Evde, sokakta, kahvede, ofiste… Kısaca hayatın her alanında ekonomi konuşuluyor.

Sohbetlerin ortak noktasını hangi ürünlere ne kadar zam geldiği oluşturuyor.

Devletin Katma Değer Vergisi (KDV) başta olmak üzere yaptığı indirimlerin yansıtılmadığı, fiyatların sürekli arttığı, ilk defa bir yıl içinde asgari ücrete yapılan zamlara rağmen alım gücünün düştüğü ifade ediliyor.

Vatandaş son birkaç yıldır hayat pahalılığını iliklerine kadar yaşamalarına rağmen hükümet yetkilileri ise Türk ekonomisinin birçok devletten daha iyi olduğunu savunuyor.

Bu konuda ise genellikle gelişmiş ülkeler örnek veriliyor. ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Birleşik Krallık ve diğerlerinde de sıkıntılar yaşandığı dile getiriliyor.

Bu konuda en iddialı olansa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Devletin tepesindeki Erdoğan'a göre birçok ülkenin ekonomik durumu, Türkiye'de çok daha kötü.

Halktan önce sabır, sonra ise şükür ve hamdetmelerini isteyen Erdoğan, daha önce yaptığı bir açıklamasında aynen şu ifadeleri kullandı:

İşte Rusya, Ukrayna ne halde görüyorsunuz ama elhamdülillah bizler ne haldeyiz o da ortada. Gayet iyiyiz, kendimize güveniyoruz. Öyle birilerinin anlattığı gibi ülke batmış bitmiş filan, böyle bir şey yok. Bereket çok önemli, hamdedeceğiz, şükredeceğiz daha iyi olacak inşallah.

Erdoğan'ın ekonomileri kötü diye örnek gösterdiği iki ülke 5 ayı aşkın bir süredir savaş halinde. Özellikle Rusya, Batı dünyasının ekonomik ambargolarıyla karşı karşıya. Buna rağmen çok kötü bir görüntü sergilemiyor. Ülkedeki enflasyon, faiz, istihdam ve dış ticaret açığı konusunda Türkiye'den çok daha iyi görünüyor.

Sadece Erdoğan değil, kimi iktidar temsilcileri de G20 üyesi ülkeler ve Avrupa kıtasındaki devletler başta olmak üzere dünyadaki birçok devletin yüksek enflasyonun pençesinde olduğunu ileri sürüyor.

Yaz aylarında olmasına rağmen sebze ve meyve fiyatları düşmüyor / Fotoğraf: AA

Bakan Nebati'nin itirafı: Siz çıkamıyorsunuz ben çıkıyorum

Ancak bu konuda Türk ekonomisinin iyi olduğu tezlerini çürüten açıklama Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'den gelmişti.

Nebati, A Haber'de katıldığı bir programda yaptığı açıklamada, "Düşünebiliyor musunuz? Bir yabancı ülkenin bakanıyla sohbet ediyoruz. Ya dedi, ‘Sizin enflasyon çok yüksek.' Doğru dedim. 'Biz bununla mücadele edeceğiz. Bunu çözeceğiz. Kararlıyız' dedim. 'Ama bakın' dedim: Bu enflasyonla sokağa çıkıyorum. Siz yüzde 10'luk enflasyonla sokağa çıkamıyorsunuz" ifadelerini kullanmıştı.

Nebati, görüştüğü kişinin hangi yabancı ülkenin bakanı olduğunu açıklamadı ama verdiği yüzde 10'luk enflasyon oranı fikir yürütülmesi konusunda bir işaret olarak görülüyor.

Dünyada 2'si gözlemci statüsünde, 11 de BM üyesi olmayan toplumlar olmak üzere 206 devlet var.

Bu devletlere ilişkin verileri düzenli olarak derleyip yayımlayan bir internet sitesi bulunuyor.

Marketteki ürünler el yakıyor / Fotoğraf: AA

Faizin en yüksek olduğu ikinci ülke

Trading Economics isimli sitede yer alan göstergelere ilişkin rakamlar hangi ülkenin ne durumda olduğuna ortaya koyuyor. Trading Economics'e göre Türkiye'deki faiz hiç de düşük değil.

"Nas" açıklamasıyla çetin bir mücadelenin yürütülmesine rağmen G20 ülkeleri arasında Türkiye faizin yüksek olduğu ikinci ülke.

Faizin en yüksek olduğu devlet Arjantin. Yüzde 52 yüksek faizin olduğu bu ülkeden sonra Türkiye geliyor. Türkiye'den sonra Brezilya yüzde 13,75 ile üçüncü savaş durumundaki Rusya ise yüzde 8 ile dördüncü sırada.

Avrupa kıtasında yer alan ülkeler arasında ise faizin en yüksek olduğu ülke Ukrayna. Rusya ile 5 aydır savaşan Ukrayna'da faiz oranı yüzde 25. Bu ülkeyi yüzde 21,5 ile Moldova takip ediyor. Türkiye ise yüksek faizin olduğu kategoride üçüncü sırada yer alıyor.

Tabii ki tek gösterge bu iki kategori değil. Dünyada faizin daha yüksek olduğu devletler de var. Bunların başında ise Zimbabve ve Venezuela geliyor.

Faizin yüksek ve düşük olduğu ülkelerden bazıları şöyle:

G20 ve Avrupa kıtasının şampiyonu

"Bütün dünyada var" denilen yüksek enflasyona gelince Türkiye, G20 ülkeleri arasında zirveyi kimseye kaptırmıyor. Yüzde 79,60 ile en yüksek enflasyona sahip Türkiye'yi Arjantin takip ediyor. Savaştaki Rusya'da ise enflasyon yüzde 15,90'da. Arjantin'deki enflasyon oranı ise yüzde 64.

Avrupa ülkeleri arasında da Türkiye en yüksek enflasyonda açık ara birinci sırada. Savaştaki Ukrayna ile arasında 58 puanlık bir fark var. Ukrayna'da enflasyon oranı yüzde 21,50.

Enflasyonun yüksek ve düşük olduğu ülkeler şöyle:

İstihdam sağlamada Avrupa kıtasında 8. sırada

Türkiye'nin işsizlik göstergesi de pek parlak değil. Türkiye istihdam sağlama konusunda G20 ülkeleri arasında 10,9 ile sonda üçüncü sırada yer alıyor.

İspanya yüzde 12,48 ile ikinci sırada yer alırken işsizliğin en yüksek olduğu ülke ise yüzde 34,5 ile Güney Kore.

Avrupa ülkeleri arasında ise yine son sıralarda yer alıyor Türkiye. İşsizliğin en fazla olduğu Avrupa ülkeleri sırasıyla yüzde 29,91 ile Bosna Hersek, yüzde 25 ile Kosova, yüzde 19,9 Karadağ, Yüzde 14,8 ile Makedonya, yüzde 12,5 ile Yunanistan ve yüzde 12,48 ile İspanya geliyor.

"Resesiyona girdi" denilen Amerika Birleşik Devletleri'nde ise işsizlik oranı yüzde 3,5.

Türkiye'de enflasyonun bir süre daha yüksek seyredeceğiz ifade ediliyor / Fotoğraf: AA 

CDS'ler alarm veriyor

Ekonomistlere göre Türkiye için alarm veren bir diğer veri ise kredi risk primi.

Türkiye'nin beş yıllık kredi temerrüt takası (CDS) primleri 900'ü aşarak 2008 sonrası en yüksek seviyeye ulaştı.

Dış ticaret açığına gelince başka ülkelerle kıyasa bile gerek yok.

Çünkü Türkiye uygulamaya koyduğun yeni ekonomik modelle bu konuda bir hedef belirlemişti.

Buna göre ihracat artacak, ithalat ise azalacak böylece Türkiye cari fazla verecekti.

7 aylık dış ticaret açağı 61 milyar doları aştı

Ancak hedef tutmamış gözüküyor. Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre ithalat sürekli rekor kırıyor. İhracat, dış ticaret açığını azaltacak şekilde yükselmiyor.

Bakanlığın verilerine göre temmuzda 18 milyar 55 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşti. İthalat ulaştığı para miktarı ise 29 milyar 132 milyon dolar oldu. Sadece bir aylık dış ticaret açığı 10 milyar 582 milyon doları buldu.

Bu yılın ocak ayından temmuz sonuna kadar 7 ayda gerçekleşen dış ticaret açığı 61 milyar 982 lira oldu.

Bu verileri ve diğer göstergelere ilişkin rakamları ortaya koyan ekonomistler ise Türk ekonomisinin "iyi" olmadığını belirterek önlem alınması gerektiği çağrısı yapıyor.