Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin etkilediği ve can kayıplarına neden olduğu 10 kentten biri de Diyarbakır'dı.
6 Şubat günü saat 04.17'de meydana gelen ilk depremde, merkez Bağlar ilçesinde 5, Yenişehir ilçesinde ise 2 bina yıkıldı.
Binaların 8 kat ve üzeri olması can kayıplarını artırdı. 12 gün süren arama kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmalarında 414 cansız bedene ulaşıldı, 902 kişi yaralı olarak kurtarıldı.
İki büyük depremin ardından yaşanan artçı sarsıntıların da şiddetli olması ilk iki depremde hasar gören yapıları daha da zayıflattı.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'ne bağlı 700 kişilik uzman ekip, kentte üç haftadan bu yana sürdürdüğü hasar tespit çalışmalarının sonuna geldi.
Şu ana kadar kent taranan binalardan 2 bin 199'una orta, 2 bin 261'ine ağır, 25 bin 193'üne az hasarlı raporu verilirken, 56 binanın da acil yıkım kararı alındı.
"100 bin göç var, 10 bin kişi misafir ediliyor"
Hasarlı yapıların beklenenden fazla çıkması ve artçı sarsıntıların devam etmesi kent halkını tedirgin ediyor.
Bu nedenle kırsaldaki köylerine, çevre illere veya deprem korkusuyla daha uzak kentlere gidenlerin sayısı 100 bin olarak ifade ediliyor.
Evleri yıkılan veya ağır hasar gören 5 bin kişi KYK yurtlarında, 5 bin kişi ise Silvan Yolu üzerinde Dicle Nehri kıyısındaki AFAD'ın kurduğu çadırkentte misafir ediliyor.
En çok hasar zorunlu göç mağdurlarının olduğu bölgede
Şehir merkezinde depremden en çok etkilenen yerlerin başında merkez Bağlar ilçesi geliyor. Buranın ilginç bir hikayesi var.
406 bin nüfuslu ilçenin en çok hasar gören bölgesi, "güvenlik" gerekçesiyle köy boşaltmaların yaşandığı 1992-1995 yılları arasında alelacele yüksek katlı olarak yapılan Cezaevi, İskanevleri, Bayındırlık, İstasyon semtleri…
Hemen hemen her cadde ve sokakta "girilemez" yazı şeritler bulunuyor. Köyleri boşaltıldığı için bu semtlere sığınan vatandaşlar, şimdi deprem nedeniyle evlerini terk ediyor.
Geçen aya kadar kentin en kalabalık ve işlek cadde ve sokakları, bugünlerde en sakin günlerini yaşıyor. Vatandaşlar, güvenlik şeridi çekilen cadde ve sokaklardan harıl harıl eşyalarını taşıyor.
Barınma ve fırsatçılık sorununa yargı el attı
Kentte bir de depremi fırsata çeviren kimi kesimler var. Yeni yapıların bulunduğu semt ve ilçelerde kiralar 3 bin TL'den 10 bin TL'ye, Dicle Vadisi'ndeki villalar ise 15 bin TL'den 30 bin TL'ye yükselmiş durumda.
Halkın barınma sorunu Diyarbakır Valiliği, STK'lar ve Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'nı da harekete geçirmiş durumda.
Artan fahiş fiyata konut satışı ve fahiş kira bedelleri nedeniyle şikayetler üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı.
Başsavcılık, emlak sitelerindeki ilanlar ile belirtilen satış ve kiralama bedellerinde son günlerde ciddi artışlar tespit etti.
Bunun üzerine Başsavcılık, İl Ticaret Müdürlüğü görevlilerince sahada bu yönde tespitler yapılması ile ilgili incelenmesini talep etti.
Soruşturma kapsamında Başsavcılık, İl Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne çalışma yapması yönünde ise talimat verdi.
Diyarbakır Valisi Ali İhsan Su ise ev sahiplerine çağrı yaparak, "Evinizi kiralamak isteyen depremzede vatandaşlarımıza lütfen yardımcı olalım. Bu zor süreçte birbirimize destek olalım. Bu konuda fahiş fiyat uygulayanlara karşı gerekli yasal işlem yapılacaktır" açıklamasını yaptı.
Diyarbakır Kent Koruma ve Dayanışma Platformu da fahiş fiyat uygulayanları tek tek tespit edip halka ifşa edeceklerini duyurdu.
"Fırsatçı ev sahiplerinin teşhir edilmesini istiyoruz"
Mikrolife Gayrimenkul Şirketi Sahibi Avukat Enes Akdemir de depremden en çok 1990'lı yıllarda göç edenlerin yerleştiği bölgelerin zarar gördüğünün altını çizerek, fırsatçı ev sahiplerine çağrı yaptı.
Independent Türkçe'ye konuşan Akdemir, şunları söyledi:
Diyarbakır'da 1990'lı yıllarda köy boşaltmalardan ötürü şehre ciddi manada göç başlamıştı. O göçte özellikle Diyarbakır'ın Bağlar, Cezaevi, Şehitlik, Dörtyol bölgeleri ciddi anlamda göç aldı. Ve o dönem buralarda binalar alelacele yapılmış ve göç edenler insanlar bu binalara sığınmıştı. Bu semtlerdeki binalar depremde çok ciddi hasar gördü, girilemez, kullanılamaz hale geldi. Zorunlu göç mağdurları bu kez deprem nedeniyle ikinci kez göç etmek durumunda kaldı.
"Bu dönemde fırsatçılar kendi mülklerini, kiraları yükselttiğini ve halkın yaşadığı mağduriyeti kendi lehlerine fırsata dönüştürdüğünü görüyoruz" diyen Akdemir, "Yüreğimiz bir kez daha acıyor maalesef. Bizler buna istinaden hiçbir fırsatçının mülkünü yüksek oranda artışını ve haksız kira artışlarını kabul etmiyoruz. Bu kişilerin herkes tarafından teşhir edilmesini ve böylesi kıyameti andıran zor bir günde buna başvuranları şikayet etmelerini istiyoruz. Bir çağrımızda gayrimenkulü satışta olanların da evlerini kiraya vermelerini istiyoruz" ifadeleriyle sözlerini tamamladı.
© The Independentturkish
