Mısır Bankası ve Mısır Ulusal Bankası, yüksek getirili iki dolar sertifika ihracını ayrı ayrı duyurdu. İki banka dün, yeni sertifikaları müşterilere sunmaya başladı. Mısır Ulusal Bankası tarafından sunulan ilk sertifika ‘el-Ahly Plus’ adını taşıyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere Süresi üç yıl olarak belirlenen sertifika, aynı para birimiyle her çeyrekte (üç ayda bir) ödenen yıllık yüzde 7’lik bir getiri sağlıyor. Sertifikaların değerinin yüzde 50'sine kadar bu sertifikalar teminat gösterilerek yatırım amacıyla Mısır cüneyhi cinsinden borç alınabiliniyor. Söz konusu miktar, en fazla 10 milyon Mısır cüneyhi olarak belirlenmiş durumda. Böylece Merkez Bankası’nın borç verirken uyguladığı faiz oranından daha düşük olan yüzde 2,25'lik bir getiri oranıyla elde ediliyor.
Mısır Ulusal Bankası'nın ikinci sertifikası ‘el-Ahly Anında’ adıyla hayata geçirildi. Süresi üç yıl olarak belirlenen sertifika yıllık yüzde 9 getiri oranına sahip. Bu sertifikada ödeme, tüm dönemin sertifika getirisi olan yüzde 27 olarak hesaplanıp Mısır cüneyhi üzerinden peşin veriliyor. Bu uygulamada sertifikalar teminat olarak gösterilip borç alınamıyor. Vade tarihi dolduğunda ise sertifikaların ana sermayesi ABD doları olarak iade ediliyor. (Bir dolar ortalama olarak yaklaşık 30,90 Mısır cüneyhine tekabül ediyor).
Mısır Bankası sertifikası, ‘Elite’ adı altında üç yıl vadeli olarak piyasaya sürüldü. Yıllık yüzde 7’lik bir getiri oranına sahip olan sertifikanın ödemesi üç ayda bir yapılıyor. Aynı zamanda sertifikalar teminat gösterilerek toplam değerinin yüzde 50’sine kadar Mısır cüneyhi cinsinden borçlanma sağlanılabiliyor. Bu miktar en fazla 10 milyon cüneyh olabiliyor. Vade sonunda sertifikaların ana sermayesinin geri ödemesi dolar üzerinden yapılıyor.
Bankanın diğer sertifikası ise ‘zirve’ adını taşıyor. Vadesi üç yıl olan bu sertifika yıllık yüzde 9 getiri oranıyla üç yılın toplamı yüzde 27’lik oranla peşin olarak Mısır cüneyhi cinsinden ödeniyor. Mısırlılar ve yabancılar bin dolar ve katları üzerinden iki sertifikayı da satın alabilme imkanına sahipler.
Mısır Ulusal Bankası Başkan Yardımcısı Yahya Ebu’l Futuh’a göre ‘yeni dolar sertifikalarının çıkarılmasının amacı, birçok müşterinin evlerinde sakladığı doları piyasada kullanmak’. Ebu’l Futuh, salı akşamı bir televizyon kanalına yaptığı açıklamalarda, “Mısırlılar, kendilerine bu fonların kaynağı sorulmadan dolar sertifikaları alabilirler. Bir milyon doların varsa, bankaya gel ve sertifikayı düzenle. Kimse sana parayı nereden bulduğunu sormaz” dedi.
Mısır Ulusal Bankası Başkan Yardımcısı Yahya Ebu’l Futuh’a göre yeni dolar sertifikalarının çıkarılmasının amacı, birçok müşterinin evlerinde sakladığı doları piyasada kullanmak.
Yeni dolar sertifikalarına ilişkin duyuru, sosyal medyada büyük tartışmalara yol açtı. Kısa sürede birbirinden farklı çeşitli görüşler ve paylaşımlar yayıldı. Yorumlar, ‘fonların kaynağının sorulmaması’ ifadesine odaklandı. Birçok kişi bu adımı, “Nereden buldun?” dönemine elveda olarak değerlendirdi.
Mısır Bankalar Federasyonu Başkanı Muhammed el-Etrebi, bir televizyon kanalına yaptığı açıklama şunları söyledi:
“Dolar sertifikalarının arzı, Mısır cüneyhi üzerindeki baskıyı azaltmayı amaçlıyor. Mevcut sertifikalar yalnızca ABD doları cinsinden. İlerleyen zamanlarda euro gibi diğer para birimlerinde de sertifika sunmak düşünülebilir.”
Ekonomist Dr. Raşid Abduh, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, mümkün olduğu kadar çok sağlam para toplamak amacıyla ‘bankaların kapısının doları olan herkese açık olduğunu’ söyledi. “Ancak vatandaş bu alanda tecrübeli hale geldi. Çeşitli yatırım alternatiflerini araştırıp karşılaştırabiliyor” diyen Abduh, farklı yatırım araçlarına işaretle sözlerini şöyle sürdürdü:
“Enflasyonun devam etmesi ve doların fiyatının yeniden yükselmesi durumunda daha büyük bir getiri elde etmek için doları tutmak veya altın satın almak gibi uygulamalara yönelinebilir.”
Mısır, mal ve üretim ham maddelerini ithal etmek için gerekli dolar fonlarını sağlama konusunda bir krizle karşı karşıya. Kamu Seferberlik ve İstatistik Merkezi Ajansı'nın (CAPMAS) verilerine göre, enflasyon oranı şubat ayında yüzde 31,9'a yükseldi.
Ekonomist Vail Nahhas, dolar sertifikalarını çok geç kalınmış iyi bir karar olarak niteledi ancak zamanlamasının hatalı olduğunu vurguladı. Nahhas, Şarku’l Avsat’a şu değerlendirmelerde bulundu:
“Biz buna benzer bir karara çağrı yaptık. Ancak bunun daha önceki şartlarda olması gerekiyordu. Eğer öyle olsaydı daha iyi olurdu. Şimdi ise büyük kârlar elde etmek için açgözlülükte rekabet ortaya çıkacak. Bu durum da sertifika satın almak için dolar satın alma telaşına neden olabilir. Fiilen de bugün kara borsada dolar fiyatları yükselmeye başladı.”
Şarku'l Avsat
