Siyasette çatışma esastır ve barış bir istisna veya farklı motivasyonlarla esas durumun gelişmesidir.

Çatışma bir içgüdüdür, barış ise farkındalık ve vizyondur.

Ortadoğu bölgesi yüzyıllardır tarihin anlattığı ve uzun akışı boyunca kaydettiği bir çekişme ve çatışma alanı oldu. Bu çatışmalar son yıllarda yoğunlaştı.

20'nci yüzyılda tarih ve her zaman büyük küçük, uzun kısa savaşlara dönüşen çatışmaları yoğunlaştı.

Yüzyıl, bölgede "Osmanlı Hilâfeti" adı altında acımasız ve acı dolu bir Türk sömürgeciliği başladı.

Neden olduğu felaketleri ve işlediği suçları çok iyi bilen bölge halkları, bu sömürgecilikten ancak Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflaması ve Batı İngiliz ve Fransız sömürgeciliğinin Mağrip (Kuzey Afrika), Bilâd-ı Şam (Suriye, Lübnan, Ürdün ve Filistin) ve Mısır'dan bölgeye girmesi ve yayılmasıyla kurtuldu.

Ardından ulusal kurtuluş dönemi geldi ve bölgenin birçok ülkesinde sömürgeciliğe karşı direniş hareketleri ortaya çıktı.

Bu süreç, sömürgecilerin farklı aşamalarda bölge ülkelerinden çekilmesi ve ülkeden ülkeye farklılık gösteren birçok veriye göre pek çok meydan okumayla sona erdi.

Bağımsızlık tamamlandı ve ortaya bir Türk devleti, İran devleti ve Arap devletleri kuruldu.

Osmanlı halifeliğinin ardından kurulan Modern Türk Devleti azınlıkları önemsemeyen laik bir Türk milliyetçiliğini güçlendirdi.

İran devleti, çalkantılı bir laiklik ile yükselen mezhepçilik arasında bir kimlik mücadelesi yaşadı ve sonunda "İslam Devrimi" adı verilen zeminde karar kıldı ve mezhepçilik açık bir şekilde kazandı.

Arap dünyasında her ülkede devletin niteliği konusunda çekişmeler yaşandı. Monarşiler ve cumhuriyetler oldu.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında Doğu ile Batı, komünizm ile kapitalizm arasında, dönemin küresel söylemine uygun olarak "devrim" olarak adlandırılan güçlü bir askeri darbe dalgası yaşandı.

Arap ülkeleri, ya istikrarlı monarşilerde ya da birbiriyle çekişen milliyetçi söylemlere sahip askeri cumhuriyetlerde karar kıldı. İsrail ile çatışma o dönemde hem Arap hem de bölgesel en büyük sloganlardan biriydi.

Kimlik çatışmaları ve devletler arası çatışmalar bir kalemde bitmediği gibi bir anda da tarihten silinip gitmezler.

Dolayısıyla bölgede üç büyük proje arasında onlarca yıldır süren bir çatışma ortaya çıktı.

Projelerden ilki laiklikten vazgeçen ve henüz sona ermemiş bir söylemle Osmanlı sömürge mirasına dönüş arayışında olan Türkiye’nin köktendinci projesi.

İkincisi, Humeyni İranı’nın mezhepçi projesidir. İki proje de üçüncü proje olan Arap ılımlılık projesini temsil eden Arap ülkelerini hedef almaya çalıştı.

Gruplar, örgütler, partiler ve milisler aracılığıyla Arap ülkelerine nüfuz ettiler. Ta ki herkes Arap Baharı olarak bilinen ana ulaşana kadar.

O meşum baharda, iki Arap karşıtı projenin iradesi, Batı'nın Arap ülkelerini vurma ve köktendinci grupların bu ülkelerde iktidarı ele geçirmesini destekleme iradesiyle birleşti.

Ancak bu ortak irade, "kaos istikrarını" yayarak ve bazı Arap cumhuriyet rejimlerini devirerek geçici bir zafer kazansa bile, sonuçta yenilgiye uğratıldı ve çoğu Arap ülkesi siyasi istikrar durumuna geri döndü, ancak bu dönüş bazı ülkelerde henüz tamamlanmadı.

Bu, son yüzyılda meydana gelen ve birçok farklı şekil ve renkte savaşlarla kendini gösteren çatışma ve çekişmelerin kapsamlı bir incelemesidir.

Bu savaşlara tutarlılığı, yaygınlığı ve etkisi değişen söylemler, keskinliğini ve çelişkilerini ifade eden çatışan ideolojiler eşlik etti.

Bu ideolojilerin oluşumunda miras kalan kadim ile küresel etkiler ve her akımın partizan çıkarları iç içe geçiyordu. Böylece günümüze kadar geldik.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 2/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 3/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 4/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 5/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 6/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 7/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 8/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 9/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 10/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 11/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 12/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 13/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 14/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 15/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 16/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 17/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 18/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 19/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 20/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 21/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 22/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 23/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 24/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 25/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 26/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 27/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 28/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 29/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 30/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

Bugün daha önce hiç olmadığı kadar barış olasılığı çatışma olasılığından daha fazla.

Bahsi geçen barış, tek başına İsrail ile barış fikrinden daha büyük, tüm bölge ülkeleri, projeleri ve yönelimleri arasında bir barış fikridir.

Suudi Arabistan, büyüklüğü, statüsü ve nüfuzuyla bu yeni akıma, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın artık herkes için net olan vizyonuyla öncülük etti.

Veliaht Prens’in pek çok arzusu ve umudu tutarlı bir mantıktan yola çıkıyor ve merkez olarak Suudi Arabistan'ı, ardından bölgesel olarak bölgeyi, ardından uluslararası alanda dünyayı hedefleyen istikrarlı adımlarla ilerliyor. Bunun örnekleri çoktur.

Bu bağlamda iki anlamlı örnek bulunuyor. Birincisi, Veliaht Prens çevre ve genel olarak iklime ilişkin büyük vizyonu kapsamında önce "Yeşil Riyad" projesini başlattı, ardından onu "Yeşil Suudi Arabistan" projesine dönüştürdü ve daha sonra da hedefini "Yeşil Ortadoğu"ya yükseltti.

İkinci örnek, Hindistan, Suudi Arabistan ve Avrupa arasındaki "Ekonomik Koridor" projesidir.

Bu, onun yıllar önce yayınlamış olduğu ve ülkesini üç kıta, Asya, Afrika, Avrupa arasında bir bağlantı noktası olarak gören vizyonunun bir tezahürüdür. Bu iki örnek, diğer konularda da ölçü olarak kullanılabilir.

Yüzyılların çatışmalarını ve geçmiş on yılların son derece karmaşık, iç içe geçmiş ve örtüşen çekişmelerini çözmeyi düşünen kişi, bunları aşma gücüne sahip bir gelecek vizyonuna sahip olan kişidir.

Geçen birkaç yılda sahada yaşanan da budur. Ekonomi, isteyerek ya da zorunlu olarak tüm bölge ülkeleri için bir öncelik haline geldi.

Uyum, anlayış ve bir arada yaşamanın çıkarları, tüm taraflar için anlaşmazlık ve çekişmenin sonuçlarından çok daha üstün hale geldi.

Böylece Türkiye ile ilişkiler yeniden canlandı ve İran ile Çin'in sponsorluğunda anlaşma imzalandı. Hindistan’a büyük projelerde yer verildi ve İsrail ile barıştan söz edilir oldu.

İran ile anlaşma yapılmasaydı ne Irak'ta durumu sakinleştirmek, ne Yemen krizini sona erdirmek için yapıcı iletişim kurmak, ne Suriye’yi Arap Birliği'ne döndürmek ne de Lübnan’ın bölgedeki doğal, küçük ve etkisiz statüsüne döndürmek kolay olmazdı.

Ekonomik öncelikler, ticari çıkarlar ve uluslararası ortaklıklar belirlenmeden, bölgenin "yeni Avrupa" olmasından bahsedilmeden barıştan söz edilemezdi.

İsrail ile gerçek bir barışın geliştirilmesi için Suudi Arabistan'ın İsrail ve ABD'den talepleri açıklanmıştır ve meşrudur. Bütün taraflarca gayet iyi anlaşılabilir taleplerdir.

Bölgenin ve dünyanın çehresini değiştiren yeni Suudi Arabistan'ın artık kimsenin ciddiyetini ve nüfuzunu test etmesine ihtiyacı yok.

Bu, herkes için artık açık ve net. Suudi Arabistan büyük hedeflere ulaşmak için oluşturulabilecek tüm uzlaşılara hazır.

Ancak bunun karşılığında tüm tarafların açıklanmış ve meşru taleplerine yanıt vermesi gerekiyor, çünkü topal bir barış gelecekte devam edemez.

Filistinlilerin talepleri Suudi Arabistan’ın talepleri kapsamına giriyor ve daha önce Suudi Arabistan'ın sunduğu ve Arap ülkeleri tarafından onaylanan "Arap Girişimi"nin bir parçası.

Suudi Arabistan ile barış, onlarca yıldır Arap-İsrail çatışması olarak bilinen şeyin gerçek sonudur. Suudi Arabistan, öz gücüyle, Arap ve bölgesel ittifaklarıyla ve muazzam İslami etkisiyle bu sonu çizebilecek kapasitededir.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin geçtiğimiz günlerde Amerikan Fox News kanalına verdiği röportajda söylediği gibi, bu gerçekleşirse "Soğuk Savaş'tan bu yana en büyük tarihi anlaşma" olacak.

Sonuçta her şeyin bir bedeli vardır, barışın bir bedeli vardır, çatışmaların ve savaşların da bedelleri vardır. Bağlayıcı anlaşmalar barışın bir parçasıdır ve barış zordur ancak sonuçları iyidir.

​

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat