Libya'da Türk Silahlı Kuvvetleri'nde (TSK) görevli 56 uzman çavuş, mobbing uyguladığını iddia ettikleri üstleri hakkında CİMER'e başvurularının ardından apar topar Türkiye'ye gönderilmiş ve sözleşmeleri sonlandırılmıştı.
Sözleşmeleri 3 Aralık 2021 Cuma günü 3269 sayılı kanunun 12. maddesi uyarınca "kendisinden istifade edilememe" gerekçesiyle feshedilen uzman çavuşların durumu kamuoyuna da yansımış tartışmalara neden olmuştu.
İşlerine son verilen uzman çavuşlar ise kararın iptali için yargı yoluna başvurmuştu.
Son iptal kararı 8 Haziran'da
Türkiye'nin farklı yerlerinde yaşayan uzman çavuşların görev yaptıkları illerdeki idare mahkemelerine kararın iptali için yaptıkları başvuruların sonuçlandı. Fakat mahkeme kararları farklılık arz etti.
Kimi mahkemeler çavuşların aleyhine ret kararı verirken, kimilerinde ise "yürütmenin durdurulması" kararı çıktı.
Son olarak 8 Haziran 2022 Çarşamba günü Erzurum 2. İdare Mahkemesi K. E. tarafından açılan davada işlemin iptaline karar verildi.
Ayrıca K.E.'nin karardan dolayı oluşan maddi zararlarının telafi edilmesine de hükmedildi.
"Fesih kararına" vurgu yapıldı
Karar metninde öncelikle "Uyuşmazlık konusu olayda, davalı idarece davacının ağır disiplin ihlali/suçu ve 'hakkı ve görevi olmadığı halde askeri muamelata (işleme) yönelik olarak birlikte beyanat ve şikayette bulunmak' ile 'astlık-üstlük münasebetlerini zedelemeye yönelik amir ve komutanlara güven hissini yok etmeye matuf, alenen tahkir ve tezyif edici fiil ve hareket' kapsamında değerlendirilen eylemleri nedeniyle kendisinden istifade edilemeyeceğinin anlaşıldığı gerekçesiyle Uzman Erbaş Kanunu'nun 12. maddesi uyarınca sözleşmesinin feshedildiği görülmektedir" denildi.
Gerekli ikazların yapılmaması iptale gerekçe gösterildi
Mahkemenin karar metninde şu ifadeler yer aldı:
Ancak, yönetmelikte davranışlarında askerlik mesleği değerlerini sergilemede istenen düzeye ulaşamama durumunun 'ikazlara rağmen' geçerli olduğu ve sözleşme feshinin bu madde uyarınca tatbiki için öncesinde bir başka fiil ya da devam edegelen fiili için askerlik mesleği değerlerini sergileme hususunu ihlal eden ilgiliye önceden ikaz ya da uyarıda bulunulduğunun ispatının gerektiği açıktır.
Bu tespitin ardından karar metninde mahkeme heyeti, fesih kararından önce gerekli ikazların yapıldığına dair herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanmadığını kaydederek, bundan dolayı kararı hukuka ve mevzuata aykırı buldu.
Kararda ayrıca anayasanın 125'inci maddesi hükmü uyarınca idarenin işlem veya eylemleri nedeniyle meydana gelen zararları tazmin sorumluluğu da hatırlatıldı.
"CİMER'e başvurunun fesih nedeni olmayacağını söylemiştik"
Konuyla ilgili bilgi almak için mesleğine dönüş yolu açılan davacı uzman çavuş K.E'.nin avukatı Murat Altay’a ulaştık.
Altay'ın verdiği bilgiye göre Anayasa Mahkemesi, geçen günlerde bugüne kadar pek çok uzman çavuşun sözleşmesinin iptaline neden olan "kendisinden istifade edilememe" ibaresiyle ilgili önemli bir karara vardı.
Altay, "Devletin resmi kurumu CİMER'e başvurunun 'kendinden istifade edilememe' ve sonucunda sözleşme fesih olamayacağını daha önce birçok kez söylemiştik" dedi ve şöyle devam etti:
Söylemimizde haklı olduğumuzu 5 uzman çavuş arkadaşımın mahkemeden çıkan iptal kararlarıyla da ortaya çıkmış oldu. Elbette yerel mahkemeden çıkan bu karar kesinleşmiş bir karar değil. Fakat, Libya'da 'kendinden istifade edilmeme' kapsamında sözleşmesi feshedilen 56 arkadaşımızı kapsayan karar olan; Anayasa Mahkemesi'nin Uzman Erbaş Kanunu madde 12'de yaptığı 'kendinden istifade edilememe' ibaresini anayasaya aykırı bularak iptal etti.
"Karar, birçok uzman çavuş için devrim niteliğinde"
10 Haziran 2022 tarihli 31862 sayılı Resmi Gazete'de, Anayasa Mahkemesi'nin 2022/4 E. ve 2022/64 K. sayılı ilamına göre; "Kendinden istifade edilememe" ibaresinin yüksek mahkemece iptal edildiğini kaydeden Altay, "Bu iptal kararı Libya'da sözleşmesi feshedilen uzman çavuşları kapsadığı gibi hem görevde hem de görevde olmayan bir çok uzman çavuş için devrim niteliğinde bir karardır. Anayasa Mahkemesi'nin gerekçesinde belirttiği hususların altını çizmem gerekirse ise uzman erbaşların ifa ettiği kamu güvenliğinin sağlanması hizmetinin devletin asli ve sürekleri görevleri arasında yer aldığı, bu itibarla uzman erbaşların görevine son verme/sözleşme feshi halleri dahil olmak üzere diğer tüm özlük işlerinin düzenlenmesi gerektiğini belirtmiştir" diye konuştu.
"Sözleşme fesihlerinde keyfiliği bitirecek"
Avukat Murat Altay, ilgili kararın uzman çavuşların sözleşmelerinin feshinde keyfiliği bitireceğine dikkati çekerek sözlerini şöyle tamamladı:
Bu kapsamda Uzman Erbaş Kanunu madde 12 'kendinden istifade edilememe' ve buna bağlı olarak Uzman Erbaş Yönetmeliği madde 13; anayasamızın 13 ve 70'inci maddeleri gereği ilga edilmiştir. Özellikle kanuni düzenlemenin bile keyfiliğe izin vermeyecek şekilde belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir nitelikte olması gerektiğini söylemiştir.
© The Independentturkish
