Rusya, BM'nin nükleer silahsızlanma anlaşmasını Zaporijya maddesi nedeniyle reddetti

"Son dakikada taslak metinde kaosa yol açacak değişiklikler yapmaya çalıştılar"

6 nükleer reaktöre ve 5 bin 700 megavatsaat elektrik üretim kapasitesine sahip Zaporijya Nükleer Santrali, Ukrayna'nın elektriğinin yüzde 20'sini sağlıyor (Reuters)

Rusya, Birleşmiş Milletler'in (BM) Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nı (NPT) Zaporijya maddesi yüzünden reddetti.

BM'nin New York'ta yer alan ana merkezinde cuma günü yapılan toplantıda Rusya'yı temsil eden Vasiliy Nebenzya, NPT anlaşmasının son taslağındaki Zaporijya Nükleer Santrali'yle ilgili madde nedeniyle süreci tıkadı.

Nebenzya, 4 haftadır hazırlanan taslak metindeki "Zaporijya Nükleer Santrali gibi işletmelerin, Ukrayna'daki yetkililer tarafından kontrol edilmesinin sağlanması çok önemli" maddesine karşı çıkarak anlaşmayı reddetti.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Temsilcinin, 5 yılda bir gözden geçirilen anlaşmanın "tek taraflı olduğunu" savunarak oturumu terk ettiği bildirildi.

Oturumun yöneticiliğini yapan BM yetkilisi Gustavo Zlauvinen ise "Rusya'nın son dakikada taslak metinde kaosa yol açacak değişiklikler yapmaya çalıştığını" söyledi.

İsviçre merkezli sivil toplum kuruluşu Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Kampanya'nın direktörü Beatrice Fihn, durumun kabul edilemez olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:

Nükleer silahlara sahip ülkeler, silah bırakma sorumluluklarını yerine getirmekte aşama kaydetmediği gibi cephaneliklerini geliştirip korumak için 82 milyon dolar harcadı. Nükleer silah kullanılması riski hiç olmadığı kadar yüksekken, konferansın buna karşı harekete geçememesi mazur görülemez.

Ukrayna'nın güneydoğusundaki Zaporijya Nükleer Santrali, 4 Mart'ta Ruslar tarafından ele geçirilmişti. Avrupa'nın en büyük nükleer santralindeki hatlar saldırılardan ötürü hasara uğramış ve iki gün önce tesisin elektrik şebekesiyle bağı kesilmişti.

Ukrayna Devlet Nükleer Enerji Şirketi Energoatom'un bugünkü açıklamasındaysa tesisin şebekeye yeniden bağlandığı belirtildi.

Ayrıca geçen hafta Avrupa Birliği'nin (AB) Viyana'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Daimi Temsilciliği'nin internet sitesinde yayımlanan ortak açıklamada, Rusların santralden çekilmeleri istenmişti.

Açıklamaya AB'nin yanı sıra aralarında Türkiye'nin de yer aldığı 42 ülke imza atmıştı.
 


NPT nedir?

NPT, ABD'nin atom bombalarını ilk kez II. Dünya Savaşı sırasında 1945'te Japonya'nın Hiroşima ve Nagazaki kentlerinde kullanılmasının ardından, ülkelerin nükleer silahlanma yarışının önlenmesi amacıyla 1 Temmuz 1968'de imzaya açılmış ve 1970'te yürürlüğe girmişti.

Soğuk Savaş döneminde de gündemden düşmeyen NPT anlaşması, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi, nükleer enerjinin sivil amaçlarla kullanımı ve nükleer silahsızlanma olmak üzere üç temel prensibe dayanıyor.

Türkiye, Rusya ve ABD'nin de aralarında bulunduğu 191 ülkenin imzaladığı anlaşmaya, nükleer silaha sahip BM üyeleri Hindistan, İsrail, Pakistan ve Güney Sudan katılmamıştı. Kuzey Kore ise 1993'te katıldığı NPT'den 2003'te çekildiğini duyurmuştu. 5 yıl önce yapılan gözden geçirme oturumunda da ülkeler arasında uzlaşma sağlanamamıştı.



Independent Türkçe, Guardian, CNN, AA

DAHA FAZLA HABER OKU