Hindistan ve Pakistan arasında yıllardır gerginlik kaynağı olan Hindistan yönetimindeki Müslüman çoğunluklu Keşmir bölgesi son anayasal değişikliklerle dünya gündeminde yeniden üst sıralara taşındı. Bölgeyi uzun süredir yakından takip eden, Boğaziçi Asya Araştırmaları Merkezi’nin kıdemli araştırmacısı Nazmul İslam, Hindu milliyetçilerin Keşmir’in özgürlüğünü yıllardır kısıtlamaya çalıştığını belirtti. İslam’a göre son anayasal değişiklik, Delhi'nin bu bölgeyle ilişkisini geri dönülmez şekilde değiştirecek.

Hindistan Başbakanı Modi liderliğindeki milliyetçi Hindistan Halk Partisi (BJP) hükümetinin, kuruluşundan bu yana Keşmir'e tanınan ayrıcalıklı statüye ilişkin anayasanın 370. maddesini dün kaldırmasıyla bölgenin otonom yapısı da son ermiş oldu. Bu durum hem Hindistan müslümanları arasında hem de komşu Pakistan’da tepkiyle karşılandı.

Öte yandan Keşmir sorununun bu son gelişmeyle sınırlı olmayan çok kapsamlı bir tarihi var ve sorunu geçmişte yaşananlarla birlikte ele almadan bölgenin bugününü bütünüyle anlamlandırmak da mümkün değil.

Keşmir sorunun tarihi:

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir'i, Hindistan ya da Pakistan’la birleşmesi konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun çoğu Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan’la birleşmesine karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde olan Keşmir'in yüzde 20'sine ise Çin hakim durumda. Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adıyla  kendine bağladı. Bölge, Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.

“Hindistan, bu uygulama ile Keşmir topraklarında insanlık dışı bir durum yaratıyor.”

Hindistan’ın 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Cammu Keşmir, kendi yasalarını çıkarabilen özerk bir eyalet konumundaydı. Bu özel statü, yabancıların bölgeye yerleşmesine ve mülk edinmesine izin vermeyen vatandaşlık yasasını da içeriyordu.

Independent Türkçe’ye konuşan Nazmul İslam, Hindistan’ın bu özel statüyü kaldırarak “Keşmir topraklarında insanlık dışı bir durum yarattığını” söyledi.

Söz konusu yasayla birlikte Keşmir ve Pakistan yönetiminin de ılımlıları itibarsızlaştırıp, Keşmir'deki radikalleri teşvik edeceğini belirten İslam, “Cammu ve Keşmir'in demografik profilinde insanlar arasında daha fazla umutsuzluk, yoksunluk ve hoşnutsuzluk hissi oluşturan bir değişim korkusu olacak” diye konuştu.

Hindistan İçişleri Bakanı Amit Şah tarafından duyurulan değişiklik, muhalif milletvekillerinin de protestolarıyla karşılandı.

Keşmir'de sokağa çıkma yasağı ilan eden Hindistan, bölgedeki turistlere ve Hindu hacılara bölgeyi terk etme, halka ise erzak depolama çağrısında bulundu.

Cammu ve Keşmir'in iki eski başbakanı olan Ömer Abdullah ve Mehbooba Mufti de gözaltına alındı.

Mufti Twitter hesabından yaptığı açıklamada kararın “yasa dışı” ve “anayasaya aykırı” olduğunu söylemiş, “Bugün Hindistan demokrasisinde en karanlık günü işaret ediyor” ifadelerini kullanmıştı.

Pakistan da Keşmir bölgesine Hindistan tarafından herhangi bir müdahalenin “savaş sebebi” olarak sayılacağını açıklamıştı.

Ancak Hindistan ve Pakistan arasında savaş çıkma ihtimalinin olmadığını söyleyen İslam, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:

Sınırda küçük çaplı bir çatışma olabilir; çünkü Narendra Modi’nin “Pulwama Saldırısı” ndan sonraki konuşması, Hint Ordusunun Ceyş-i Muhammed üyelerine karşı harekete geçebileceğini açıkça gösteriyor, ancak bu nükleer yeteneğe sahip iki ülkenin tam bir savaşa girmesi mümkün görünmüyor.

Hindistan ne amaçlıyor?

Hindistan’ın Hindu yanlısı yönetiminin destekçileri, söz konusu kararın Keşmir vadisini de içeren eyaletin Hindistan’a entegrasyonunu iyileştireceğini iddia ediyor.

Ancak Keşmir halkı için durum böyle değil. Yerel halk, Hindistan yönetiminin kalıcı demografik değişim yaratma amacıyla çoğunluğu Müslümanlardan oluşan bölgeyi Hindu yerleşimcilerle dolduracağını düşünüyor.

“Hindistan'ın şu anki yönetimi, İsrail’in Filistin’deki stratejisini tamamen takip ediyor” diyen İslam da, Hint yönetimin bu şekilde Keşmir’in “Hindulizasyon”ununu gerçekleştireceğini ifade etti.

Hindistan yönetiminin “Hindistan Toprak Edinme Yasası” kapsamında Keşmir topraklarını kontrol edebildiğini söyleyen İslam, sözlerini şöyle sürdürdü:

Hindistan yönetimi Keşmir'e yatırım yapmak için daha fazla yatırımcı davet edebilir, böylece Keşmir'den daha fazla gelir elde edebilirler. Dahası, “Ladakh”ı bölmek, Hindistan’daki Müslüman nüfusu kontrol etmek için daha stratejik bir seçenek.

Bunların yanı sıra Donald Trump’ın Keşmir sorununu çözmek için arabuluculuk yapma isteğini hatırlatan İslam’a göre, Hindistan Trump yönetimine tepkisini belli etmek için bu toprakları tam kapasite kontrol etme imkanına sahip olduğunu da göstermek istiyor.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 2/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 3/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 4/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 5/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 6/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 7/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 8/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 9/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 10/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 11/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 12/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 13/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 14/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 15/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 16/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 17/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 18/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 19/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 20/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 21/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 22/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 23/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 24/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 25/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 26/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 27/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 28/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 29/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 30/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

Karara yönelik tepkiler artıyor:

Pakistan’ın yönettiği Azad Keşmir’in başkenti Muzafferabad’da, iki ülke arasındaki ihtilaflı sınırdan yaklaşık 45 km ötede, siyah bayrak taşıyan onlarca protestocu “Kahrolsun Hindistan!” sloganları attı.

Hindistan yönetimindeki bölgeden göç eden 35 yaşındaki Zahid Ikbal adlı eylemci, “Keşmir’in özel statüsünün kaldırılması amacına ulaşmayacak. Savaşacağız, daha güçlü bir şekilde savaşacağız” ifadelerini kullandı. 

Pakistan başkenti İslamabad da protestolara sahne oldu. Pakistan Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Hindistan’ın attığı "yasadışı adımları atmak için tüm olası seçenekleri kullanacağını" söyledi.

Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, ABD de dahil olmak üzere tüm müttefiklerle konuyu gündeme getireceğini belirtti.

Pakistan Başbakanı İmran Han da, Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed ile pazartesi akşamı yaptığı telefon görüşmesinden sonra yayımlanan açıklamada, bölgeye yönelik “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (UNSC) kararlarının açıkça ihlal edildiğini” söyledi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Hindistan ve Pakistan’ı soğukkanlı davranmaya çağırırken, Sözcü Stephane Dujarric de BM barış gücünün Hindistan'ın Cammu ve Keşmir adını verdiği eyalette bir ateşkes gözlemi yaptığını ve “kontrol hattı boyunca askeri faaliyette artış gözlemlediğini” söyledi.

ABD Dışişleri Bakanlığı da pazartesi yaptığı açıklamada, Hindistan'ın bölgenin özel statüsünü iptal etmesine ve tutuklama haberlerine yönelik endişelerini dile getirdi ve Keşmir’deki olayları yakından takip ettiklerini söyledi.

Bakanlık sözcüsü Morgan Ortagus, “Gözaltı haberlerine dair endişe duyuyor, bireysel haklara saygı duyulmasını ve etkilenen topluluklarla tartışma yürütülmesini istiyoruz. (...) Tüm tarafları Kontrol Hattı boyunca barışı ve istikrarı korumaya çağırıyoruz” diye konuştu.

ABD’nin Delhi’deki büyükelçiliği ise güvenlik uyarısı yayımlayarak, Amerikalıları bölgeyi derhal terk etmeye çağırdı ve “terörist olay potansiyelinin yanı sıra kamuoyunda şiddetli huzursuzluk” yaşandığını ifade etti.

Bunun yanı sıra Pakistan ve Keşmir’in ABD ile Taliban arasındaki barış görüşmeleri için de stratejik bir konumda olması, son gelişmeyle birlikte söz konusu görüşmelere yönelik soru işaretlerinin de artmasına neden oldu.

Anayasal değişikliğe dair, “ABD ve Taliban arasındaki ‘Barış Müzakereleri’ni olumsuz yönde etkileyecektir” diyen Nazmul İslam, sözlerine şöyle devam etti:

Aslında Hindistan, ABD ve NATO askerlerinin Afganistan'da kalmasını istiyor. Aksi halde ABD askerlerinin Afganistan'dan ayrılması Taliban ve Pakistan’ın ABD’ye karşı bir zafer kazanmasını sağlar. ‘Keşmir’ hakkındaki bu karar, Hindistan'ın ABD'nin bölgede kalması için baskı uygulayabileceği bir nitelik taşıyor.

Keşmir bölgesinin yüzde 20’sini kontrol eden Çin’in de söz konusu değişiklikten hoşlanmayacağını belirten İslam, “Tabii ki bu karar Çin'in bölgede özellikle özellikle Keşmir'deki menfaatlerini olumsuz etkiliyor. Çin, ‘Kuşak ve Yol Girişimi’nin geleceği için barışçıl bir Keşmir görmek istiyor” diye konuştu.

Dünya basını, Keşmir’e yönelik yasa değişikliklerini nasıl gördü?

Washington Post, Hindistan yönetiminin yaptığı yasa değişikliğini “sömürgecilik” diye niteleyerek, gelişmeyi “Hindistan’ın Keşmir’deki yerleşimci-sömürgeci projesi rahatsız edici bir yöne saptı” başlığıyla haberleştirdi.

The Guardian Hindistan’ın Keşmir’in özel statüsünü iptal etmesinin sonuçları olacaktır” başlığını kullanırken, The Telegraph da gelişmenin olası sonuçlarını vurguladı ve “Hindistan’ın Keşmir’deki eylemlerinin Birleşik Krallık’ta kanlı sonuçları olacak” diye yazdı.

New York Times ise gelişmeye yönelik haberinde “Hindistan Keşmir’in özel statüsünü geri aldı, kargaşa riski artıyor” başlığını kullandı.