Siyasette "Kürtlerin kalesi" olarak kabul edilen Diyarbakır, dün yapılan Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri'nde şaşırtan sonuçlarla Türkiye'nin gündeminde.
Seçime katılım oranı 1-2 puan düştü
Diyarbakır'da merkez, ilçe, kırsal mahalle ve beldelerde toplam 1 milyon 143 bin 887 seçmen, 3 bin 675 sandıkta oy kullandı.
Diyarbakır ili seçim çevresinde 19 siyasi parti ve 1 bağımsız aday seçimlerde yarıştı.
Seçimlere katılım 2018'de yüzde 83 iken bu oran dün Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 82'ye, Milletvekili seçimlerinde ise yüzde 81'e geriledi.
Oy torbaları saatlerce adliye önünde bekletildi
Oy kullanma işlemleri gün içerisinde sorunsuz geçerken, akşam saatlerinde sandık kurulu başkanlarının sayımı yapılan oyların veri girişi için torbaları YSK İl Müdürlüğü'ne teslim etmeleri sırasında gecikme yaşanması dikkat çekti.
Bu nedenle Adliye içerisinde yer alan YSK önünde uzun kuyrukların görüntüleri sosyal medyada gündem oldu.
Diyarbakır İl Seçim Kurulu’nda yoğunluk
— Independent Turkish (@TurkishIndy) May 14, 2023
Oy torbaları teslim edilemedi https://t.co/WSvzzpEckP pic.twitter.com/uoG6c9ZCYL
CHP 21 yıl aradan sonra TBMM'ye vekil gönderdi
Resmi olmayan sonuçlara göre Yeşil Sol Parti 8, AK Parti 3, CHP ise 21 yıl aradan sonra Diyarbakır'dan Meclis'e vekil gönderdi.
Seçime Emek ve Özgürlük İttifakı olarak giren YSP, yüzde 61,19 oranında oy alarak rakiplerine fark attı. 2018'de HDP 558 bin oy alırken, dünkü seçimde ise oylarını 561 bin 454'e yükseltti.
AK Parti ise Cumhur İttifakı bileşenleri olan MHP, Yeniden Refah Partisi ve HÜDAPAR'ın desteğiyle yüzde 26,33 oranında oy aldı. 2018'de 180 bin oy alan AK Parti, ittifak desteği ile oy sayısını 210 bine çıkardı.
En büyük başarıyı ise CHP yaptı. Eski Diyarbakır Baro Başkanı olan ve üç dönemdir CHP'nin batıdan aday gösterip vekil seçilen Sezgin Tanrıkulu, kentte en büyük sürprizi yapan isim oldu.
Millet İttifakı'ndan DEVA ve Saadet Partisi'nden güçlü isimlerle liste başı olan Tanrıkulu, 21 yıl sonra kentin CHP adına Meclis'e giden vekili unvanı sıfatını kazandı.
CHP, 2018'de İYİ Parti ve SP desteğiyle 57 bin 536 oyla yüzde 6,82 olan oranını 74 bin 237 oyla yüzde 8.09'a yükseltti.
Diyarbakır'ı Meclis'te temsil edecek olan vekillerin isimleri şöyle:
YSP: Berdan Öztürk, Halide Türkoğlu, Osman Cengiz Çandar, Adalet Kaya, Serhat Eren, Sevilay Çelenk Özen, Mehmet Kamaç, Ceylan Akça Cupolo.
AKP: Mehmet Galip Ensarioğlu, Mehmet Sait Yaz, Suna Kepolu Ataman.
CHP: Sezgin Tanrıkulu
Diyarbakır, Kılıçdaroğlu'na destekte İzmir'i solladı
Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise HDP tabanı, Yeşil Sol Parti'nin kararı doğrultusunda Millet İttifakı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu'na tam destek verdi.
Seçimde "CHP'nin kalesi" olan İzmir'de Kılıçdaroğlu'na yüzde 63 oy çıkarken, Diyarbakır'da ise bu oran yüzde 71,96'ya yükseldi.
Kılıçdaroğlu'na 651 bin 793 oy çıkarken, Cumhur İttifakı adayı Recep Tayyip Erdoğan ise 239 bin 827'de kaldı. Erdoğan'ın oy oranı yüzde 26,48 olarak kayda geçti.
YSP şaşkın, taban özeleştiri bekliyor
Diyarbakır'da son 24 yılda yapılan tüm seçimlerin ezeli galibi olan HDP tabanı, bu seçime Yeşil Sol Parti adı altında giren parti yönetiminden özeleştiri bekliyor.
Kayyum atamaları, pandemi, deprem ve ekonomik krizler nedeniyle toplumun yoksullaştığını ve bunun da tek sorumlusunun AK Parti iktidarı olduğunu belirten taban, Meclis'te ve sahada etkili siyasetin yürütülmediğini, adayların kent kriterine çok uzak olduğunu dile getiriyor.
"Güçlü aday çıkaramadık, CHP meselesi kafa karıştırdı"
Partide görev yapan bir siyasetçi de yönetime aday belirleme süreci, il teşkilatının programları, adayların sahada etkili propaganda yapamaması konusunda eleştiriler yöneltti.
"Listemizin Diyarbakır'la alakası yoktu" diyen YSP'li siyasetçi, kaybettiren bir diğer unsurun ise Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday çıkarmamak olduğunu söyledi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'na Cumhurbaşkanlığı seçiminde alınan destek kararının tabanın bir kesiminde "CHP'ye destek" olarak algılandığını ifade eden YSP'li, Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı ve YSP 1. Sıra Adayı Berdan Öztürk'ün final mitinginde yaptığı konuşmanın tabanda tepkiye ve oyların bir kısmının CHP'ye kayarak, 1. Sıra Milletvekili Adayı Sezgin Tanrıkulu'na kazandırdığını söyledi.
Berdan Öztürk'ün tepki çeken konuşması
Berdan Öztürk, YSP'nin seçime bir gün kala İstasyon Meydanı'nda düzenlenen final mitinginde CHP'yi ve isim vermeden 1. Sıra Adayı Sezgin Tanrıkulu'nu şu sözlerle eleştirmişti:
CHP'li vekil, diyor Diyarbakır'dayım. Adını söylemeyeceğim. CHP, faşisttir. CHP, Zilan katliamını yaptı. CHP, Dersim katliamını yaptı. CHP adına vekil olmuşsun CHP ne ise, sende osun. Oylarımızı istiyorlar, oy yok. AK Parti'ye de yok, CHP'ye de yok. Oylar Yeşil Sol Parti'ye tektir. CHP, yalan söylemeyin. Gidip biz yol arkadaşıyız diyorsunuz.
CHP adaylarının kafa karışıklığından faydalanarak "Her evde bir kişi CHP'ye destek kararı var" dediğini de öne süren YSP'li siyasetçi, bir diğer önemli faktörün de bir ay gibi kısa sürede kurulan partinin halka anlatılamadığı ve tanıtılamadığı yönünde.
"AK Parti profili güçlüydü, YSP tabanı okuyamadı"
Diyarbakır'daki seçim sonuçlarını Independent Türkçe'ye değerlendiren Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM) eski Başkanı Mehmet Vural, yaşanan ekonomik kriz ve depreme rağmen AK Parti'nin güçlü aday profili ile oy kaybetmediğini söyledi.
Diyarbakır'da kaybeden tarafın ise Yeşil Sol olduğunu belirten Vural, şöyle devam etti:
Beklenen bir sonuç çıktı benim için. Toplumun takdiri de aynı şekilde oldu. AK Parti başarılı oldu. Çok güçlü bir aday profili ile sahaya çıktılar. Galip Ensarioğlu'nun liste başı olması büyük bir avantaj sağladı ve 3 vekili de çıkardılar.
HDP'nin kaybı var. Kamuoyu desteğini alamadı. Aday tespitinde başına buyruk davrandı, kamuoyu ile paylaşmadı. Atadığım atadığımdır dedi, demokrasinin zerresini uygulamadı. Demokratik bir tespit yapamadı. Sahada kamuoyu desteği rejimden, mağduriyetten dolayı vardı ancak bu seçimin organizatörleri sahayı, tabanı okuyamadı.
© The Independentturkish
