Son günlerde yaşanan hadiseler, teorik düzeyde İsrail'in aynı anda birden fazla cepheden yoğun füze saldırılarına maruz kalabileceğini, içerideki cephenin de aynı anda Gazze, Lübnan ve Suriye'den hedef alınabileceğini gösteriyor.

Ayrıca Kızıldeniz ve Doğu Akdeniz gibi bölgelerde, hatta en büyük tehlikeyi taşıyan gaz platformlarında hesaplanmayan saldırılarla da yüzleşme ihtimali mevcut.  

İsrail, caydırıcılık ve karşı caydırıcılık teorisi çerçevesinde ayrı ayrı her bir cepheyle başa çıkmayı başardı.

Gazze cephesi gibi zaman zaman gergin ve istikrarsız cepheler var; burada, İsrail'in Amerikan tarafıyla dönemsel olarak oluşan boşlukları gidermek için oluşturduğu Demir Kubbe bataryaları bulunuyor.

Ayrıca Davud Sapanı, Kızıl Gökyüzü ve çok amaçlı lazer ve ok gibi başka savunma sistemleri de geliştirdi.

Arrows 1 ve Arrows 2'nin yanı sıra, semalarını Filistinli grupların füzelerinden korumak için başka savunma sistemleri de mevcut. Bu füzelere daha önceki aşamalarda havai fişek muamelesi yapılıyordu.

Bugün işler tamamen değişti ve sınırlı etkilerine ve mütevazı hedeflerine rağmen bazı füzeler, büyük sanayi bölgelerinin yanı sıra Dimona, Kudüs ve Tel Aviv'e ulaştı.

Bundan dolayı İsrail askerî kompleksindeki bilim adamları, sadece Demir Kubbe modeli üzerinde değil, uygulanan ve denenen diğer sistemler üzerinde de çalışmaya ve geliştirmeye başladı.

Bu diğer sistemler arasında gerçek yeteneklerinin deneneceği duyurulmadan İsrail semalarında test edilenler de var, sadece acil çatışmalarda test edilenler de.

Ki bunun son örneği, tam olarak son çatışmada, güvenlik ve stratejik endişelerden ötürü ne olduğuna dair gerçek bir açıklama yapılmadan gerçekleşti. 

İsrail, karşı caydırıcılığın ve başta İslami Cihad hareketi olmak üzere grupların füze yeteneklerinin etkisiz hale getirilmesinin önemli ve sürekli bir mesele olduğunun farkında.

Bu mesele, üst düzey istihbarat kovuşturmaları yoluyla ve Gazze Şeridi'nde iç silahlanma faaliyetini takip eden onlarca İsrailli ajan aracılığıyla iyi bir şekilde takip ediliyor.

Mossad'da uzmanlar, teknisyenler ve uzman mühendislere ait güncellenmiş bir liste var.

İran ve Türkiye'nin Cihad ve Hamas hareketlerine (bitmeyen) desteği, Mossad ajanlarını özellikle en önemli alan olan dış eğitimde meşgul ediyor. 

İçeriye yönelik silah kaçakçılığı konusunda ise hedefi ülkeye ulaşabilecek şeyleri engellemek olan çok karmaşık ve bütünleşik bir takip sistemine sahip.

Son çatışmada istihbarat servislerinin odak noktası, grupların elindeki füzelerin nicelik ve nitelik düzeyinde ve hedefe ulaşma boyutunun yanı sıra menzilinin denenmesiydi.

Ayrıca Demir Kubbe sistemi, üstten bir talimat olmaksızın hemen devreye giriyor ve Genelkurmay'daki üst düzey subaylar İsrail'in stratejik bölgeler, merkez ve konuşlanma üsleri, askerî mevkiler ve diğer noktaların hedef alınma tehlikesine maruz kalması ihtimaline karşı bu sistemi kullanmak üzere eğitiliyor. 

Bilindiği kadarıyla İsrail ordusunun, 550 bini yedek kuvvetlerde olmak üzere toplamda 718 askeri var.

İsrail'in savunma bütçesi, 15,5 milyar dolar. İsrail ordusunda 48 adet çoklu füze fırlatıcısı mevcut.

İsrail filosu da 65 donanma gemisine sahip; bunların içinde 6 denizaltı, 3 korvet ve 32 devriye gemisi bulunuyor. 

Düşman cepheler

Golan cephesinden İsrail'e, çoğu fiili olan sembolik saldırılarda bulunmayı hedefleyen Kudüs Grubu'nu bir yana bırakırsak İsrail, Suriye cephesinden doğrudan tehlikelere maruz kaldı.

Söz konusu Kudüs Grubu, Ekim 2013'te Suriye topraklarında kurularak rejimi destekleme taahhüdünde bulunmuştu.

Daha sonraki açıklamalarında da Kudüs'ü ve tüm Filistin'i özgürleştirme sözü verdi. Cephe, Kuneytra, Süveyda ve gelecek olası operasyonlar için bir sahne haline gelen Golan'ı içeriyor.

Bu, fırlatılacak muhtemel herhangi bir füzenin, Gazze Şeridi'nden füze fırlatılmasıyla/kuzey tehdidiyle eşzamanlı olabilecek yeni bir daireden çıkacağını gösteriyor.

Lübnan cephesinde de olup bitenlerin birbirine girmesi halindeki tehlike burada gizli. Nitekim saldırıların kuzey cephesinden yapılması ve çatışmayı gerçekleştirenin Hizbullah olması bekleniyordu.  

Ancak bunun tersi oldu ve mesele hala askıda. Durum, yakın tehlike olan Hizbullah ve Askerî İstihbarat (Aman)'ın "Lübnan Hamas'ı" olarak adlandırdığı ve Suriye'de faaliyet yürütüp bazı unsurları Lübnan'da yaşasa da FKÖ'ye bağlı olan hiziplerle temsil edilebilecek uzak tehlike ile ilgilenen istihbarat servislerinin değerlendirmelerinde de bu şekilde belirtildi. 

Bu noktada İsrail aleyhinde açılacak yeni cepheler fiili olarak Suriye'yi, Lübnan'ın güneyini, sınır bölgelerini ve stratejik temas noktalarını içerecek.

İsrail istihbarat servislerinin, aynı anda birçok cephede saldırı gerçekleşmesi beklentisiyle odaklandığı konu bu.

İsrail, daha önce bu ihtimal için çeşitli senaryolar hazırlamış ve son dönemde ortak tatbikatlarda bunun eğitimini gerçekleştirmişti. 

Stratejik sorgulamalar

Son çatışmada soru şuydu:

Füzelerin aynı anda fırlatılmasının bir gerekçesi ve hedefi var mı?

Yoksa bu, şekillenen ve mevcut caydırıcılık teorisini değiştirmeye çalışan yeni bir gerçekliğin ışığında muhtemel bir senaryodan geleceklerin bir ön adımı da düşman cepheler, sonraki çatışmalar için mi hazırlanıyor?

İstihbarat servislerinin iki tasarısı var. İlki, her şeyden önce istihbarat çalışmalarına devam etmek, başta Hizbullah olmak üzere Filistinli gruplarla temsil edilen düşman cephelere sızmaya çalışmak ve İslami Cihad hareketine odaklanmak gerektiğini düşünen Genelkurmay Başkanı'nın planı.

Bundan dolayı en azından orta vadede Hizbullah ile çatışmaya girmek İsrail için acil yüksek menfaat değil.

Öte yanda Mossad ve Askerî İstihbarat da çatışmaların devam etmesini ve ülkenin caydırma ve karşı koyma yeteneğini yeniden göstermek ve kalıcı olmayan mevcut sahnenin devamına güvenmemek için kapsamlı bir savaş başlatılması gerektiğini düşünüyor. 

Netanyahu'nun planı

Her halükârda İsrail'in bir sonraki senaryodan yana endişesi devam edecek. Mesele, yedek kuvvetlerin çağırılıp temas noktalarında güç konuşlandırılmasıyla ilgili değil.

Bu uygulama, önümüzdeki dönemde oldukça maliyetli olacak ve devam etmeyecek.

Özellikle İsrail Başbakanı Benyamin Netahyahu, çağrı hali A derecesine yükselmeye devam ederse askerî açıdan maliyetli olacağının farkında.

Bu mesele, önümüzdeki günlerde Knesset oturumunda gündeme getirilecek. 

İsrail'de yaşanan hoşnutsuzluk haline ve sorunu çözmeyecek sokak gösterilerinin devam etmesine rağmen yargı reformu dosyasının geçeceği açık.

Başbakan Netanyahu'nun uygulama ve tedbirleri sayesinde söz konusu hadiseler ve Savunma Bakanı Yoav Galant'ın görevine dönmesinin ardından yaşananlar karşısında bir çözüme varılabilir.

İktidar koalisyonunda da istikrar yoluna girmeye başladı ve bu istikrarsız ortamda meydana gelebilecek gerçek bir anlaşmazlık olmadan ilerliyor. 

Diğer sorunlar, sadece füze savaşı ve İsrail'in hedef alınmasıyla ilgili olmayıp, aynı zamanda bölge ile komşuların dışından, yani İran'dan gelecek gerçek bir tehlikeyle de ilişkili.

Bu nedenle İsrail, İran füzelerinin İsrail'in derinliklerine ulaşmasıyla yüzleşmek için yeni senaryolarla teçhizatını hazırlamaya başladı.

Bu, maliyetli bir iş ve olası bir karşılaşma halinde beklenen tehlikeyi ve çatışma alanlarını azaltmak yoluyla büyük caydırıcılık yeteneğini yeniden tesis etmesi için gerçekten çalışması gerekecek.

Bu özellikle istihbarat değerlendirmelerinin, doğrudan tehlike kaynakları üzerinde çalışma bağlamında ilerlediği bir durumda mücadele mekanizmalarını gündeme getirebilir. 

Ortaya atılan seçenekler

Tel Aviv, bir sonraki uyarıya kadar İran tehdidine karşı gölge savaşın daha iyi ve önemli olduğunun farkında.

İsrail bir savaşa girerse de bu savaşın, Tahran'ı müzakerelere döndürmek için sınırlı bir çatışmadan ibaret olacağı öngörülüyor.

Peki, beklenen askerî tehlike?
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 2/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 3/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 4/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 5/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 6/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 7/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 8/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 9/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 10/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 11/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 12/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 13/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 14/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 15/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 16/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 17/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 18/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 19/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 20/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 21/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 22/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 23/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 24/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 25/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 26/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 27/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 28/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 29/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 30/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

İki senaryo var

Birincisi, bu bağlama girilirse savunma sisteminin İran füzeleriyle başa çıkmada başarılı olması.

Bununla beraber İsrail'in, İranlı teknik ve askerî isimleri tasfiye etmeyi başaran, ancak stratejik hesaplar nedeniyle bir kısmı açıklanmayan üst düzey ajanlar ağı yoluyla İran'ın füze yeteneklerini ortaya çıkarmak için İran içinden faaliyet yürütmesi de bekleniyor.  

İkincisi, İsrail istihbarat servislerinin cephelerin aynı anda bağlantı kurması/iç içe geçmesine odaklanması.

Bu, İsrail'in, belirli derecelere göre aşamalı, geçici ve kalıcı değil, sıfır toplamlı bir senaryo çerçevesinde kapsamlı çatışmalara maruz kalabileceği anlamına geliyor.

Tel Aviv son aylarda mücadeleye ilişkin stratejik maç hazırlıklarını tamamladı ve karşılık vermek için yukarıdan ve kapsamlı bir planla çalışmanın ve yarım seçeneği kabul etmemenin gerekli olduğu sonucuna vardı.

Bu da demek oluyor ki İsrail'in yeteneklerinin, herhangi bir tehlikeye karşı etkin kullanım alanında seferber edilmesi gerekir. 

Saatlerce süren son çatışmada istihbarat ve strateji bakımından sonraki sahnede nasıl davranılacağı, beklenen tehlikeyle başa çıkmak için uygulanabilir pratik alternatifle bunun sınırları, zamanlaması ve zaman aralığı ve ayrıca Gazze cephesi, Batı Şeria'da tam bir felç hali, Suriye cephesi, Lübnan cephesi ve eş zamanlı çeşitli diğer tehditler gibi birkaç yönde çalışan en kapsamlı modelin seçimi üzerine odaklanıldı. 

Birincisi, mevcut caydırıcılık teorisi çerçevesinde olup bitenlere yoğunlaşmak ve aşınmaya başlayan mevcut ulusal güvenlik teorisinin bazı dayanak noktalarını hızla değiştiriyor.

Bu, uzun vadede tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Ama bu mesele, belirli bağlamlarda ve Herzliya ve Ulusal Güvenlik merkezlerindeki bazı eski liderlerin yorum ve müdahalelerinde ortaya çıkan özel ulusal güvenlik çevrelerinde geçerli olabilir. 

İkincisi, acil çatışmalara girilmese bile önleyici caydırıcılığı yeniden inşa etmeyi sürdürmek ve aynı zamanda ayrı ayrı her bir cephenin stratejik misyonlarını yeniden oluşturmak.

Ayrıca her cephede stratejik uyarı süresini azaltmak ve varoluşsal değil geçici de olsa kaçınılmaz tehditlerin ortaya çıkması halinde İsrail'in güvenliğini hedef alan herhangi bir düşman cepheyle kapsamlı bir mücadele çerçevesinde hareket etmek.  

Son sonuçlar

İsrail, düşman cephelerden gelecek herhangi bir tehlike üzerine oynamaya devam edecek.

Başbakan Netanyahu da kendi tasarılarına göre bunu, İran'la bölgesel vekillerin de dahil olduğu büyük bir çatışmayı hesaba katarak daha fazla istikrar için İsrail'in içini hazırlama ihtiyacına bağlayacak ve böylece İsrail'in hedef planını aşamalı olarak pazarlamada başarılı olacak.

Bununla birlikte İsrail istihbaratı, İran-Suudi Arabistan ilişkilerinin yeniden başlamasının büyük ve tehlikeli yansımaları olacağını öngörüyor.

Bu yüzden özellikle İsrail'in güvenliği için olumsuz güvenlik ve askerî etkilere odaklanarak olup bitenlere dair siyasi ve güvenlik incelemesi gerekecek. İsrail hükümeti için en önemli mesele bu.

Nitekim Netanyahu ve Likud bloğu, askerî ve stratejik mücadele planı ilan edilmeden önce içeride tutarlı bir tavır inşa edecek.

Bilhassa Netanyahu, istihbarat servislerine takdir mesajlarını ustaca gönderdi ve İsrail halkı karşısına son çıkışında Mossad, Aman ve Şabak'ın adını zikretti.

Bu, devletin, komşu çevresinde ve ana hareket hedefi olan İran karşısında yüzleştiği tehdit ve tehlikelere karşı koymak için safları yeniden bir araya getirme, mevcut protesto halinden aşamalı olarak çıkıp istikrarı tekrar sağlama mücadelesinde yeni bir aşamayı hazırlayacak.