İnternet kullanıcılarının Amazon veya Airbnb gibi çeşitli online hizmetlerdeki kişisel verilerini onlara özel bir "kasaya" indirmesini ve bunlardan para kazanmasını sağlamayı amaçlayan bir uygulama kuruldu.

Caden Inc. adlı bu girişim, kullanıcıların online kasada biriktirdiği bu verileri paylaşmayı kabul ederse uygulamanın bu verilerden elde edeceği gelirden pay alacak.

Birçok sosyal medya platformu, kullanıcı verilerini reklamcılarla paylaşıyor ve reklamcılar da bu verileri kullanıcıya ilgisini çekebilecek ürünlerin gösterildiği hedefli reklamlar oluşturuyor. Bu ilişkiden hem platform hem de reklamcı kazanıyor. Kullanıcınınsa herhangi bir kazancı yok.

Bu nedenle kullanıcılara reklam gelirlerinden pay verme fikri sıkça tartışılıyor. Ekim ayında Twitter'ı satın alan Elon Musk bile sosyal medya platformunun kullanıcılarına gelecekte reklam payı vereceğini savunuyor.

Öte yandan artık sosyal medya platformlarının kullanıcı verilerini elde etmesi eskisi kadar kolay değil. Örneğin Apple geçen yıl getirdiği bir güncellemeyle kullanıcılara izni alınmadan hedefli reklamlar gösterilmesini yasaklamıştı. İlk belirlemeler, iPhone kullanıcılarının yüzde 75’inin de bu izni vermediğini göstermiş, Facebook gibi birçok platform da reklam gelirlerinde ciddi kayba uğramıştı.

Bu durum, kullanıcının kendisini de dijital reklam endüstrisine dahil etmeye yönelik tartışmaların hız kazanmasına neden oldu.

Kendi sistemini şimdilik çok sınırlı bir kullanıcı grubuyla test eden Caden, 2023'ün ilk aylarında bir beta sürümünü 10 bin kullanıcının deneyimine açmayı planlıyor.

Şirket geçen ay 6 milyon dolarlık tohum yatırımı topladı. Yatırımcılar arasında Yahoo'nun kurucu ortağı Jerry Yang da yer aldı.

Yatırımıyla ilgili açıklamada bulunan Yang, "Ekip benzersiz bir projeyle internetin ikilemlerinden birini çözmeye odaklandı: Hizmetlere, uygulamalara ve web sitelerine 'ücretsiz erişim' için tüketici verilerinin değiş tokuşu" dedi.

Caden temsilcileri, tüketicilere verilerinin nasıl ve hangi amaçla paylaşılacağı da dahil olmak üzere bir dizi seçenek sunacaklarını ekledi.

Şirketin kurucusu ve CEO'su John Roa'ya göre, herkese açık beta testinde, verilerin anonimleştirilerek bir havuzda toplanması ve ayda 5 ila 20 dolara paylaşılması seçeneği de sunulacak.

Sisteme göre, kullanıcılar demografik bilgilerin sorulduğu anketlere katılıp katılmamasına ve hangi uygulama ya da hizmet verilerini paylaştığını açıklayıp açıklamamasına göre veri puanları kazanacak.

Kullanıcılara ne kadar para ödeneceği de bu veri puanına göre belirlenecek. Kullanıcılar ayrıca daha özel bilgileri paylaşıp paylaşmama seçeneğine de sahip olacak.

Caden yetkilileri, bu seçeneğin kullanıcılara ayda 50 dolara kadar kazandıracağını söylüyor.

Şirket, kullanıcıların kendi harcama ve aktivitelerini de bu kasalar sayesinde takip edebileceğini, dolayısıyla uygulamayı kullanmaktan memnun olacaklarını savunuyor.

Zira bu online kasalar sayesinde yemek yedikleri restoranları veya belirli kategorilerde ne kadar para harcadıklarını geçmişe dönük olarak görüntüleyebilecekler.

Caden'in ürün başkanı Amarachi Miller, her yıl kullanıcılara hangi müzikleri dinlediğine dair takvimler hazırlayan Spotify'ı örnek veriyor:

Spotify Wrapped'de tüm hayatınızı görüntüleyebildiğizi hayal edin. Uygulama buna benzeyecek.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Slashdot

Derleyen: Çağla Üren