Altılı masanın “altılı masa” olarak anılmaya başlamasından bu yana 11 ay geçti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, DEVA Partisi lideri Ali Babacan, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve Demokrat Parti lideri Gültekin Uysal’dan altılı masa 11 ay sonra bugün, 10’uncu kez bir araya geldi.
Masa kurulduğundan bu yana halkın gündemi “altı partinin ortak adayı kim olacak?” sorusu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Masanın gündemi ise “mutabakat”.
Ekonomik sorunların çözümünde mutabakat, yargı bağımsızlığı konularında mutabakat, bilim ve teknolojide, eğitimde izlenecek yollarda mutabakat, dış politikada kullanılacak dil üzerinde mutabakat…
Altı liderin “hükümet programı” ya da “ortak yol haritası” dediği bu konular, toplam dokuz başlık ve 72 alt başlıktan oluşuyor.
Liderler, önce bu mutabakatları, daha sonra güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişin nasıl olacağı konusunda görüş birliğini tesis etmek istiyor. Daha önceki açıklamalarına göre, kimin cumhurbaşkanı adayı olacağı ise sonraki konu.
Altı partinin yol haritası 15 gün içerisinde açıklanabilir
5 Ocak’ta gerçekleşen yılın ilk altılı masa toplantısında da ana gündem maddesi, bu yol haritasının nihayete ermesi.
Independent Türkçe’nin edindiği kulis bilgisine göre yol haritasının tüm detayları, 15 gün içerisinde kamuoyuyla da paylaşılabilir.
Bugünkü toplantıda cumhurbaşkanı adaylığının masaya gelmesi beklenmiyordu.
Ancak Gazeteci İsmail Saymaz, Temel Karamollaoğlu’nun kendisine yaptığı “Bu konu mutlaka açılır. Gündeme gelir. Türkiye’nin gündemine bu kadar girdikten sonra orada hiç konuşulmaması olmaz” açıklamasını bugünkü köşesine taşıdı.
Bunun yanı sıra DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, dün Bismil’de yaptığı açıklamada ““Bugün itibarıyla her türlü seçeneğe açığız. 6'lı masa beni aday olarak desteklerse hem seçilebilirim hem de en iyi şekilde yaparım ama bu 6'lı masanın mutabakatıyla yapılacak olan bir şey” demişti.
En fazla alkış, Akşener’e
Altı parti liderinin 10’uncu toplantısının ev sahibi Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu’ydu.
Davutoğlu, partisinin Ankara’daki genel merkezi 11:55 sıralarında geldi.
Ankara soğuğunda bekleyen gazetecileri selamlayan ve bir ihtiyaçlarının olup olmadığını soran Davutoğlu, daha sonra onu bekleyen genel başkan yardımcıları ve kurmaylarıyla birlikte içeri girdi.
Davutoğlu’ndan sonraki isim ise CHP lideri oldu. Kılıçdaroğlu’nu sırasıyla Gültekin Uysal, Ali Babacan, Meral Akşener takip etti.
Gelecek Partisi’nin rengi yeşil bir ceketle toplantıya katılan Akşener, çevredekilerden tek alkış alan liderdi.
Akşener’den sonra Gelecek Partisi genel merkezine, 12:22’de Temel Karamollaoğlu giriş yaptı.
Davutoğlu’nun her lideri kapıda karşıladığı toplantı, 12:30 sıralarında başladı.
Daha önce 5 ila 7 saat süren dokuz toplantıdan sonra bu toplantının da uzun sürmesi bekleniyor.
Öncekiler gibi bir basın açıklamasının olmayacağı toplantı sonunda bir ortak bildiri, basınla paylaşılacak.
Başörtüsü, seçim ittifakı, Sinan Ateş suikastı
Peki masanın gündeminde başka hangi başlıklar bulunuyor?
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı’nın ekim ayında "Kadınların giyim kuşamını siyasetin tekelinden çıkaracak” gerekçesiyle gündeme getirdiği ve başörtüsü özgürlüğünün yasal zemine oturmasını hedefleyen kanun teklifi de konuşulacak konular arasında.
Kılıçdaroğlu’nun bu açıklamasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Farkında olmadan bize bir pas verdi, bizim de golü atmamız lazım” açıklamasını yaparak konuyu gerekirse referanduma taşıyacaklarının sinyalini vermişti.
Ancak altı lider de bir insan hakkı olan giyim-kuşam özgürlüğünün, referanduma konu olmaması görüşünde.
Kılıçdaroğlu ayrıca, geçen hafta gazetecilerle yaptığı toplantıda ekonomide nelerin değişeceği ile ilgili somut maddelerin 5 Ocak’ta görüşüleceğini söylemişti.
Meclis’te çoğunluğu sağlamak için gerekli "seçim ittifakının” da yine bugünkü toplantıda konuşulması bekleniyor.
Son dönemde masadaki altı parti liderinin de tepki verdiği bir konu var: Ülkü ocakları eski başkanı Sinan Ateş suikastı.
Ateş’in 30 Aralık’ta motosikletli birinin silahlı saldırısıyla öldürülmesinin ardından hem ülkü ocaklarından hem de MHP’den uzun bir süre bir açıklama gelmemişti.
Bu suikastın aydınlatılmasını isteyen parti liderlerinin bu konuyu da altılı masaya taşıması muhtemel.
Ateş, 2019 yılında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin talimatıyla Ülkü Ocakları Genel Başkanı koltuğuna oturmuş, 2 Nisan 2020 tarihinde yine Bahçeli’nin talimatıyla istifa etmişti.
Bu ülkeyi mafyalara, çetelere bırakmayacağız. Sinan Ateş’in ailesi adalete kavuşacak. Herkes aklını başına toplasın! pic.twitter.com/97kfLxIeQ7
— Kemal Kılıçdaroğlu (@kilicdarogluk) January 4, 2023
Önceki dokuz toplantıda ne oldu?
Altı partinin liderleri ilk kez, CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun ev sahipliğinde 12 Şubat’ta toplandı. Bu tarihten sonra partilere “Altılı Masa” denmeye başlanmıştı
Liderler bugüne kadar şubat, mart, nisan, mayıs, temmuz, ağustos ve kasım aylarında toplam dokuz defa toplandılar.
Toplantılar sonrası yapılan açıklamalarda pek çok farklı konu yer aldı.
Örneğin, mayıstaki toplantıda kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı güçlendirilmiş parlamenter sistem, din ve vicdan özgürlüğü, sosyal devlet ve gelir adaleti, ayrımcılığın son bulması, üretim ve istihdam odaklı ekonomi taahhüttü verilmişti.
Yine önceki toplantılarda yüksek enflasyon ve işsizliği bitirmeye kararlı olduklarını söyleyen altılı masa, toplumsal kutuplaşmanın son bulacağı, öfke ve nefret dilinin kaybedeceği, rüşvet, torpilin biteceği bir Türkiye vadediyor.
Kamuoyuna açıklanması için bugün bir tarihin verilmesinin beklendiği “Ortak Yol Haritası” programı, Altılı Masa’nın son bir yıllık gündeminin üçüncü ayağı.
İlk ayakta güçlendirilmiş parlamenter sistem çalışması, 28 Şubat’ta kamuoyu ile paylaşılmıştı.
İkinci ayak olan ve Anayasa’nın 84 maddesinde değişiklik öngören Anayasa taslağı teklifinin kamuoyuyla paylaşıldığı tarih ise 28 Kasım.
Her iki tarihte de yapılan açıklamalar birbirine benzerdi. 28 Kasım’daki taslak, 28 Şubat’ın daha detaylı bir şekli olarak tanımlanıyordu.
Bu taslak metinde de seçim barajını yüzde 3’e düşürülmesi, cumhurbaşkanının veto yetkisinin sona erdirilmesi, meclisin denetim yetkisinin artırılması, YÖK’ün kaldırılması, iktidarın ilk gününde İstanbul sözleşmesine geri dönülmesi gibi maddeler bulunuyordu.
Erdoğan: Seçimi biraz öne çekebiliriz
Ankara’nın 5 Ocak gündemi yalnızca altılı masa değil.
Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “mevsim şartları dikkate alınarak” 2023 seçimlerinin biraz daha öne çekilebileceğini söyledi.
Seçimlerin normal şartlarda 18 Haziran 2023’te yapılması planlanıyor.
Ancak bu tarih, üniversite sınavları ile çakışıyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu da Kurban Bayramı’na denk geliyor.
BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine göre AK Parti Merkez Yönetim Kurulu (MYK) toplantısında öne çıkan tarih, 14 Mayıs oldu. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalması halinde ikinci tur 15 gün sonra, yani 28 Mayıs’ta yapılacak.
Milletvekili Seçim Kanunu'nun altıncı maddesine göre “oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü seçim takviminin başlangıç tarihi”.
Yani örneğin 11 Haziran’da yapılacak bir seçim için karar, 11 Nisan 2023’te alınmalı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, daha önce yaptığı açıklamada nisan başına kadar yapılacak bir seçimi, erken seçim olarak göreceklerini ve “evet” diyeceklerini ancak bu tarihten sonraki bir seçimin “AK Parti tarafından yapılan bir siyaset mühendisliğinin sonucu olacak bir seçim” olacağını söylemişti.
