Bilim insanları, sonsuza kadar dayanabilen atom lazeri geliştirdi ve yeni nesil teknolojinin ticari uygulamalardaki kullanım potansiyelinin kapısını araladı.

Amsterdam Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, yaklaşık 30 yıl önce ilk kez tanıtılmasından bu yana fizikçileri şaşırtan atom lazerlerinin temel konseptiyle ilgili bir sorunu çözüme kavuşturdu.

Atom lazerleri, sıradan optik lazerlerden farklı olarak, madde ışınları yayan atomların Bose-Einstein yoğunlaşması (BEC) adı verilen bir olgudan oluşturuluyor.

Bu lazerlerin dayanması için çok fazla enerji ve varlığını sürdürmesi için de süper-soğutulmuş durumda olması gerekiyor. Bu yüzden şimdiye kadar ancak çok kısa süreliğine çalışmaları mümkün oluyordu.

Araştırmayı yöneten Profesör Florian Schreck, "Önceki deneylerde atomların kademeli soğuması tek bir yerde yapılmıştı" dedi.

Bizim kurulumumuzda ise soğutma adımlarını zamana değil, uzaya yaymaya karar verdik: Atomların birbirini izleyen soğutma adımlarından geçerken hareket etmesini sağlıyoruz. Nihayetinde, ultra-soğuk atomlar deneyin kalbine ulaşıyor ve burada bir BEC içinde tutarlı madde dalgaları üretimek için kullanılabiliyor.

Ancak bu atomlar kullanılırken, yeni atomlar da BEC'i yenilemek için çoktan yola çıkmış oluyor. Bu şekilde süreci, esasen sonsuza kadar devam ettirebiliriz.

Optik lazerler 1950'lerde icat edildiğinde olası uygulama alanlarının kapsamı bilinmiyordu. Aynı şey atom lazerleri için de geçerli olabilir.

Bazı bilim insanları bunların atom optiklerinde, hassas atom saatlerinde ve temel standartlara dair diğer ölçümlerde benzer bir devrimi tetiklemesini umuyor. Bunun bir örneği, artırılmış veya sanal gerçekliğin, gerçeklikten ayırt edilemez hale gelmesini sağlayacak ultra-yüksek çözünürlüklü holografik görüntüler olabilir.

Süreklilik arz eden bir atom lazeri yaratma sorununu çözen araştırmacılar, şimdi teknik uygulamaların önündeki her türlü engeli ortadan kaldıracak kararlı bir madde ışını çıktısı elde etmek için bunu kullanmayı planlıyor.

Araştırma, bu ay hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan "Sürekli Bose-Einstein yoğunlaşması" başlıklı çalışmada detaylandırıldı.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/tech

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik