Yüksek enflasyon nedeniyle bu yıl özellikle marketteki gıda fiyatları cep yakıyor.

Temel gıda ürünleri yüksek zam hususunda adeta birbiriyle yarışıyor. 

Et, süt, yumurta, domates, ayçiçek yağı, şeker gibi ürünlerin fiyatları da fahiş şekilde yükseldi.

Fiyatlar bir türlü düşmüyor. Çünkü Türkiye yüksek enflasyon konusunda tüm ülkeleri geride bırakmış durumda. 

3 kurumun rakamları arasındaki fark büyüyor

Aylık enflasyon oranlarını açıklayan kurumlar birbiri ardında rakamları açıkladı.

Önce İstanbul Ticaret Odası enflasyon oranını açıkları. İTO'ya göre yıllık enflasyon yüzde 99,91. 

İTO'nun hemen ardından bu sabah ENAG rakamları duyurdu. ENAG'a göre ise enflasyon ağustosta yüzde 5,86 artarken yıllık bazda ise yüzde 181,37 oldu. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise ağustosta enflasyonun yüzde 1,46 olduğunu açıkladı. 

TÜİK'in tartışmalı verilerine göre bile yıllık enflasyon yüzde 80,21 olarak gerçekleşti. 

Geçen aya kıyasla enflasyon aylık bazda yükselişte biraz hız kesse de bu piyasaya yansımıyor. 

İktidar temsilcileri bu durumu inkar etmeye kalksa da aslında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yüksek enflasyonun halkın belini büktüğünü kabul ediyor. 

Akran ülkelerde politika faizi enflasyon farkı 

Sık sık halktan "sabır" isteyen Erdoğan 9 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, "Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) talimatı aldı. Tarım Kredi olarak indirimi yapacağız. Sadece ette, kıymada, kuşbaşında mı hayır. Tarım Kredi'nin diğer ürünlerinde de şeker buğday, un zeytinyağı, ayçiçek yağı vs. aklınıza ne geliyorsa… Bütün bunlarda da özellikle 30-40 çeşit üründe de indirim olacak" demişti. 

Erdoğan'ın talimatı üzerine Türkiye'de faaliyet gösteren bin 400 Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinde bahsedildiği gibi 30-40 çeşit üründe indirim yapıldığı ifade edildi. 

Tüketici Birliği Federasyonu Market Çalışma Grubu, fiyatları karşılaştırdı

Ancak geçen süre içinde bu indirimin pek de bir etki yapmadığı belirtildi. 

Zira bu konuda araştırma yapan bir çalışma grubu var. Tüketici Birliği Federasyonu Market Çalışma Grubu'na göre yapıldığı ileri sürülen indirim beklenen etkiyi oluşturmadı. 

Tüketici Birliği Federasyonu Market Endeksi Çalışma Grubu'nda dört kişi görev yapıyor. 

Aygül Öner, bu grubun başkanlığı yürütüyor. Erzurum Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkan Yardımcısı Yavuzhan Cengiz, Mavi İklim ve Yeşil Dünya Hareketi Tüketici Derneği Genel Başkanı Bingül Ceviz ve Mardin Tüketici Koruma ve Bilgilendirme Derneği Genel Başkanı Musa Öztürk, bu çalışma grubunda birlikte faaliyet yürütüyorlar. 

Tüketici Birliği Federasyonu, Ocak 2022'den itibaren 3 farklı ilde, 7 ayrı markette, paketlenmiş gıda, temizlik ve hijyen ürünlerinden oluşan 37 ürün grubunda yer alan 208 ürün üzerinde yaptığı çalışma ile TBF Market Endeksi verilerini oluşturarak her ay elde edilen sonucu kamuoyu ile paylaşıyor.

Çalışma grubu bu defa da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla Tarım Kredi Kooperatiflerine bağlı marketlerde yaklaşık 30 üründe yapılan indirimi mercek altına aldı. 

Çünkü bu indirim ile birlikte diğer zincir marketlerde de fiyatların düşeceği öne sürülmüştü.

Çalışma grubu Tarım Kredi Kooperatifleri marketlerinde indirim uygulanan ürün grupları ile Tüketici Birliği Federasyonu Market Endeksi verileri kapsamındaki zincir marketlerdeki ürün fiyatları karşılaştırdı.

Çalışma grubu grafiği 

Birçok üründe fiyat yükseldi

Tüketici Birliği Federasyonu Market Endeksi Çalışma Grubu Başkanı Aygül Öner, elde edilen verileri paylaştı. 

Öner'in verdiği bilgiye göre çamaşır suyunda yüzde 9,68, mercimekte yüzde 9,30 oranında fiyat düşüşü gerçekleşti.

Bulgur, çay, makarna, nohut, süt, şeker, Türk kahvesi ve unda fiyat değişikliği olmadı. 

Aksine ayçiçek yağında yüzde 2,90, bulaşık deterjanında yüzde 4,11, çamaşır deterjanında yüzde 10,69, fasulyede yüzde 29,91, peçetede yüzde 10,85, peynirde yüzde 11,12, pirinçte yüzde 16,48, salçada yüzde 22,26, tavukta yüzde 10,03, yumurtada yüzde 21,50, zeytinde yüzde 25,53 oranında artış yaşandı. 

Market sepeti bin 337 liraya doldu

Geçen temmuzda bin 264 lira 72 kuruşa dolan market sepeti, ağustosta bin 337 lira 62 liraya doldu.

Market sepetindeki bir aylık ortalama artış oranı yüzde 5,49 oldu.
 

Aygün Öner, TKK marketlerindeki indirimin piyasaya yansımadığını ürün fiyatı karşılaştırmasında net bir şekilde tespit edildiğini söyledi / Fotoğraf: Independent Türkçe

8 aylık fiyat artışı yüzde 182,20

Öner, 2022 Ocak-Eylül döneminde gerçekleşen yüzde 182,20 oranındaki artış baz alınarak yıl sonu için yapılan simülasyonda, Tüketici Birliği Federasyonu Market Endeksi'ndeki artışın 223,20 civarında olacağının öngörüldüğünü söyledi.

Elde edilen verileri değerlendiren Aygül Öner, "Tarım Kredi Kooperatiflerine bağlı marketlerdeki indirimin, sektörün diğer paydaşlarını etkilemediği gibi zincir marketlerdeki fiyatların aşağı inmesini sağlamadığı görülmektedir" dedi.