Soğuk Savaş'ın sona ermesi, iki kutuplu sistemin çökmesi ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Doğu Asya ülkeleri ve gelişmekte olan ülkeler kendilerini güvende hissetmediler.

Stratejik değişimler yaşanmaya başlandı ve bu bölgeye hızla bir gölge düştü. Tehdit duygusu, her ülkenin ekonomisinin ayrı ayrı neyle karşı karşıya olduğuyla ilgiliydi.

Ancak çatışma, ekonomik sistemleriyle orantılı benzer mekanizmalar ve prosedürler kullanan bölgesel bir grup içinde kurumsal eylem gerektiriyordu.

2007 yılında Amerika Birleşik Devletleri ekonomisini derinden etkileyen 'Mortgage' krizi geldi ve bunu 2008 küresel ekonomik krizi takip etti.

Bu durum, gelişmekte olan ülkelerin Çin gibi uluslararası güçlerle ortaklaşa katkıda bulunduğu yeni bir ekonomik sistemin inşasına ve bunun küresel ekonomiyi ABD ekonomisine veya tek bir ekonomiye ipotek etmeyen çok kutuplu bir küresel ekonomik sistem olması için yenilenmiş bir çağrıya yol açtı.

Bu çağrı, 26 Nisan 1996'da Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan'dan oluşan 'Şanghay Beşlisi'nin kurulmasının ardından, 2001'de Özbekistan'ın, 2017'de Hindistan ve Pakistan'ın ve son olarak da 18 Eylül 2021'de Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de tam üyelik için düzenlenen toplantıda onaylanan İran'ın katılımıyla 'Şanghay İşbirliği Örgütü'yle (ŞİÖ) devam etti.

Örgütteki dokuz ülke, dünya nüfusunun yarısından fazlasını ve dünya gayri safi yurtiçi hasılasının dörtte birini temsil ediyor.
 

BRICS ülkeleri, 2030 yılına kadar küresel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzde 50'sini oluşturacak (Getty Images)

Küresel mali kriz sırasında, BRICS bloğu, üyeleri dört kıtaya yayılmış bölgesel bir jeopolitik birlikten gelişti ve Rusya'nın 2009'da BRICS zirvesini kurma girişimiyle Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'den oluşan yükselen ekonomilerin en büyük buluşması oldu. Ardından Aralık 2010'da Güney Afrika bloğa katıldı.

O zamandan beri, Şangay İşbirliği Örgütü ve BRICS bloğu üye devletleri, sorunları çözmek ve daha geniş bir iş birliği yaklaşımı geliştirmek için ülkeleri arasında stratejik koordinasyon kurdu.

Bununla birlikte, Çin'in iki grubu bir küresel yönetim modeline yönlendiren ve güç dengesinin 'güney ülkelerine' kaymasıyla artan hegemonik özlemleri hakkında küresel endişe ortaya çıktı.

Bu ülkeler, birleşik bir bölgesel varlığa sahip olmasalar bile, gelişmekte olan ekonomilere sahip ülkelerin ekonomik sınıflandırmasıdır.

Artan etki

'Şanghay' bölgesel örgütünün önemi, önemli bir insani, ekonomik ve askeri bloğu temsil ederek arttı.

Bölgesel sınırların askerden arındırılmasını tartışmak için bölgesel bir forum olduktan sonra, görevleri enerji ve ticaret gibi diğer alanlarda bölgesel iş birliğini geliştirmek ve küresel güç modelleri düzeyinde önemini pekiştirmek için genişledi.

Bu genişleme, BRICS ortak üyelerinin (Hindistan, Rusya ve Çin) rolüyle onaylandı. Bu, onu kurumsallaştırdı ve bölgesel konularda kararlar almasını ve tartışmaları Avrupa Birliği ve NATO gibi muadil kurumlarla paralel olarak yönetmesini sağladı.

'BRIC' adı, 2001 yılında Londra'daki 'Goldman Sachs' Şirketi ekonomisti Jim O'neill tarafından Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'in gelişmekte olan ekonomilerine verildi ve ardından Güney Afrika'nın katılımından sonra 'BRICS' adını aldı.

Son zamanlarda Çin 'BRICS +' içindeki bloğu Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Tayland, Arjantin, Endonezya, Kazakistan, Nijerya ve Senegal'i kapsayacak şekilde genişletme sürecini başlatmayı önerdi.

BRICS ülkelerinin ekonomileri başta Hindistan ve Çin olmak üzere, nüfus yoğunluğu nedeniyle ABD ve Avrupa ülkeleri gibi büyüyemeyen iki Asya ülkesi olarak görülüyordu.

Ancak O'Neill'in, "Çin ve Hindistan'ın yüksek ve sürdürülebilir bir büyüme döngüsüne girme zamanının geldiğine ve Rusya ile Brezilya'nın aynı kategoriye konulabileceğine" inanmasından sonra bu durum değişti.

Bu ekonomik güçler, özellikle küresel finansal krizin etkilerini özümsedikten sonra, küresel sahnede belirli hedefler beklemeye başlamış ve böylece küresel büyümenin motoru olarak görülmeye başlanmıştır.

Çin tek başına BRIC'in gayri safi yurtiçi hasıla büyümesinin yüzde 70'inden fazlasını elde etti.

İlerleyen yıllarda uluslararası arenada 'Şanghay' ve 'BRICS'in etkisi artmaya başlarken, kimileri bunu gelişmekte olan bu ekonomilerin kendi kendini motive etme gücüne bağlarken, kimileri de ABD'nin iç sorunları nedeniyle küresel ekonomik liderlik arenasından çekilmesinin, bu kurumların büyümesine ve yeni bir ekonomik güç merkezine dönüşmelerine fırsat sağladığına inanıyor.

İki kurum için daha fazla başarı beklenirken, gözlemciler bunu Washington'un yörüngesinde dönmemelerine bağlıyor ve bu da onların karşılıklı ilişkilerini güçlendirdikten, üyeliklerini genişlettikten ve bazı üyeleri arasındaki, özellikle Hindistan ile Pakistan ve Çin ile Hindistan arasındaki farklılıkları ele aldıktan sonra Avrupa Birliği gibi büyük bölgesel bloklarla paralel durmalarını sağlıyor. 

Yeni bir sistemin ortaya çıkışı

Çin, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkmasıyla Batı'nın bıraktığı boşluğu doldurmak için 'BRICS' ülkelerini küresel bir birliğe dönüştürme niyetinde.

Bu inancı pekiştiren, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping'in 2015'teki 'G20 Zirvesi' sırasında yaptığı konuşmada "Dünyanın reforma ve yeniliğe, küresel ekonomik ve mali yönetimin iyileştirilmesine, gelişmekte olan pazarların ve gelişmekte olan ülkelerin varlığının güçlendirilmesine ihtiyacı var" demesiydi.

Bu, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi 'Bretton Woods' kurumlarında reform yapmak amacıyla 'Yeni Dünya Düzeni'ne karşı bir beyaz darbe anlamına geliyor.

Çin, BRICS ülkeleri (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) tarafından yönetilen Şanghay'daki Yeni Kalkınma Bankası'na (New Development Bank-NDB) yaklaşık 41 milyar dolar destek verdi.

Banka, 100 milyar dolar başlangıç sermayesi ve üye ülkeler arasında eşit olarak bölünmüş 50 milyar dolar sermaye ile kurulmuştur.

 Ardından, gözlemcilerin küresel finansal sistemi yeniden şekillendirmek için bir hareket olarak gördüğü bankanın acil durum finansal rezerv fonu olan İhtiyati Rezerv Müdahalesi (Contingent Reserve Arrangement – CRA) kuruldu.

G20, IMF, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü dahil olmak üzere küresel ekonomik kurumlara onlarca yıllık aktif katılımın ardından Çin, 20'si Asya ülkesi olmak üzere 57 ülkenin katılımıyla Aralık 2015'te Pekin'de yeni bir çok taraflı kalkınma bankası olan "Asya Altyapı Yatırım Bankası"nı (Asian Infrastructure Investment Bank - AIIB) kurdu.

Çin, Dünya Bankası ve Asya Kalkınma Bankası (The Asian Development Bank - ADB) için ilk ciddi kurumsal zorluk olarak görülen 100 milyar dolarlık sermayeden 50 milyar dolar yatırım yapıyor.

Asya Kalkınma Bankası Bölgesel Ekonomik Entegrasyon Ofisi Başkanı ve Baş Ekonomisti Li Gongwha, "Mevcut uluslararası kurumların ve yönetim yapılarının doğal zayıflıklarına, özellikle de Çin'in orantısız derecede küçük rolüne ilişkin yaygın tartışmalar göz önüne alındığında, bu değişim şaşırtıcı değil. Çin, IMF'deki oy gücünün yüzde 4'ünü ve Asya Altyapı Yatırım Bankası'ndaki oy gücünün yüzde 6'sını oluştururken, bu oranlar ABD için sırasıyla yüzde 17 ve yüzde 13 ve Japonya için yüzde 6 ve yüzde 13'tür" dedi.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 2/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 3/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 4/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 5/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 6/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 7/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 8/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 9/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 10/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 11/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 12/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 13/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 14/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 15/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 16/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 17/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 18/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 19/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 20/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 21/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 22/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 23/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 24/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 25/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 26/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 27/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 28/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 29/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 30/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

Hindistan ve Çin arasındaki rekabet

Ekonomik tahminlere göre şu anda dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin 2035 yılına kadar dünyanın en büyük ekonomisi olmaya aday.

Asya'nın üçüncü ekonomisi olan Hindistan'ın ise 2033'te Japonya'yı geçerek Asya'nın ikinci, dünyanın üçüncü büyük ekonomisi olması bekleniyor.

Bu iyimser beklentilere rağmen, iki ülkenin kendi iç sorunları var ve bu sorunlar, enerji arzı, bölgesel güvenlik ve bölgede terörle mücadeleye yönelik stratejik yolu sürdürecek olan "Şanghay İşbirliği Örgütü" vizyonuyla hafifletilebilir.

'BRICS' bloğu ise aralarındaki diplomatik ayrışmayı azaltacak ve küresel olarak tam bir anlaşma görünümünde görünecek.

Bu görüntüye dikkat edilirken, Güney ve Doğu Asya ile Hint Okyanusu'ndaki etkilerinin genişlemesine ek olarak, Hindistan ile Çin arasındaki sınır çatışması dinmiyor.

Rekabete gelince, bağımsızlıklarından bu yana azalmadı, çünkü her birinin genişletilmiş alanı, kültürel mirası, seçkin jeopolitik konumu ve iş gücünün yoğunluğuna dayalı olarak küresel bir güç olma arzusu var.

Rekabet, Asya ve Pasifik'te önde gelen güç olma, bölgesel bir liderlik konumu elde etme ve komşu ülkeler üzerinde artan bir etkiye sahip olma isteklerine kadar uzanıyor.

Hindistan ile Pakistan arasındaki anlaşmazlık tırmanırken, Çin, Hindistan'ın Pakistan'ı "terör devleti" olarak tanımlayan ortak bir deklarasyon yayınlama girişimlerine itiraz etti ve ardından Pakistan'ı "Kuşak ve Yol" girişiminin hayati noktalarından biri olarak kabul etti.

Bunun üzerine Hindistan iki ülke arasındaki tartışmalı Keşmir bölgesinden geçtiği için bu girişime itiraz etti.

Pekin, Yeni Delhi'yi Çin Devlet Başkanı tarafından 2013 yılında başlatılan girişimi desteklememekle ve girişimle ilgili bir zirveye katılmamakla suçladı.

Yeni Delhi, "Kuşak ve Yol" girişiminin himayesi altında ticaret ve kalkınma yoluyla Hindistan'ın Güney Asya'daki etkisini artırdığını gördü.

Daha sonra Hindistan, teknik, ekonomik ve güvenlik alanlarında iş birliğini amaçlayan 'Bengal Körfezi Ülkeleri Girişimi'ni (BIMSTEC) başlattı.

Bu karşıtlık göz önüne alındığında, Hindistan, Çin ve Pakistan'ın Şanghay İşbirliği Örgütü'nde bir arada bulunması, ayrıca ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı ışığında Hindistan'ın ABD'den bulduğu büyük destek ve Rus-Amerikan farklılıkları ışığında Moskova ve Pekin'in yakınlaşması, iki grubun çalışması için istikrarsızlaştırıcı bir jeopolitik durum yaratabilir.

Ekonomik yönetim

IMF'ye göre BRICS, 2030 yılına kadar küresel gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 50'sini oluşturacak.

Bu, özellikle Çin'in grup ülkeleri içindeki büyük konumunu dikkate alarak dünya devletleri üzerindeki etkisini artıracak.

Buna göre, BRICS ülkelerinin ekonomisi politik bir öneme sahip olmaya devam ediyor. Başlangıçta, 2009'da uluslararası finans kurumlarında reform çağrısıydı.

On yıl sonra, "BRICS" bloğu, küresel ekonomik yönetim alanında yeni siyasi girişimler geliştirdi ve liderleri aracılığıyla, G20 zirvesinin oturum aralarında, ülke içindeki farklılıkların üstesinden gelmek için düzenli toplantılar yaptı.

Bu algı, "BRICS" bloğunun elinde bulunan çeşitli faktörler tarafından destekleniyor: Birincisi "BRICS" ülkeleri, küresel krizleri ABD'ye veya Avrupa Birliği'ne başvurmadan ortaklaşa ele alabilen bölgesel güçleri içeriyor.

"Kovid-19" krizi alternatif kurumlara, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi köklü uluslararası kuruluşlara güvenme fırsatı sağladı.

İkinci faktör, gayri resmi bir kurum olarak BRICS'in kurumsal bekasını artırmak için uluslararası kuruluşlara yetki devredebilmesidir.

Ülkeler BRICS ülkelerinin başkanlığını sırayla üstlenir ve örgütsel özellikler oluşturulana kadar periyodik toplantılar düzenler.

Üçüncü faktör ise, özellikle Çin'in grubu Amerikan hegemonyasından uzaklaştırma hevesiyle, BRICS bloğunun ülkeler ve uluslararası aktörler arasındaki sürekli gelişimi ve çok düzeyli iş birliğidir.

Genişlemenin zorlukları

Çin'in 'Şanghay İşbirliği Örgütü'nü Asya ve Avrasya'da yayma ve "BRICS" bloğunu genişletme çabalarına rağmen, karşı karşıya olduğu zorluklar var.

"Şanghay İşbirliği Örgütü" güvenlik ve ekonomi politikalarından bahsetmeye başladı ve bu yönde ilerlemesine rağmen Hindistan, Çin ve Rusya'nın çıkarlarını ve bölgesel nüfuzunu içeriyor.

Ayrıca, Pekin'in üye olduğu iki grup üzerinde baskın bir güç olarak görülmeden onlara liderlik etme çabasını da not etmek mümkün.

BRICS ülkelerinin ABD ekonomisine kurban gitmemesi için küresel ekonomi üzerindeki etkisiyle, başta ekonomi olmak üzere birçok cephede gelişmeye tanık olduğu bir dönemde, ABD'nin, blok ülkelerinin ağırlığının ve hırsının sömürülmesini sınırlayan ve bir güç dengesi sağlamada kurumsal ivmeden yararlanan tek kutuplu politikasını sürdürmek için mücadele ettiğini görüyoruz.

İç farklılıklarına rağmen iki grubun ülkeleri, tek bir bloğun üyeleri olarak tutarlı görünmektedir.

Ancak, "güney-güney" ilişkileri kurma ilkesi yaygın olarak uygulanırsa, kuzey ülkelerinin güneyle yaptığı gibi, zayıf taraflar üzerinde hegemonya kurma eğilimi ortaya çıkabilir, bu da bir ekonomik hegemonyanın bir başkasıyla değiştirilmesi anlamına gelir.