Son günlerde yaşanan hadiseler, teorik düzeyde İsrail'in aynı anda birden fazla cepheden yoğun füze saldırılarına maruz kalabileceğini, içerideki cephenin de aynı anda Gazze, Lübnan ve Suriye'den hedef alınabileceğini gösteriyor.

Ayrıca Kızıldeniz ve Doğu Akdeniz gibi bölgelerde, hatta en büyük tehlikeyi taşıyan gaz platformlarında hesaplanmayan saldırılarla da yüzleşme ihtimali mevcut.  

İsrail, caydırıcılık ve karşı caydırıcılık teorisi çerçevesinde ayrı ayrı her bir cepheyle başa çıkmayı başardı.

Gazze cephesi gibi zaman zaman gergin ve istikrarsız cepheler var; burada, İsrail'in Amerikan tarafıyla dönemsel olarak oluşan boşlukları gidermek için oluşturduğu Demir Kubbe bataryaları bulunuyor.

Ayrıca Davud Sapanı, Kızıl Gökyüzü ve çok amaçlı lazer ve ok gibi başka savunma sistemleri de geliştirdi.

Arrows 1 ve Arrows 2'nin yanı sıra, semalarını Filistinli grupların füzelerinden korumak için başka savunma sistemleri de mevcut. Bu füzelere daha önceki aşamalarda havai fişek muamelesi yapılıyordu.

Bugün işler tamamen değişti ve sınırlı etkilerine ve mütevazı hedeflerine rağmen bazı füzeler, büyük sanayi bölgelerinin yanı sıra Dimona, Kudüs ve Tel Aviv'e ulaştı.

Bundan dolayı İsrail askerî kompleksindeki bilim adamları, sadece Demir Kubbe modeli üzerinde değil, uygulanan ve denenen diğer sistemler üzerinde de çalışmaya ve geliştirmeye başladı.

Bu diğer sistemler arasında gerçek yeteneklerinin deneneceği duyurulmadan İsrail semalarında test edilenler de var, sadece acil çatışmalarda test edilenler de.

Ki bunun son örneği, tam olarak son çatışmada, güvenlik ve stratejik endişelerden ötürü ne olduğuna dair gerçek bir açıklama yapılmadan gerçekleşti. 

İsrail, karşı caydırıcılığın ve başta İslami Cihad hareketi olmak üzere grupların füze yeteneklerinin etkisiz hale getirilmesinin önemli ve sürekli bir mesele olduğunun farkında.

Bu mesele, üst düzey istihbarat kovuşturmaları yoluyla ve Gazze Şeridi'nde iç silahlanma faaliyetini takip eden onlarca İsrailli ajan aracılığıyla iyi bir şekilde takip ediliyor.

Mossad'da uzmanlar, teknisyenler ve uzman mühendislere ait güncellenmiş bir liste var.

İran ve Türkiye'nin Cihad ve Hamas hareketlerine (bitmeyen) desteği, Mossad ajanlarını özellikle en önemli alan olan dış eğitimde meşgul ediyor. 

İçeriye yönelik silah kaçakçılığı konusunda ise hedefi ülkeye ulaşabilecek şeyleri engellemek olan çok karmaşık ve bütünleşik bir takip sistemine sahip.

Son çatışmada istihbarat servislerinin odak noktası, grupların elindeki füzelerin nicelik ve nitelik düzeyinde ve hedefe ulaşma boyutunun yanı sıra menzilinin denenmesiydi.

Ayrıca Demir Kubbe sistemi, üstten bir talimat olmaksızın hemen devreye giriyor ve Genelkurmay'daki üst düzey subaylar İsrail'in stratejik bölgeler, merkez ve konuşlanma üsleri, askerî mevkiler ve diğer noktaların hedef alınma tehlikesine maruz kalması ihtimaline karşı bu sistemi kullanmak üzere eğitiliyor. 

Bilindiği kadarıyla İsrail ordusunun, 550 bini yedek kuvvetlerde olmak üzere toplamda 718 askeri var.

İsrail'in savunma bütçesi, 15,5 milyar dolar. İsrail ordusunda 48 adet çoklu füze fırlatıcısı mevcut.

İsrail filosu da 65 donanma gemisine sahip; bunların içinde 6 denizaltı, 3 korvet ve 32 devriye gemisi bulunuyor. 

Düşman cepheler

Golan cephesinden İsrail'e, çoğu fiili olan sembolik saldırılarda bulunmayı hedefleyen Kudüs Grubu'nu bir yana bırakırsak İsrail, Suriye cephesinden doğrudan tehlikelere maruz kaldı.

Söz konusu Kudüs Grubu, Ekim 2013'te Suriye topraklarında kurularak rejimi destekleme taahhüdünde bulunmuştu.

Daha sonraki açıklamalarında da Kudüs'ü ve tüm Filistin'i özgürleştirme sözü verdi. Cephe, Kuneytra, Süveyda ve gelecek olası operasyonlar için bir sahne haline gelen Golan'ı içeriyor.

Bu, fırlatılacak muhtemel herhangi bir füzenin, Gazze Şeridi'nden füze fırlatılmasıyla/kuzey tehdidiyle eşzamanlı olabilecek yeni bir daireden çıkacağını gösteriyor.

Lübnan cephesinde de olup bitenlerin birbirine girmesi halindeki tehlike burada gizli. Nitekim saldırıların kuzey cephesinden yapılması ve çatışmayı gerçekleştirenin Hizbullah olması bekleniyordu.  

Ancak bunun tersi oldu ve mesele hala askıda. Durum, yakın tehlike olan Hizbullah ve Askerî İstihbarat (Aman)'ın "Lübnan Hamas'ı" olarak adlandırdığı ve Suriye'de faaliyet yürütüp bazı unsurları Lübnan'da yaşasa da FKÖ'ye bağlı olan hiziplerle temsil edilebilecek uzak tehlike ile ilgilenen istihbarat servislerinin değerlendirmelerinde de bu şekilde belirtildi. 

Bu noktada İsrail aleyhinde açılacak yeni cepheler fiili olarak Suriye'yi, Lübnan'ın güneyini, sınır bölgelerini ve stratejik temas noktalarını içerecek.

İsrail istihbarat servislerinin, aynı anda birçok cephede saldırı gerçekleşmesi beklentisiyle odaklandığı konu bu.

İsrail, daha önce bu ihtimal için çeşitli senaryolar hazırlamış ve son dönemde ortak tatbikatlarda bunun eğitimini gerçekleştirmişti. 

Stratejik sorgulamalar

Son çatışmada soru şuydu:

Füzelerin aynı anda fırlatılmasının bir gerekçesi ve hedefi var mı?

Yoksa bu, şekillenen ve mevcut caydırıcılık teorisini değiştirmeye çalışan yeni bir gerçekliğin ışığında muhtemel bir senaryodan geleceklerin bir ön adımı da düşman cepheler, sonraki çatışmalar için mi hazırlanıyor?

İstihbarat servislerinin iki tasarısı var. İlki, her şeyden önce istihbarat çalışmalarına devam etmek, başta Hizbullah olmak üzere Filistinli gruplarla temsil edilen düşman cephelere sızmaya çalışmak ve İslami Cihad hareketine odaklanmak gerektiğini düşünen Genelkurmay Başkanı'nın planı.

Bundan dolayı en azından orta vadede Hizbullah ile çatışmaya girmek İsrail için acil yüksek menfaat değil.

Öte yanda Mossad ve Askerî İstihbarat da çatışmaların devam etmesini ve ülkenin caydırma ve karşı koyma yeteneğini yeniden göstermek ve kalıcı olmayan mevcut sahnenin devamına güvenmemek için kapsamlı bir savaş başlatılması gerektiğini düşünüyor. 

Netanyahu'nun planı

Her halükârda İsrail'in bir sonraki senaryodan yana endişesi devam edecek. Mesele, yedek kuvvetlerin çağırılıp temas noktalarında güç konuşlandırılmasıyla ilgili değil.

Bu uygulama, önümüzdeki dönemde oldukça maliyetli olacak ve devam etmeyecek.

Özellikle İsrail Başbakanı Benyamin Netahyahu, çağrı hali A derecesine yükselmeye devam ederse askerî açıdan maliyetli olacağının farkında.

Bu mesele, önümüzdeki günlerde Knesset oturumunda gündeme getirilecek. 

İsrail'de yaşanan hoşnutsuzluk haline ve sorunu çözmeyecek sokak gösterilerinin devam etmesine rağmen yargı reformu dosyasının geçeceği açık.

Başbakan Netanyahu'nun uygulama ve tedbirleri sayesinde söz konusu hadiseler ve Savunma Bakanı Yoav Galant'ın görevine dönmesinin ardından yaşananlar karşısında bir çözüme varılabilir.

İktidar koalisyonunda da istikrar yoluna girmeye başladı ve bu istikrarsız ortamda meydana gelebilecek gerçek bir anlaşmazlık olmadan ilerliyor. 

Diğer sorunlar, sadece füze savaşı ve İsrail'in hedef alınmasıyla ilgili olmayıp, aynı zamanda bölge ile komşuların dışından, yani İran'dan gelecek gerçek bir tehlikeyle de ilişkili.

Bu nedenle İsrail, İran füzelerinin İsrail'in derinliklerine ulaşmasıyla yüzleşmek için yeni senaryolarla teçhizatını hazırlamaya başladı.

Bu, maliyetli bir iş ve olası bir karşılaşma halinde beklenen tehlikeyi ve çatışma alanlarını azaltmak yoluyla büyük caydırıcılık yeteneğini yeniden tesis etmesi için gerçekten çalışması gerekecek.

Bu özellikle istihbarat değerlendirmelerinin, doğrudan tehlike kaynakları üzerinde çalışma bağlamında ilerlediği bir durumda mücadele mekanizmalarını gündeme getirebilir. 

Ortaya atılan seçenekler

Tel Aviv, bir sonraki uyarıya kadar İran tehdidine karşı gölge savaşın daha iyi ve önemli olduğunun farkında.

İsrail bir savaşa girerse de bu savaşın, Tahran'ı müzakerelere döndürmek için sınırlı bir çatışmadan ibaret olacağı öngörülüyor.

Peki, beklenen askerî tehlike?
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 2/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 3/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 4/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 5/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 6/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 7/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 8/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 9/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 10/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 11/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 12/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 13/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 14/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 15/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 16/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 17/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 18/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 19/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 20/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 21/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 22/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 23/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 24/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 25/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 26/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 27/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 28/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 29/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 30/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

İki senaryo var

Birincisi, bu bağlama girilirse savunma sisteminin İran füzeleriyle başa çıkmada başarılı olması.

Bununla beraber İsrail'in, İranlı teknik ve askerî isimleri tasfiye etmeyi başaran, ancak stratejik hesaplar nedeniyle bir kısmı açıklanmayan üst düzey ajanlar ağı yoluyla İran'ın füze yeteneklerini ortaya çıkarmak için İran içinden faaliyet yürütmesi de bekleniyor.  

İkincisi, İsrail istihbarat servislerinin cephelerin aynı anda bağlantı kurması/iç içe geçmesine odaklanması.

Bu, İsrail'in, belirli derecelere göre aşamalı, geçici ve kalıcı değil, sıfır toplamlı bir senaryo çerçevesinde kapsamlı çatışmalara maruz kalabileceği anlamına geliyor.

Tel Aviv son aylarda mücadeleye ilişkin stratejik maç hazırlıklarını tamamladı ve karşılık vermek için yukarıdan ve kapsamlı bir planla çalışmanın ve yarım seçeneği kabul etmemenin gerekli olduğu sonucuna vardı.

Bu da demek oluyor ki İsrail'in yeteneklerinin, herhangi bir tehlikeye karşı etkin kullanım alanında seferber edilmesi gerekir. 

Saatlerce süren son çatışmada istihbarat ve strateji bakımından sonraki sahnede nasıl davranılacağı, beklenen tehlikeyle başa çıkmak için uygulanabilir pratik alternatifle bunun sınırları, zamanlaması ve zaman aralığı ve ayrıca Gazze cephesi, Batı Şeria'da tam bir felç hali, Suriye cephesi, Lübnan cephesi ve eş zamanlı çeşitli diğer tehditler gibi birkaç yönde çalışan en kapsamlı modelin seçimi üzerine odaklanıldı. 

Birincisi, mevcut caydırıcılık teorisi çerçevesinde olup bitenlere yoğunlaşmak ve aşınmaya başlayan mevcut ulusal güvenlik teorisinin bazı dayanak noktalarını hızla değiştiriyor.

Bu, uzun vadede tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Ama bu mesele, belirli bağlamlarda ve Herzliya ve Ulusal Güvenlik merkezlerindeki bazı eski liderlerin yorum ve müdahalelerinde ortaya çıkan özel ulusal güvenlik çevrelerinde geçerli olabilir. 

İkincisi, acil çatışmalara girilmese bile önleyici caydırıcılığı yeniden inşa etmeyi sürdürmek ve aynı zamanda ayrı ayrı her bir cephenin stratejik misyonlarını yeniden oluşturmak.

Ayrıca her cephede stratejik uyarı süresini azaltmak ve varoluşsal değil geçici de olsa kaçınılmaz tehditlerin ortaya çıkması halinde İsrail'in güvenliğini hedef alan herhangi bir düşman cepheyle kapsamlı bir mücadele çerçevesinde hareket etmek.  

Son sonuçlar

İsrail, düşman cephelerden gelecek herhangi bir tehlike üzerine oynamaya devam edecek.

Başbakan Netanyahu da kendi tasarılarına göre bunu, İran'la bölgesel vekillerin de dahil olduğu büyük bir çatışmayı hesaba katarak daha fazla istikrar için İsrail'in içini hazırlama ihtiyacına bağlayacak ve böylece İsrail'in hedef planını aşamalı olarak pazarlamada başarılı olacak.

Bununla birlikte İsrail istihbaratı, İran-Suudi Arabistan ilişkilerinin yeniden başlamasının büyük ve tehlikeli yansımaları olacağını öngörüyor.

Bu yüzden özellikle İsrail'in güvenliği için olumsuz güvenlik ve askerî etkilere odaklanarak olup bitenlere dair siyasi ve güvenlik incelemesi gerekecek. İsrail hükümeti için en önemli mesele bu.

Nitekim Netanyahu ve Likud bloğu, askerî ve stratejik mücadele planı ilan edilmeden önce içeride tutarlı bir tavır inşa edecek.

Bilhassa Netanyahu, istihbarat servislerine takdir mesajlarını ustaca gönderdi ve İsrail halkı karşısına son çıkışında Mossad, Aman ve Şabak'ın adını zikretti.

Bu, devletin, komşu çevresinde ve ana hareket hedefi olan İran karşısında yüzleştiği tehdit ve tehlikelere karşı koymak için safları yeniden bir araya getirme, mevcut protesto halinden aşamalı olarak çıkıp istikrarı tekrar sağlama mücadelesinde yeni bir aşamayı hazırlayacak.