Bilim insanları yıldızların birbirine son derece yakın döndüğü ikili yıldız sistemi keşfetti.

Ortak bir kütle merkezi etrafında birbirinin peşi sıra dönen iki yıldızdan sistemlere bu ad veriliyor. Ancak bu tür sistemler bazen ikiden fazla yıldıza da ev sahipliği yapabiliyor. Bu durumda çoklu yıldız sistemi adını alıyorlar.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden araştırmacıların keşfettiği yeni sistem, Dünya'dan sadece 457 ışık yılı uzaklıkta.

ZTF J2020+5033 adı verilen sistemdeki yıldızlar birbirine o kadar yakın ki ortak kütle merkezi etrafındaki dönüşlerini 1,9 saatte tamamlıyor.

Verilere göre bu iki nesne arasındaki mesafe, Güneş'in yarıçapının yarısından daha az. Bu da tüm sistemin Güneş'in içine sığabileceği anlamına geliyor.

Birbirine baş döndürücü hızda kenetlenen bu yıldızlardan biri yüksek kütleli bir kahverengi cüce. Kahverengi cüceler yıldızlararası gaz bulutlarının çökmesiyle oluşuyor. Ancak bu bulutlar gökcismini tam bir yıldız yapacak nükleer tepkimelerin başlamasını mümkün kılamayacak kadar hafif.

Bu yüzden kahverengi cüceler aslında teknik olarak yıldız tanımına girmiyor. Küçük yıldızlar ve büyük gezegenler arasındaki boşluğu dolduruyor.

Araştırmacılar sistemdeki ikinci yıldızın da düşük kütleli bir kırmızı cüce olduğunu belirtiyor. M-tipi yıldızlar diye de bilinen kırmızı cüceler de küçük ve nispeten soğuk cisimler.

Kahverengi cüceleri bu şekilde ikili yıldız sistemi içerisinde ve özellikle diğer yıldıza çok yakın konumda bulmak nadir görülen bir durum.

Bu cisimler epey küçük ve sönük olduklarından fark edilmeleri zorlaşıyor.

Samanyolu'nda yaklaşık 5 bin kahverengi cüce olduğu biliniyor ve bunların çoğu izole durumda, kendi başlarına hareket ediyor.

Bu yüzden ikili yıldız sistemi içinde yer alan kahverengi cüceler, özelliklerinin daha iyi belirlenmesine ve evrimlerinin daha iyi anlaşılmasına olanak tanıyabilir.

Araştırmacı Kerim El-Bedri ve meslektaşları, bu amaçla Zwicky Geçici Gözlem Tesisi'nde kahverengi bir cüceyi içerebilecek düşük kütleli ikili yıldız sistemlerini aramaya başladı.

ZTF J2020+5033 bu gözlemler sonucunda keşfedildi.

Ekip ayrıca Avrupa Uzay Ajansı'nın Gaia Teleskobu'ndan gelen verileri de kullandı. Bu sayede sistemin hassas ölçümlerini elde ederek özelliklerini doğrulayabildi.

Sistemin kırmızı cücesi de nispeten küçük. Güneş'in yarıçapının yalnızca yüzde 17,6'sına sahip. Kütlesi de Güneşin'kinin yüzde 13,4'üne denk.

Araştırma halihazırda hakem onayından geçirilmek üzere The Open Journal of Astrophysics adlı bilimsel dergiye kabul edildi.

Independent Türkçe, Science Alert, Fagen Wasanni Technologies

Derleyen: Çağla Üren