Glüten intoleransıyla yaşamak, glüten içeren gıdaların yaygın olduğu bir dünyada oldukça zorlayıcı olabilir ve dengeli, besin açısından zengin bir diyet sürdürmek sürekli bir çaba gerektirir.
Çölyak hastaları arasında kısa sürede popülerlik kazanan bir girişim ortaya çıktı.
Çölyak hastalığı, genetik olarak duyarlı bireylerde ortaya çıkan ciddi bir otoimmün durum ve glüten tüketiminin ardından ince bağırsakta hasar oluşmasıyla karakterize oluyor.
Bu hastalık, yaklaşık her 100 kişiden 1'ini etkilerken, yalnızca yaklaşık yüzde 30'u doğru tanı alabiliyor.
Çölyak hastaları artık daha rahat
Ankara'da Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye ve Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından desteklenen 13 kadına, glütensiz ürünler konusunda mesleki eğitimler sağlandı.
Bu eğitimler sayesinde kadınlar, Ankara Pastası Kooperatifi'ni kurma yolunda önemli adımlar attı.
Kooperatifin oluşturulması için gerekli finansman ise Japon hükümeti tarafından sağlandı.
Bu destek sayesinde kadınlar, glütensiz ürünlerin üretiminde uzmanlaşarak kendi kooperatiflerini kurdu.
Kooperatifçilik eğitimlerine devam eden bu kadınlar, Eylül 2022'de üretime geçti ve glütensiz ürünlerini müşterileriyle buluşturdular.
Kısa bir süre içinde, tüm idari ve pazarlama işlerini kendi başlarına yürütebilecek duruma geldiler.
Sadece 8 ay içinde, glütensiz ürünler üreterek 1 milyon Türk lirası gelir elde etmeyi başardılar.
Bu başarı, glüten intoleransıyla yaşayan bireylerin hayatlarını kolaylaştırmada önemli bir rol oynarken, aynı zamanda kadın girişimciliğini desteklemeye de önemli bir katkı sağlıyor.
"Kadınların güçlendirilmesi büyük önem taşıyor"
FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, FAO'nun 2019 yılında başlattığı Kooperatif Destek Programı'nın temel amacının, üretim sürecinde önemli bir rol oynayan kadınların yönetim becerilerini geliştirerek güçlendirmek ve desteklemek olduğunu ifade etti.
Bu sayede kadınların, kendi girişimlerini başarıyla yönetebilme ve sürdürülebilir bir iş modeli oluşturabilme konusunda önemli destek aldığını kaydeden Selışık, "Desteklediğimiz kooperatiflerin özerk ve bağımsız yapılarını korumak, kendi kendilerine yetebilmelerini sağlamak ve ticari çalışmalarının kadınların güçlendirilmesi ve liderlik odaklı kalmasını sağlamak bizim için büyük önem taşıyor" dedi.
Pazar araştırması sonucunda sağlığı da ilgilendiren glütensiz ürünler alanında pazar açığı olduğunu tespit ettiklerini belirten Ankara Büyükşehir Belediyesi Projeler Şube Müdürü Ömer Faruk Sarı, Ankara Pastası kooperatifinde çalışacak kişileri de kendilerinin belirlediklerini söyledi.
"Tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir"
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Sedat Boyacıoğlu'na göre, çölyak hastalığından etkilenen bireyler, buğday, çavdar ve arpada yaygın olarak bulunan glüteni tükettiklerinde, bağışıklık sistemlerinin ince bağırsağa saldırarak tepki verdiğini belirtti.
Bu bağışıklık tepkisi vücutta önemli zararlara neden olabildiğine dikkat çeken Boyacıoğlu, hastalığın kalıtsal bir bileşeni olduğunu ve ailelerde görülebileceğini vurguladı.
Birinci derece akrabalarında çölyak hastalığı olan bireylerin, hastalığa yakalanma olasılığının onda 1 olduğunu da söyleyen Boyacıoğlu, "Çölyak hastalığı glüten alımını takiben her yaşta ortaya çıkabilir ve tedavi edilmediği takdirde çeşitli ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Çölyak hastalığında vakaların yüzde 83'üne tanı konulamamasına ya da başka hastalıklarla karıştırılmasına neden oluyor" dedi.
Çölyak hastalığı tedavi edilmediği takdirde diğer otoimmün hastalıklar, osteoporoz, tiroid hastalığı ve bazı kanser türleri gibi komplikasyonlara yol açabiliyor.
Boyacıoğlu, "Belirtiler ne olursa olsun, glüten alımı çölyak hastalığı olan bireylerde bağırsak hasarına neden olabilir" diye ekledi.
"Bir ekmek kırıntısından daha azı bile vücutta potansiyel zarara neden olabilir"
Kaliforniya Üniversitesi Davis'ten Uzman Diyetisyen Merve Oğuz, "İngiliz Diyetetik Derneği'ne göre, çölyak hastalığının tek etkili tedavisi, yaşam boyunca glütensiz bir diyete sıkı sıkıya bağlı kalmak. Bir ekmek kırıntısından daha azına eşdeğer olan çok küçük miktarlardaki glüten bile bağışıklık tepkisine ve vücuda potansiyel zarara neden olabilir. Bu durum, özellikle yeni teşhis konulan kişiler için glütenin tamamen ortadan kaldırılmasını gerektiriyor" dedi.
glütensiz ürün üretimi oldukça zahmetli
FAO tarafından düzenlenen glütensiz ürün hazırlama, girişimcilik, hijyen, kooperatifçilik ve sağlık konularında 450 saatlik bir eğitime katılan kooperatif başkanı Nursel Türedi, başarının büyük bir özveri, emek ve sabır sonucunda geldiğini belirtti.
glütensiz ürün üretiminin oldukça zahmetli olduğunu vurgulayan Türedi, "Üretim yaparken çok dikkatli olmamız gerekiyor. Fermantasyonda üç dakika fazla kalmak ya da erken bırakmak gibi süreçlerde küçük bir aksaklık olması durumunda sonuç farklı olabiliyor. Kışın soğuk hava, yazın sıcak hava ürünlerin farklı kalitede olmasında etken olabiliyor" diye konuştu.
"Sadece glütensiz ürün satıyor olmamız bir güven ortamı yaratıyor"
Başarılarının bir diğer önemli sırrının da müşteri ağları oluşturmak olduğunu söyleyen Türedi şöyle devam etti:
Bizim müşteri tabanımız belli, çölyak hastalarından oluşuyor. Çölyak Derneği'nin desteği çok faydalı oldu. İnternet arama motorları üzerinden bize ulaşan müşterilerimiz var. Örneğin İzmir'den bir müşterimiz bizi internetten buldu ve kayınvalidesi gelip bizden alışveriş yaptı.
Haftanın dört beş günü gelen müşterilerinin olduğunu anlatan Türedi, "Sadece glütensiz ürün satıyor olmamız bir güven ortamı yaratıyor. İnsanlar burada adeta aile gibi oldu. Haftada birkaç kez birbiriyle görüşen müşterilerimiz var" dedi.
glütensiz ve lezzetli yiyecekler çölyaklıları buluşturuyor
Kendisi de bir çölyak hastası olan Çölyak Derneği Başkanı Şebnem Ercebeci Çınar, Ankara Pasta'nın çölyak hastaları için çok önemli olduğunu söyledi.
glüten bulaşma ihtimali olmadığı için gönül rahatlığıyla istediklerini yiyebildiklerini belirten Çınar, glütensiz ve lezzetli yiyecekler olduğu için dernek faaliyetlerini de burada yürüttüklerini kaydetti.
© The Independentturkish
