Dünya çapında milyonlarca kişi, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yönelik saldırılarına karşılık İsrail'in başlattığı ve bugüne kadar Gazze'de yüzde 40'ından fazlası çocuk olmak üzere 14 bin kişinin hayatına mal olan şiddetli saldırılarını kınadı.
Bu öfkeli protestocular, Gazze Şeridi'ndeki savaşın sona ermesini ve kuşatmanın kaldırılmasını talep ederek birçok başkent ve şehrin sokaklarına döküldü.
Bu küresel halk öfkesi, halkların kaderini kontrol eden siyasi karar alma koridorlarına da yayıldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Protestocuların ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin'in ABD Kongresi'ndeki konuşmasını boykot etmeleri ve Gazze'de dökülen kanın sona ermesini talep eden sloganlar atmaları buna örnek olarak verilebilir.
Pek çok Batılı siyasetçi, yazar, gazeteci ve hatta Avrupa parlamentolarındaki temsilciler de öfkeli halkın sesini benimseyerek bunları hükümetlere aktarmaya çalıştı.
İspanya Sosyal Haklar Bakanı Ione Belarra, Avrupa Birliği (AB) ülkelerine Gazze'deki soykırım konusunda uyarıda bulunan bir mektup gönderdi.
Fransa Parlamentosu'ndaki Boyun Eğmeyen Fransa Partisi'nin Parlamento Grubu Başkanı Mathilde Panot ise Gazze'nin kuşatılmasından, uluslararası hukuka aykırı olarak elektrik ve suyun kesilmesinden bahsederek Fransız hükümetinin İsrail'e destek veren tutumunu kınadı.
Ancak Gazze'nin bombalanması, ardından kara harekatıyla işgal edilmesi ve Şifa Hastanesi'nin basılmasının üzerinden 45 günden fazla zaman geçmesine rağmen bugüne kadar hiçbir şey değişmedi.
Gösteriler ve dayanışma sesleri ne İsrail'in top atışlarını durdurabildi, ne de yangın bölgesinde yaşayan Filistinlileri kurtaracak bir çözüm bulabildi. Acaba halkın düşüncesinin değeri neredeyse yok hükmünde mi?
Protesto etmek yasal bir haktır, ama...
Larousse sözlüğü gösterileri, kamuya açık bir yol üzerinde belirli bir yerde düzenlenen ve protesto ya da sembolik nitelikteki popüler bir toplantı ya da geçit töreni olarak tanımlıyor.
Genellikle protesto gösterilerinin, bağırmak, slogan atmak, şarkı söylemek, alkışlamak, ıslık çalmak ve bayrak sallamak dahil olmak üzere çeşitli eylemlerle somutlaşan kolektif duyguları harekete geçirdiğini görüyoruz.
Protestolar, vatandaşların siyasi ve sosyal yaşamda düşüncelerini toplu ve kamusal olarak ifade etmelerine olanak tanıyan geleneksel demokratik araçlardan biri olarak kabul ediliyor.
Aynı zamanda protestolar, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'nda temel bir özgürlük ve meşru bir insan hakkı olarak tanınıyor. Birçok ülke de bunu anayasasında tanıdı.
Rusya ve Hong Kong gibi bazı ülkeler protesto gösterilerini yasaklamaya başvururken, Fransa'daki yasalar (bunu 1935'ten bu yana yasalarında yer almıştır) göstericilerin keyfi olarak tutuklanmasına izin veriyor.
Kolombiya ve Senegal'de ise polis protestoculara gerçek mühimmatla ateş açabiliyor.
Uluslararası Af Örgütü (Amnesty), birçok hükümetin bunu ülkedeki kamu düzenine yönelik bir tehdit olarak görmesi nedeniyle gösteri yapma hakkının tehdit altında olduğuna inanıyor.
Bu nedenle göstericiler bazen 'terörist' olarak etiketleniyor. Bu açıklama aracılığıyla yetkililer, protesto etme ve göstericileri tutuklama hakkını hukuka aykırı bir şekilde kısıtlayan yasaların kabul edilmesini meşrulaştırmaya çalışıyor.
2000'li yılların başından bu yana bazı ülkeler, sokak protestolarını bastırmak için silahlı kuvvetler ve askeri teçhizat kullanarak daha da ileri gitti.
Gösterileri caydırmak için güvenlik güçlerine zırhlı araçlar, askeri helikopterler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) destek veren Şili de buna dahil.
Ayrıca Sudan ve Belarus gibi birçok ülkede kadınlara protestolara katıldıkları için tecavüz edildi.
Protesto gösterileri neden bastırılıyor?
Sokaklar, 'karşı çıkma' yeri olduğunda siyasi baskı güçlü olur. Çünkü insanlar herhangi bir konudaki taleplerinin siyasi tercümesini anında almak için sokağa çıkıyorlar.
İktidardakiler sokaktaki sesleri görmezden gelmeye çalışabilir. Ancak belki de yeterli sayıda gösterici varsa yetkililer protestoları daha ciddiye almak zorunda kalabilir. Hatta tartışmaya ve belki de değişime kapıyı açabilirler.
Edwin Fourier Nicolay, Aix-Marseille School of Economics (AMSE) tarafından yayınlanan Le Journal bloğunda yer alan "Afrika'daki Gösteriler: Halkın mı yoksa iktidarın mı sesi?" makalesinde, "Kural koyucunun kamusal ifadesi bilgiyi yayar ve iktidarın uygulamasını alenen kınamayı mümkün kılar. Daha net bir ifadeyle, gösteriler vatandaşların siyasi eğilimlerini değiştirmekte ve geleneksel kurumlara karşı güvensizlik aşılamaktadır" ifadelerini kullanmış.
Güvenin azalmasının siyasi sistem açısından ciddi sonuçları var. Etkisi hızlı ve doğrudan olmasa bile sokağa çıkanlar bir dahaki sefere sandığa gitmeyecektir.
Buradan hareketle kamuoyuna, kamuoyunun kamusal yaşamdaki etkisine ve kamuoyunun değerini kanıtlama kapasitesine de değinebiliriz. Beşerî ilimlerle ilgili Fransızca yayın yapan Cairn.info dergisinde yayımlanan 'Dış Politika ve Kamuoyu' başlıklı bir araştırmanın işaret ettiği de budur.
Makalenin yazarları Foran Blanc, Sebastien Loiselle ve Amandine Scherrer, kamuoyunun uzun zamandır sorumsuz, kararsız ve bilgisiz olarak görüldüğünü, kamu işlerinin ve dış politikanın yürütülmesine katılmaya uygun olmadığının düşünüldüğünü ifade ediyor.
Ancak 1950'lerden bu yana, Amerikan siyaset sosyolojisindeki bazı eğilimlerin etkisiyle, kamuoyu siyasi karar alma sürecinde bir faktör olarak yavaş yavaş tanımlanmaya (ve bazen meşrulaştırılmaya) başlandı.
Araştırma, hükümetin kamuoyunu etkilemek değil, kontrol etme isteğinin savaş zamanlarında, siyasi karar alıcıların kendilerini bir iç cephe olarak gördükleri durumla karşı karşıya bulduklarında ortaya çıktığını değerlendirdi.
Bu nedenle, dış bir çatışmaya katılım, kamuoyunu yönetmek için iki dengeli sistemin kurulmasıyla ilişkili:
Birincisi bilgi yayınlarını kontrol etmeyi ve tartışmayı kısıtlamayı, etkilemeyi veya yönlendirmeyi amaçlıyor.
İkinci seçenek ise daha az açık ve zorlayıcı. İstikrarı bozduğu ve hatta tehlikeli olduğu düşünülen belirli fikir akımlarının tartışılmasına erişimi kontrol etmeye çalışır.
Kuşkusuz, ister kendi ülkelerinde farklı görüşlerle karşı karşıya kalsın, ister bu hareketlerden birinde kamuoyunun diğer ülkelerde büyük siyasi sonuçlar doğurması riski olsun, hükümetlerin uluslararası fikir hareketlerini yönetme girişimlerinde iş birliği yaptıkları giderek daha açık hale geldi.
Protesto gösterileri uluslararası kararları etkiliyor mu?
Aslında bu soruya net, spesifik ve tutarlı bir cevap vermek mümkün değil.
Zira bir protesto gösterisinin ulusal veya uluslararası düzeyde bir hükümet kararını ne ölçüde etkilediğinden bahsederken dikkate alınması gereken birçok standart ve veri var.
Bunlar arasında protestoların gerçekleştiği ülkenin politikaları ve hükümeti ile bu protestoların ortaya çıktığı krizin doğası yer alır.
Agnes Chariton ve Alice Le Dreu tarafından 2017 yılında La Croix web sitesinde yayımlanan 'Protesto halen bir amaca hizmet ediyor mu?' başlıklı makalede, Fransa'da 2016 yılında çalışma yasasına karşı başlayan ve biraz da şiddet içeren büyük gösterilerin yasa metninin yayınlanmasını engellemediğine dikkat çekilmiş.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP) -
2/30
26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters) -
3/30
26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP) -
4/30
24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters) -
5/30
23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters) -
6/30
22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP) -
7/30
21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP) -
8/30
20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP) -
9/30
19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP) -
10/30
18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP) -
11/30
18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP) -
12/30
16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters) -
13/30
15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters) -
14/30
14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP) -
15/30
13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP) -
16/30
12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters) -
17/30
11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP) -
18/30
10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters) -
19/30
9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP) -
20/30
8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP) -
21/30
7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP) -
22/30
6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP) -
23/30
5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP) -
24/30
4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP) -
25/30
3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP) -
26/30
2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters) -
27/30
1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP) -
28/30
31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP) -
29/30
30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP) -
30/30
29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)
Aynı şekilde bazı protestolar olmasına karşın 2013'te eşcinsel evlilik yasası da çıkarıldı.
Acaba protesto artık sadece sembolik bir eyleme mi dönüştü? Yoksa pankartlar ve sloganlarla sokağa çıkmaya halen gerek var mı?
Makale, sokağa çıkmanın ve toplanmanın, kamusal alanların talepleri duyurmak amacıyla "geçici olarak işgal edilmesi" anlamına geldiğini belirterek bu soruya yanıt vermeye çalışıyor.
Protestolar katılımcı sayısının fazla olması sayesinde görünür hale geliyor ve böylece bir ağırlığı oluyor.
Ancak protesto çok büyük olmadığı sürece tek başına yeterli değil ve hükümetler de bunun farkında.
Basit bir hesaplama yaparsak, organizatörlere göre 2016 yılında iş kanunu reformuna karşı düzenlenen gösterilere katılanların sayısının 400 bin kişiyi geçmediğini, polise göre ise bu sayının 223 bin olduğunu görürüz (25,8 milyon olan çalışan sayısına kıyasla çok küçük bir oran).
Dolayısıyla hükümet yasadan vazgeçmedi, bu da gösterilerin amacına ulaşamadığı anlamına geliyor.
Ayrıca, Haziran 1984'te iki milyon kişi (çok büyük bir sayı), özel okulları büyük bir kamu eğitim sistemine entegre etmek isteyen bir projeye karşı özel okulları savunmak için Paris'te yürüdü ve bunun sonucunda proje fiilen terk edildi.
Britannica Ansiklopedisi, kamuoyunun politika oluşturmayı etkilemede yerel düzeyde, ulusal düzeye göre daha etkili olduğunu belirtiyor.
Bunun bir nedeni, yolların, okulların ve hastanelerin durumu gibi yerel yönetimleri ilgilendiren konuların, hükümetlerin üst düzeyde ele aldığı konulara göre daha az karmaşık olmasıdır.
Bu, tek bir ülkedeki siyasi, ekonomik, sağlık veya sosyal sistemle ilgili yerel olaylar ve kararlar için geçerlidir.
Halihazırda siyasi baskıya maruz kalan ülkelerde hükümeti etkilemeye ne dersiniz?
Örneğin 2011'de Suriye'de milyonlarca Suriyelinin rejim değişikliği ve Beşşar Esed yönetiminin devrilmesi talebiyle sokaklara döküldüğü dönemi ele alalım.
Hiçbir şey değişmedi. Mahsa Amini'nin Eylül 2022'de Tahran'da ahlak polisi tarafından öldürülmesinden bu yana İran'da olanlarda da hiçbir şey değişmedi.
Protesto ve faydası hakkında
Peki krizlerde, savaşlarda ve çatışmalarda uluslararası kararlara karşı yapılan protestolar ne olacak?
Protesto düzenlemek işe yarayabilir mi?
The Guardian, Clea Scopelletti imzasıyla 14 Şubat 2023 tarihinde yayımlanan 'Protestocular 2003'teki Savaşı Durdur yürüyüşüne bakıyor' başlıklı makalede, 15 Şubat 2003 tarihinde Irak'a karşı savaş kararını engellemek için tarihi bir gösteri düzenleyen Louise Barter'dan bahsetti.
Tahminen 1,5 milyon kişi Londra sokaklarına dökülmüş, öfkeli bir şekilde hükümetlerinin kararını geri almasını talep etmişti.
Birleşik Krallık'ın başkentindeki bu buluşma, Roma, Madrid, Melbourne, New York, Cape Town, Buenos Aires, Mexico City ve Sao Paulo dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki yüzlerce şehirde binlerce kişinin bir araya geldiği küresel bir protestonun parçasıydı.
Protesto sırasında yapılan bir kamuoyu yoklaması Britanyalıların yüzde 52'sinin savaşa karşı olduğunu, sadece yüzde 29'unun savaşı desteklediğini gösterdi.
Ancak aynı makale, birçok kişi için protesto yürüyüşünün kalıcı etkisinin yalnızca hayal kırıklığı olduğunu belirtiyor.
Protestocular yan yana yürüyüp, 'savaşa hayır' sloganlarıyla şehri sarsmak için seslerini yükseltirken, gidişatı değiştireceklerini ve Irak'ın işgalini önleyeceklerini hissetmişlerdi.
Ancak sahada yaşananlar onların seslerinin hiçbir öneminin olmadığını gösterdi.
Zira o dönemde Londra gösterileri ve dünya çapında gerçekleştirilen diğer gösteriler, İngiliz ve Amerikan hükümetlerinin Irak'a doğru ilerlemesine engel olamadı.
Yakın zamandaki anılarımızdan Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'ya düzenlediği saldırıya dönecek olursak, başkentlerin ve uluslararası şehirlerin sokaklarının, Vladimir Putin'in politikasını kınayan ve Rus ordusunun Ukrayna sınırlarından çekilmesini talep eden gösterilerle nasıl dolup taştığını hatırlıyoruz. Ancak hiçbir şey değişmedi ve bugün, savaş hâlâ tüm şiddetiyle devam ediyor.
Geç olsa bile kazan
Birleşik Krallık'taki Kent Üniversitesi'nde ahlak felsefesi profesörü olan Richard Norman, Open Democracy adlı kuruluşun internet sitesinde "Tüm protesto nedenleri demokrasi için çok önemlidir" başlıklı bir makale kaleme alarak protesto ve gösterilerin uygulanabilirliği konusundaki görüşlerini ortaya koymuş ve yeterli sayıda gösterici olması halinde iktidardakilerin politikalarının uygulanamaz hale gelebileceğini açıklamıştır.
Örneğin, Birleşik Krallık hükümeti 1990 yılında düz bir seçim vergisi getirdiğinde, çok sayıda insan protesto etti ve vergiyi ödemeyi reddetti.
Reddedenlerin yargılanmasının imkânsız olduğu ve bunun kaos için doğrudan bir tehdit olduğu anlaşıldı ve hükümet vergiyi kaldırdı.
Norman'a göre, 1980'lerde Birleşik Krallık'ta Greenham Common'da nükleer seyir füzelerine karşı yapılan protestolarda olduğu gibi, sonradan da kazanabiliriz.
O zamanki protestolar füzelerin yerleştirilmesini engelleyememiş gibi görünse de ABD ve Birleşik Krallık hükümetlerini, Sovyetler Birliği de aynısını yaptığı için füzeleri yerleştirmek zorunda kaldığını söylemeye zorladı ve sonunda Mihail Gorbaçov iktidara geldikten sonra her iki tarafın da tüm füzeleri geri çekmesi konusunda bir anlaşmaya varıldı.
Greenham Common da artık halka açık bir park hizmet veriyor.
Norman, bazen kazandığımızı ama bunun için bir nesil gerektiğini gördüğünde çok iyimserdi. Norman, iyimserliğini şu sözlerle gerekçelendirdi:
O zaman gösterinizin hiçbir yere varmayacağını ve iktidardakilerin belirli bir zihniyete saplanıp kaldıklarını ve bunu değiştirmeyeceklerini hissedebilirsiniz. Ancak o zaman geçmişin düşüncesinden kurtulmuş yeni bir nesil ortaya çıkabilir. İşte o zaman protestocuların görüşlerinin sadece kamuoyu olduğu görülebilir. Bu noktada iki nesil boyunca eşcinsellere yönelik büyük değişimi düşünün.
Independent Arabia
