İran'ın resmi haber ajansları dün, İran'ın Dini Lideri (Rehber) Ayetullah Ali Hamaney'in Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile yaptığı görüşmede ülkesinin Mısır ile diplomatik ilişkilerin normalleşmesini memnuniyetle karşıladığını söylediğini aktarması Tahran ile Kahire arasında on yıllardır süren yabancılaşmanın ardından 'ilişkilerin yeniden kurulması' beklentisinin arttığına dair son işaret oldu.

İran'ın yarı resmi Mehr Haber Ajansı, Umman Sultanı'nın Mısır'ın İran'la ilişkilerini yeniden başlatma isteğine ilişkin açıklamalarına atıfta bulunarak Hamaney'in bunu memnuniyetle karşıladığını ve bununla ilgili bir sıkıntının olmadığını söylediğini bildirdi.

Hamaney'in açıklamaları, Mısır'ın da aralarında bulunduğu Ortadoğu ülkelerinin bölgedeki gerilimi azaltmak için adımlar attığı ve Sultan Heysem bin Tarık'ın İran ziyaretinden birkaç gün önce Mısır'ı ziyaret ederek Umman'ın Kahire ile Tahran arasındaki ilişkileri yeniden başlatmak için arabuluculuk yapmasıyla ilgili söylemlerin yoğunlaştığı zamana denk geldi.

İran ve Suudi Arabistan'ın geçtiğimiz mart ayında Çin'in arabuluculuğunda diplomatik ilişkileri yeniden başlatmak için bir anlaşmaya vardıklarını açıklaması, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin sürdürmesine rağmen on yıllardır Mısır ile İran arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için benzer bir adımın atılması olasılığına kapıyı araladı. 

İran "kurları" ve Mısır açılımı

Mehr Haber Ajansı, Hamaney'in açıklamaları çerçevesinde İran Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Abbas Gülru'nun İran ile Mısır arasındaki iş birliğinin kapsamlı bir şekilde geliştirildiğini ve bunun iki önemli Müslüman ülke olarak bölgenin çıkarına olduğunu söylediğini aktarması dikkati çekti.

Gülru, Mısır'ın Tahran'daki Çıkarları Birimi Başkanı Heysem Celal ile yaptığı görüşmede “İran ve Mısır halklarının köklü tarihi, iki ülke arasındaki dostane ve kapsamlı ilişkilerin güçlendirilmesi için uygun bir platform olacaktır” ifadelerini kullandı.

Gülru, sözlerini şöyle sürdürdü:

Tahran her zaman bölgedeki Müslüman ve Arap komşu ülkeler arasında yakınlaşma arayışında olmuştur. Arap ve Müslüman ülkeler ile iş birliğini geliştirme girişimi ile bölgede barış ve istikrarın tesis edilmesi, ilişkilerin daha ileriye taşınması için çaba göstermektedir.

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, geçtiğimiz kasım ayında Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Çevre Koruma Teşkilatı Başkanı Ali Salacke ile Mısır'ın Şarm eş-Şeyh kentinde düzenlenen 27. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı'nın (COP27) oturum aralarında görüşmesiyle başlayan iki ülke arasındaki temasların işaretler geçtiğimiz aylarda da görülmeye devam etti.

Aralık ayına gelindiğinde Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Ürdün'de düzenlenen 2. Bağdat İşbirliği ve Ortaklık Konferansı'nın oturum aralarında İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahiyan ile 'ayaküstü' görüştü.

Bu gelişmeyi, Abdullahiyan'ın Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'nin Mısır ile İran arasında bir diyalog başlatmayı önerdiğini duyurması izledi.

Suudi Arabistan ile İran arasında imzalanan ilişkileri normalleştirme anlaşması, Mısır'ı bölgede önemli bir ülke olarak tanımlayan İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ali Kenani'nin açıklamalarıyla Kahire ve Tahran arasında da benzer bir adımın atılacağı yönünde spekülasyonları ortaya çıkardı. 

Kenani, ülkesinin ilişkilerin geliştirilmesi için olumlu adımlar atılması gerektiğine inandığını, ancak karşı tarafın de ne istediğini görmek gerektiğini sözlerine ekledi.

Kenani, açıklamasında şunları söyledi:

İran, dost ülkelerle ilişkilerini geliştirmeye ve onlarla arasındaki sorunları ve yanlış anlamaları çözmeye çalışıyor. Aynı şey Mısır için de geçerli. İran, Kahire dahil dış ilişkileri geliştirmek için tüm fırsatları değerlendiriyor.

Abdullahiyan'ın Mısır ile ilişkilerin ciddi ve karşılıklı gelişmelere ve açılıma tanık olmasını umduğunu ifade etmesiyle İran, mayıs ayı başlarında açılımını yineledi.

Kahire ile ilişkilerin İran'ın dış politikasının öncelikleri arasında yer aldığının altı çizilen Abdullahiyan, adını vermediği ülkelerin de çaba sarf ettiğini ve iki ülkeyi ilişkileri geliştirmeye ittiğini belirtti. 

Abdullahiyan'ın ardından İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyesi Feda Hüseyin Maliki de Irak'ta kısa bir süre sonra ilişkilerin yeniden başlamasını ve iki ülkenin büyükelçiliklerinin açılmasını sağlayacak müzakerelerin yapıldığını, hatta bu adımı Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile İranlı mevkidaşı İbrahim Reisi arasında bir zirvenin takip beklediğini ifade etti.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 2/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 3/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 5/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 6/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 7/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 8/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 9/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 10/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 11/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 12/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 13/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 14/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 15/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 16/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 17/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 18/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 20/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 21/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 22/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 23/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 24/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 25/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 26/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 27/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 28/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 29/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 30/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

Yakında bir anlaşma imzalanır mı?

Daha önce de Kahire ile Tahran'ın görüşleri arasında köprü kurmayı ve bunlarla ilgili sorunları çözmeyi amaçlayan arabuluculuk girişimleri başlasa da bu girişimler 'gerçek bir atılım' elde edilemeden sona erdi.

Independent Arabia'ya kısa bir açıklamada bulunan Arap ülkelerinden diplomatik bir kaynağa göre son dönemde atılan adımlar, özellikle geçtiğimiz mart ayında Suudi Arabistan ile İran arasındaki ilişkilerin yeniden başlatılmasına yönelik anlaşmanın ardından Mısır ile İran arasındaki ilişkilerin yakında yeniden kurulması her zamankinden daha olası görünüyor.

Mısırlı kaynaklar, Independent Arabia'ya daha önce yaptıkları açıklamalarda, bölgedeki hızlı gelişmelerin Mısır-İran ilişkilerine farklı bir yaklaşım getirilmesini ve ilişkilerin yeniden kurulması için daha gerçekçi adımlar atılmasını gerektirdiğini söylediler.

Aynı kaynaklar, geçtiğimiz on yıllar boyunca ilişkilerin dondurulmasına yol açan tartışmalı dosyaların çözümünün bir öncelik olduğunun da altını çizdiler. 

Bir yılı aşkın bir süre önce patlak veren Rusya-Ukrayna savaşının çoğu ülkeye dayattığı yeni değişikliklere de değinen kaynaklar, savaşın patlak vermesinden sonra dengelerin yeniden gözden geçirildiğini, sıcak dosyaların soğutulmaya çalışıldığını ve Arap ülkelerinin çıkarları ve ulusal çıkarlar çerçevesinde aktif güçler arasındaki sorunları çözme seçeneklerinin benimsendiğini belirttiler.

Mısırlı diplomatik bir kaynağa göre Kahire, Suudi Arabistan ile İran arasında imzalanan anlaşmayla yaşanan gelişmeleri ve bu gelişmenin İran'la gelecekteki ilişkilerin şekline dair daha gerçekçi bir vizyonun şekillenmesi ve bunun üzerine inşa edilebilecek somut olumlu sonuçlara yol açıp açmayacağını yakından takip ediyor.

Kaynak, Mısır güvenlik teşkilatlarının İran'ın nüfuzunu en üst düzeye çıkarmak için devrimini Arap dünyasına ihraç etme fikrinden vazgeçmemesinin yanı sıra Şii dini ve siyasi yayılma olasılığına ilişkin meşru güvenlik endişelerinin halen devam ettiğinin altını çizdi.

İki ülke arasındaki ilişkiler açısından gelecekte atılacak adımlara ilişkin bölge ülkelerinden birinin arabuluculuğunda istikşafi görüşmelerin başlatılabileceğine ancak bunun ne zaman olacağını bilmediğini söyleyen bir başka kaynak, gelecekte İran'a yönelik herhangi bir adım atılmasında tereddüt edilmesine yol açan ve acilen ele alınması gereken dosyalar olduğunu açıkladı.

Kaynağa göre başkent Tahran'ın önemli caddelerinden birinin halen Halid el-İslambuli'nin adıyla anılması ve Tahran'ın Filistin, Suriye ve Lübnan dosyalarındaki istikrarsızlaştıran adımları bu dosyaların başında geliyor.

Kaynak, Mısır ile İran arasındaki iletişim kanallarının açık olduğunu ve özel nitelikteki bazı çevrelerde temasların askıya alınmadığını da sözlerine ekledi. 

İngilizce yayımlanan The National gazetesi birkaç gün önce Mısırlı kaynakların, Umman Sultanlığı'nın iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik arabuluculuğu çerçevesinde Mısır ve İran'ın birkaç ay içinde büyükelçilerini göndermelerini beklediklerini aktardı.

Mısırlı iki kaynak gazeteye yaptıkları açıklamada, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile İranlı mevkidaşı İbrahim Reisi arasında bir zirvenin gerçekleşmesinin de prensipte kabul edildiğini ve zirvenin bu yılın sonuna kadar gerçekleşebileceğini söylediler. 

Gazetenin haberine göre İran ve Mısır istihbaratlarının yetkilileri ile diplomatlar arasında geçtiğimiz mart ayından bu yana ilişkileri normalleştirmek için kapalı kapılar ardında görüşmeler yapılıyor. Gazete, bu görüşmelerin son turunun bu ayın başlarında, İran'la yakın ilişkileri olan Bağdat'ta yapıldığını bildirdi.

İran'da 1979 yılında gerçekleşen İslam Devrimi'nden sonra Mısır'ın bu devrimle düşürülen İran Şahı'nı kabul etmesi ve ona koruma sağlaması nedeniyle, Kahire ile Tahran arasındaki ilişkiler gerildi. İran'ın yeni yöneticileri, Mısır'ın bu tutumunu "düşmanca bir davranış" olarak değerlendirdiler. 

Ayrıca Kahire, özellikle İran'ın 'devrimi ihraç etme' sloganıyla aşırılık yanlısı ve dinci grupları desteklenmesinden Tahran'ı bölgesel güvenlik ve bölgedeki istikrarsızlık için bir tehdit kaynağı olarak görmeye başladı.

Tahran'daki önemli caddelerden birine Mısır'ın eski cumhurbaşkanlarından Enver Sedat'ın katili Halid el-İslambuli'nin adının verilmesi, iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden tesis edilmesi girişimlerine engel oldu.

Kahire, İran'ın Arap ülkelerine müdahalesinin istikrarsızlığı artıran ve hem Arap ülkelerinin hem de Mısır'ın ulusal güvenliğini baltalayan İran'ın bölgeyi istikrarsızlaştırıcı adımlarından, özellikle de Lübnan, Suriye, Yemen ve Irak'taki vekil güçlerine ve Filistin'deki Hamas ve İslami Cihad hareketlerine verdiği destekten duyduğu memnuniyetsizliği her zaman dile getirmiştir.

Independent Arabia