Irak Kadınlarını Güçlendirme Projesi'nin ana hedefleri, devlet için kadın haklarını destekleyen ve karşılaştıkları zorlukları teşhis eden genel bir yol çizdi.

Bu yol, fikirlerini seçme ve ifade etme özgürlüklerini sağlamak ve seçimlere katılımlarını genişletmek için toplumsal cinsiyete dayalı şiddetle yüzleşmede net bir vizyon yansıtmaları amacıyla kadınları siyasi olarak destekliyor. 

Irak Bakanlar Konseyi Genel Sekreterliği bünyesindeki Kadınları Güçlendirme Dairesi, 23 bakanlık, 29 bakanlık dışı kurum ve 15 vilayetteki etkili bir ulusal kadın güçlendirme daireleri ağı aracılığıyla onaylanmış hükümet planları, politikaları ve stratejileri geliştirmeye ve uygulamaya çalışıyor.

Daire, bu adımla ülkenin uluslararası konumunu güçlendirmenin, uluslararası ve bölgesel taahhütleri ve anlaşmaları uygulamanın yanı sıra kadınların katılımını artırmayı ve onlara koruma sağlamayı amaçlıyor.

Bu faaliyetler arasında belki de en önemlisi, 2021-2024 yılları için 1325 sayılı kararla ilgili ikinci planın başlatılması, kadınların 2021 parlamento seçimlerine siyasi katılımını destekleme planının ve 2018- 20230 yılları için toplumsal cinsiyete dayalı şiddetle mücadeleye yönelik ulusal stratejinin uygulanması olabilir. 

Karar verme

Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği Irak Kadınları Güçlendirme Dairesi Genel Müdürü Yusra el-Allak, Independent Arabia'ya yaptığı açıklamada 2021-2022 yılında başlatılan Kadınların Ekonomik Güçlendirilmesi için İkinci Ulusal Plan'ın altı temel sütun içerdiğini belirtti.

Bu sütunların ise 'toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme hususunda kapasite oluşturma, tarım veya sanayi alanında ekonomik fırsatlar ve küçük projeler yaratarak ve mesleki eğitim için müfredat geliştirerek becerilerin geliştirilmesi, finansal katılım ve kadınların ekonomik faaliyetlere katılma hakları konusunda farkındalığın artırılması, eylem planının temel direklerine ilişkin mevzuatın gözden geçirilmesi, barış süreçlerine etkin katılımlarını ve etkilerini artırmak için ulusal bir strateji geliştirme, Ulusal Barış Arabulucuları Ağı aracılığıyla çatışmanın çözümünde varlığını ve önemini kanıtlaması için kadınlara yetki verme' olduğu belirtildi. 

Allak, "Ulusal planımız, kırsaldaki kadın sorunlarına ilişkin ortak bir vizyon sağlamayı ve onların ihtiyaç ve gereksinimlerine hizmet eden plan ve programları onaylamayı, Adalet Bakanlığı ile işbirliği içinde ıslahevlerindeki kadın mahpusların durumlarını takip etmeyi, Irak ıslahevlerindeki mesleki davranış kurallarını hazırlamayı veya değiştirmeyi, kadınları cinsiyete dayalı şiddetten korumak için merkezlerin açılmasını, kadın sorunları ve hakları ile ilgili sivil toplum kuruluşları ile koordinasyon ve işbirliği yapmayı, kadın haklarının geliştirilmesine yönelik etkin ve acil etkinlik ve faaliyetler gerçekleştirmeyi ve karar alma mekanizmalarına katılımlarını desteklemeyi benimsemektedir" ifadelerini kullandı.

Öncelik güçlendirme 

Irak Bakanlar Kurulu Kadınları Güçlendirme Dairesi Genel Müdürü, "Mevcut aşamada, 2023- 2030 yılları çerçevesinde Iraklı Kadınlar için Ulusal Strateji başlatıldı. Strateji, kadınların ve kız çocuklarının güçlendirilmesinde 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda beş ana eksen (katılım ve siyasi güçlendirme, ekonomik güçlendirme, sosyal güçlendirme, kadınları koruma ve maruz kaldıkları şiddetle yüzleşme ve iklim değişikliği risklerini yönetmede kadınların rolünü güçlendirme) dahil olmak üzere planlama ve önceliklerin belirlenmesine ilişkin katılımcı bir yaklaşımı teşvik ediyor" dedi. 

Bu dosyadaki çalışmalarını sürdürmek amacıyla 2023 tarihli 33 sayılı Divaniye Kararnamesi'ne göre İl Genel Meclisi Seçimlerinde Kadınlara Siyasi Destek Yüksek Kurulu'nun kurulduğuna dikkat çekti.

Yusra el-Allak, "Şu anda son milletvekili seçimlerinde elde edilen sonuçların ışığında, tüm vilayetler düzeyinde kadınlara desteği artıran ve yerel seçimlere katılımlarını sağlayan bir dizi hedefe ulaşmak amacıyla, önümüzdeki il seçimlerinde kadınları siyasi olarak destekleyecek yürütme planını başlatmaya çalışıyoruz. Ayrıca kadın adayların maruz kalabilecekleri çeşitli şiddet türlerinden korunmalarına katkıda bulunan plan ve programlarla onları güçlendirmeyi ve kadınları siyasi katılımlarında destekleyen kurumları rehabilite etmek için eğitimler hazırlamayı amaçlıyoruz" şeklinde konuştu.

Yusra el-Allak, kadınların siyasi kararlara katılımını artırmanın, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve toplumlarda sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için önemli olduğuna dikkati çekti.

Allak, bu kalkınmanın eğitim ve öğretimi iyileştirerek, kadınların ve kız çocuklarının kararlara katılmalarını ve siyasi pozisyonlara aday olmalarını sağlamak için en uygun olanakları sağlayarak, onları desteklemek için hükümet önlemlerini kolaylaştırarak, katılımlarının değeri konusunda halkın bilinçlendirilmesi, onları ayrımcılığa karşı koruyan yasa ve mevzuatın uygulanması, çocuklar için kreş sağlanması ve sosyal hizmetlerin geliştirilmesi gibi' sosyal ve psikolojik durumlarının iyileştirilmesi konusunda hükümet ve sivil toplum kuruluşlarıyla koordinasyon sağlayarak gerçekleşeceğini söyledi. 

Genel Müdür ayrıca, her iki cinsiyetten siyasi faaliyetler için destek ağları oluşturmaya çalışmanın, kadınlara eğitim ve gelişim fırsatları sağlamak, becerilerini ve yeteneklerini geliştirmek ve seçim kampanyaları ve diğer siyasi projeleri için fon sağlamak gibi uygun finansal desteği sağlayabileceklerini söyledi.

Ayrıca erkeklerin kadınları siyasi faaliyetlerde bulunmaya ve beceri ve yeteneklerine olan güvenlerini artırmaya teşvik eden destekleyici ahlaki davranışları benimseyebileceklerine dikkati çekti. 

Yerel ve uluslararası kuruluşlar

'Helm' İnsani Yardım Kuruluşu Yürüme Başkanı Nevvar Asım, "Yerel ve uluslararası sivil toplum kuruluşları, kadınları koruyan, haklarını koruyan ve görevlerini netleştiren bir yasayı desteklemenin yanı sıra Iraklı Kadınlar için 2023-2030 Ulusal Stratejisi vizyonlarının uygulanması, engellerin aşılması ve sorunlara çözüm bulunması için bir baskı aracının oluşturulmasında etkin bir rol oynamaktadır" diye konuştu. 

Irak'ta kadınların siyasi olarak güçlendirilmesini destekleyen en önemli mevzuat hakkında ise Asım, "Irak anayasası, seçimlerde kadınların en az dörtte bir oranında temsilini neyin koruyacağını belirtir ve kadınların siyasi katılımlarında önemli bir faktör olarak kabul edilir" dedi. 

Gerçekten de Iraklı kadınlar, art arda gelen hükümetlerde yer aldılar. Öyle ki 2004 yılı altı kadın bakanla en çok kadını içeren yıl oldu.

Ancak bugün bu sayı, Irak hükümetinde 2 kadın bakandan fazla değil. Seçim sistemi, kadınlara katılım hakkını garanti etse de kadınların ülkedeki sosyal, kültürel ve siyasi rolleriyle uyumlu değil.

'Helm' kuruluşu başkanı, kadınların siyasete katılımının toplumun farkındalığının bir kanıtı olduğunu ve bölge ülkelerine kıyasla Irak parlamentosundaki temsillerinin sayıca en fazla olduğunu söyledi.

Asım, bu durumun kadınlara gerçek bir siyasi aktör olma fırsatı veren olumlu bir özellik olduğunu belirtirken, "Ne yazık ki bugüne kadar toplumsal fikirlerin tutsağı olmuşlardır ve onlara diğer ekonomik kısıtlamaların yanı sıra parti kısıtlamaları dayatılmıştır" dedi. 

Nevvar Asım, Irak parlamentosu çatısı altında ve yerel ve uluslararası sivil toplum örgütleri aracılığıyla, kadınları ekonomik olarak güçlendirmenin yanı sıra haklarını siyasi ve toplumsal olarak koruyan bir yasa çıkarmak için feminist bir baskı cephesi oluşturulması gerektiği çağrısı yaptı.

Asım, "Koşulları, eşitlik ve adaleti garanti eden entegre bir ulusal kalkınma programı aracılığıyla iyileştirilmelidir" şeklinde konuştu. 

Iraklı kadın liderler

Irak Yükseköğretim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanlığı Kadınları Güçlendirme Dairesi Başkanı Ahlam Şehid el-Bahli, bu meseleyi farklı bir açıdan ele aldı.

Bahli, departmanında Birleşmiş Milletler'in (BM) kadınlara ilişkin kararlarının uygulanmasına katkıda bulunmak üzere uluslararası toplum ile yerel ve küresel kuruluşların desteğini için üzere çabalar sarf edildiğini söyledi.

Ayrıca öncü projeleri ve teknolojik kuluçka merkezlerini destekleyerek ekonomik kalkınmaya katılımlarını artırmak, yerel ve uluslararası konferanslara katılımlarını kolaylaştırmak ve desteklemek ve bakanlıktaki kadın liderlerin yüzdesini artırmaya çalışarak yüksek öğrenimdeki bilimsel yeteneklerini geliştirmek istediklerini dile getirdi.

Bahli ayrıca, "Uzmanlık alanlarında yaratıcı ve seçkin kadınları yaratıcı ödüllerle onurlandırmak veya onlar hakkında belgeseller çekmek gibi medyadaki her türlü kadın imajını iyileştirmeyi, ayrıca erken yaşta doktora düzeyinde seçkin araştırmalar yürüten genç kadınları desteklemeyi hedefliyoruz" dedi. 

Aynı şekilde daha fazla kurs düzenleyerek ve uzmanlaşmış merkezlerle araştırma yaparak kadına yönelik şiddetle mücadele etme yönündeki başka bir eğilime dikkati çekti.

Ayrıca saha sonra cinsiyet kavramını Irak Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı'nın plan ve programlarına entegre etmek, cinsiyet eşitliğini sağlamak ve tüm kadınları ve kız çocuklarını güçlendirmek için çalıştıklarını dile getirdi. 

Ahlam Şehid el-Bahli, "Irak Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı'nda kadınların sahip olduğu iş pozisyonları, 46 bin 11 (yüzde 41) akademisyen ve personel, 4 bin 582 (yüzde 38) bölüm başkanı, 69 fakülte dekanı (yüzde 13), 1 (yüzde 2) rektör, yani tüm pozisyonlarda toplam 50 bin 663 kadın" dedi. 
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 2/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 3/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 4/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 5/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 6/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 7/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 8/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 9/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 10/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 11/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 12/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 13/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 14/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 15/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 16/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 17/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 18/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 19/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 20/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 21/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 22/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 23/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 24/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 25/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 26/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 27/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 28/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 29/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 30/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

Okuryazarlık ve zorunlu eğitim

Siyasi işler uzmanı Selman el-Araci ise Iraklı kadınların ücra bölgelerde, kırsal alanlarda ve başkent Bağdat'tan uzak vilayetlerde çoğunluğu oluşturduğunu hatırlattı.

Ancak ister şehir merkezinde olsun, ister taşrada olsun, erkek egemenliğinden, mahrumiyetlerinden ve haklarının gasp edilmesinden dolayı acı çektiklerine dikkat çekti.

Araci, "Kadınların toplumu inşa etmede paralel ve temel bir unsur olması için üst sınıfların ve ardından geri kalan sınıfların entelektüel sistemini yeniden inşa etmemiz gerekiyor" dedi. 

Selman el-Araci, "Kadınların güçlendirilmesi projesi entegre edilmeli. Okuryazarlığın olmaması durumunun yok edilmesi ile başlamalı ve kırsal kesimdeki kadınlar orta öğretimlerini veya en azından ilk öğretimlerini tamamlamaları için güçlendirilmelidir. Bu görev, bu konudaki projeleri ve stratejileri çok zayıf olan Irak Eğitim Bakanlığı'na düşmektedir" ifadelerini kullandı. 

Okuma yazma bilmemenin yok edilmesine ek olarak, ikinci eksen olan zorunlu eğitimin erken yaştan orta öğretime kadar benimsenmesi gerektiğini belirten Araci, "Özellikle de kapalı fikirli ve kültürel olarak kapalı kırsal bir toplumla başa çıkmamız gerektiği bilinci çerçevesinde eğitim haklarını erişimlerini sağlamak, onlara yer açmak, okul veya eğitim kadroları gibi koşullar oluşturmak için, kız çocuklarına 6 yaşından 18 yaşına kadar zorunlu eğitimin onaylanması gerekmektedir" ifadelerini kullandı.

Siyasi güçlendirme konusunda ise Iraklı kadınlara önemli ve hassas pozisyonları üstlenmeleri için fırsatlar verilmesi gerektiğini söyleyen Selman el-Araci, "Bir kadının, bunlarla sınırlı olmamak üzere, örneğin Savunma Bakanlığı, Ulusal Güvenlik Teşkilatı veya İstihbarat Teşkilatı'nın başına geçmesinde bir sakınca yoktur. Kadınlar, bunu yapabilecek kapasitededir. Bu görevi layıkıyla yerine getirebilecek tüm bilimsel ve pratik temellere sahiptirler. Bu durumun dünyada birçok örneği vardır" şeklinde konuştu. 

Araci ayrıca, "Irak'taki belki de en belirgin örnek, BM'nin Bağdat Büyükelçisi ve ABD ve Avustralya'nın Irak büyükelçileri gibi, bölgedeki uluslararası ve bölgesel ilişkileri kontrol eden üç kadın büyükelçidir. Onlar Ortadoğu'daki en aktif kadın diplomatlar arasında yer alıyorlar" dedi. 

Siyasi işler uzmanı, "Kadınların rollerini daha etkin ve ciddi bir şekilde oynamalarına izin verilmelidir. 2020 Seçim Yasası'nın kadınlara Temsilciler Meclisi'ne girme ve yüzde 25'i temsil etme kotası getirmesi, benim açımdan onların haklarının ihlalidir" diyerek, Irak toplumunda kadınların temsil hakkı olduğu için seçim yasasının değiştirilmesini ve oranın yüzde 35 veya yüzde 40'a çıkarılmasını talep etti.

Geniş terim

Irak'ta Düşünce ve İfade Özgürlüğünü Destekleme Hakları Merkezi yönetim kurulu üyesi Hiyam el-Hazai, 2003 yılından sonra, yani ABD işgali ve demokratik geçiş döneminden bu yana kadınların güçlendirilmesi kavramına bağlı olduklarını dile getirdi.

Hazai, "Başlangıçta iyi bir müjdeydi. Ama maalesef işgalin yarattığı ve siyasi tüketim için sömürülen başıboş bir terim olduğu tecrübeyle anlaşıldı. Yetkilendirme yok, iş yok, üretim yok" dedi. 

Hazai, "Sivil toplum kuruluşları düzeyinde, uluslararası kuruluşların yardımıyla kadın meselesini çıkar sağlamak için kullandılar. Siyasi düzeyde güçlendirme, Irak toplumundaki kadınların statüsünü ele alan veya karar vermeden bir sayıyı (kota) tamamlayan bir ifadeydi. Hükümetin, kadın ve erkeğe dayalı, hiçbir fark veya koşul olmaksızın medeni bir ülke inşa etmek için karar alma sürecinde ileri düzey iş pozisyonları için rekabet etmemizi sağlamasını umuyoruz" açıklamasında bulundu.

Güvenlik Konseyi (BMGK), kadın, güvenlik ve barış hususunda 2000 tarihli ve 1325 sayılı kadınlara üçlü bir koruma, önleme ve katılım sağlama gerekliliğini içeren yasayı onayladı.

Bu yasa, kadınların uluslararası barış ve güvenliği sağlamadaki liderlik rolünü ve çatışmayı önleme, barışı koruma, çatışma çözümü ve barış inşasına katkılarını tanıyan türünün ilk örneği olarak sayılıyor.

Independent Arabia