yaparken, İsrail genelinde halk geceleri de sokaklara çıkarak Başbakan Binyamin Netanyahu'yu istifaya davet ediyor. Öte yandan ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş World Central Kitchen, İsrail'in hedefli saldırısında Avustralyalı, Polonyalı, Birleşik Krallıklı ve ABD-Kanadalı personellerinin Gazze'de öldürüldüğünü açıkladı (Ronen Zvulun/Reuters)
Aynı şekilde bazı protestolar olmasına karşın 2013'te eşcinsel evlilik yasası da çıkarıldı.
Acaba protesto artık sadece sembolik bir eyleme mi dönüştü? Yoksa pankartlar ve sloganlarla sokağa çıkmaya halen gerek var mı?
Makale, sokağa çıkmanın ve toplanmanın, kamusal alanların talepleri duyurmak amacıyla "geçici olarak işgal edilmesi" anlamına geldiğini belirterek bu soruya yanıt vermeye çalışıyor.
Protestolar katılımcı sayısının fazla olması sayesinde görünür hale geliyor ve böylece bir ağırlığı oluyor.
Ancak protesto çok büyük olmadığı sürece tek başına yeterli değil ve hükümetler de bunun farkında.
Basit bir hesaplama yaparsak, organizatörlere göre 2016 yılında iş kanunu reformuna karşı düzenlenen gösterilere katılanların sayısının 400 bin kişiyi geçmediğini, polise göre ise bu sayının 223 bin olduğunu görürüz (25,8 milyon olan çalışan sayısına kıyasla çok küçük bir oran).
Dolayısıyla hükümet yasadan vazgeçmedi, bu da gösterilerin amacına ulaşamadığı anlamına geliyor.
Ayrıca, Haziran 1984'te iki milyon kişi (çok büyük bir sayı), özel okulları büyük bir kamu eğitim sistemine entegre etmek isteyen bir projeye karşı özel okulları savunmak için Paris'te yürüdü ve bunun sonucunda proje fiilen terk edildi.
Britannica Ansiklopedisi, kamuoyunun politika oluşturmayı etkilemede yerel düzeyde, ulusal düzeye göre daha etkili olduğunu belirtiyor.
Bunun bir nedeni, yolların, okulların ve hastanelerin durumu gibi yerel yönetimleri ilgilendiren konuların, hükümetlerin üst düzeyde ele aldığı konulara göre daha az karmaşık olmasıdır.
Bu, tek bir ülkedeki siyasi, ekonomik, sağlık veya sosyal sistemle ilgili yerel olaylar ve kararlar için geçerlidir.
Halihazırda siyasi baskıya maruz kalan ülkelerde hükümeti etkilemeye ne dersiniz?
Örneğin 2011'de Suriye'de milyonlarca Suriyelinin rejim değişikliği ve Beşşar Esed yönetiminin devrilmesi talebiyle sokaklara döküldüğü dönemi ele alalım.
Hiçbir şey değişmedi. Mahsa Amini'nin Eylül 2022'de Tahran'da ahlak polisi tarafından öldürülmesinden bu yana İran'da olanlarda da hiçbir şey değişmedi.
Protesto ve faydası hakkında
Peki krizlerde, savaşlarda ve çatışmalarda uluslararası kararlara karşı yapılan protestolar ne olacak?
Protesto düzenlemek işe yarayabilir mi?
The Guardian, Clea Scopelletti imzasıyla 14 Şubat 2023 tarihinde yayımlanan 'Protestocular 2003'teki Savaşı Durdur yürüyüşüne bakıyor' başlıklı makalede, 15 Şubat 2003 tarihinde Irak'a karşı savaş kararını engellemek için tarihi bir gösteri düzenleyen Louise Barter'dan bahsetti.
Tahminen 1,5 milyon kişi Londra sokaklarına dökülmüş, öfkeli bir şekilde hükümetlerinin kararını geri almasını talep etmişti.
Birleşik Krallık'ın başkentindeki bu buluşma, Roma, Madrid, Melbourne, New York, Cape Town, Buenos Aires, Mexico City ve Sao Paulo dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki yüzlerce şehirde binlerce kişinin bir araya geldiği küresel bir protestonun parçasıydı.
Protesto sırasında yapılan bir kamuoyu yoklaması Britanyalıların yüzde 52'sinin savaşa karşı olduğunu, sadece yüzde 29'unun savaşı desteklediğini gösterdi.
Ancak aynı makale, birçok kişi için protesto yürüyüşünün kalıcı etkisinin yalnızca hayal kırıklığı olduğunu belirtiyor.
Protestocular yan yana yürüyüp, 'savaşa hayır' sloganlarıyla şehri sarsmak için seslerini yükseltirken, gidişatı değiştireceklerini ve Irak'ın işgalini önleyeceklerini hissetmişlerdi.
Ancak sahada yaşananlar onların seslerinin hiçbir öneminin olmadığını gösterdi.
Zira o dönemde Londra gösterileri ve dünya çapında gerçekleştirilen diğer gösteriler, İngiliz ve Amerikan hükümetlerinin Irak'a doğru ilerlemesine engel olamadı.
Yakın zamandaki anılarımızdan Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'ya düzenlediği saldırıya dönecek olursak, başkentlerin ve uluslararası şehirlerin sokaklarının, Vladimir Putin'in politikasını kınayan ve Rus ordusunun Ukrayna sınırlarından çekilmesini talep eden gösterilerle nasıl dolup taştığını hatırlıyoruz. Ancak hiçbir şey değişmedi ve bugün, savaş hâlâ tüm şiddetiyle devam ediyor.
Geç olsa bile kazan
Birleşik Krallık'taki Kent Üniversitesi'nde ahlak felsefesi profesörü olan Richard Norman, Open Democracy adlı kuruluşun internet sitesinde "Tüm protesto nedenleri demokrasi için çok önemlidir" başlıklı bir makale kaleme alarak protesto ve gösterilerin uygulanabilirliği konusundaki görüşlerini ortaya koymuş ve yeterli sayıda gösterici olması halinde iktidardakilerin politikalarının uygulanamaz hale gelebileceğini açıklamıştır.
Örneğin, Birleşik Krallık hükümeti 1990 yılında düz bir seçim vergisi getirdiğinde, çok sayıda insan protesto etti ve vergiyi ödemeyi reddetti.
Reddedenlerin yargılanmasının imkânsız olduğu ve bunun kaos için doğrudan bir tehdit olduğu anlaşıldı ve hükümet vergiyi kaldırdı.
Norman'a göre, 1980'lerde Birleşik Krallık'ta Greenham Common'da nükleer seyir füzelerine karşı yapılan protestolarda olduğu gibi, sonradan da kazanabiliriz.
O zamanki protestolar füzelerin yerleştirilmesini engelleyememiş gibi görünse de ABD ve Birleşik Krallık hükümetlerini, Sovyetler Birliği de aynısını yaptığı için füzeleri yerleştirmek zorunda kaldığını söylemeye zorladı ve sonunda Mihail Gorbaçov iktidara geldikten sonra her iki tarafın da tüm füzeleri geri çekmesi konusunda bir anlaşmaya varıldı.
Greenham Common da artık halka açık bir park hizmet veriyor.
Norman, bazen kazandığımızı ama bunun için bir nesil gerektiğini gördüğünde çok iyimserdi. Norman, iyimserliğini şu sözlerle gerekçelendirdi:
O zaman gösterinizin hiçbir yere varmayacağını ve iktidardakilerin belirli bir zihniyete saplanıp kaldıklarını ve bunu değiştirmeyeceklerini hissedebilirsiniz. Ancak o zaman geçmişin düşüncesinden kurtulmuş yeni bir nesil ortaya çıkabilir. İşte o zaman protestocuların görüşlerinin sadece kamuoyu olduğu görülebilir. Bu noktada iki nesil boyunca eşcinsellere yönelik büyük değişimi düşünün.
Independent Arabia
