Yapılan bilimsel araştırmaya göre diyet kola ve diğer alkolsüz içeceklerde olduğu gibi şeker yerine yapay tatlandırıcı kullanmanın kilo kaybına bir etkisi yok ve bunların sağlığa uzun vadedeki etkileri hakkında hala çok az şey biliniyor.
Şekersiz tatlandırıcıların sağlığa etkileri ile ilgili şimdiye dek yapılmış en geniş kapsamlı araştırmada Alman araştırmacılar, bunların kullanımının sağlığa faydası olduğuna dair görüşü destekleyecek ya da uzun vadede kullanımdan kaynaklanan zararları olduğuna dair görüşü ortadan kaldıracak güçlü bir kanıt bulamadılar.
Az sayıda çalışma, şeker yerine tatlandırıcı kullanmanın kilo almayı yavaşlattığını gösterdi. Ancak incelemedeki 56 çalışmaya göre, bu etki “düşük ya da çok düşük bir kesinlikte” ve tatlandırıcı kullanmanın obez hastaların kilo kaybına yardımcı olabileceğine dair bir kanıt yok.
Yapılan başka çalışmalar, artan yapay tatlandırıcı tüketiminin kanser riskini arttırabileceği şeklinde korkuya neden olmuştu ancak bu incelemede bu tür bir bağlantı bulunmadı.
Freiburg Üniversitesi tarafından yürütülen çalışma, The BMJ (British Medical Journal) dergisinde yayınlandı ve yıllarca ya da on yıllarca alındığında tatlandırıcıların uzun dönemde sağlığa etkileri ile ilgili araştırmanın eksikliğine dikkat çekti. Bu durumun kısmen, insanların böyle bir çalışmada yer almak için katılım sağlamalarının zorluğundan kaynaklandığı belirtiliyor.
İngiltere’de ve diğer gelişmiş ülkelerde artan oranda bir obezite krizi, daha kalorili olan şeker yerine aspartam gibi yapay tatlandırıcıların kullanıldığı diyet alternatiflerinin yaygınlaşmasına neden oldu.
2017 yılında yapılan bir araştırma günlük diyet içeceği tüketiminin felç ya da bunama oranlarındaki yükselişle ilgili olduğu konusunda uyarıyor.
Dergiye konuşan Dr. Joerg Meerpohl, “Tatlandırıcıların kullanımının sağlığa etkilerinin kanıtları çelişkili” dedi.
“Bazı çalışmalar tatlandırıcı kullanımı ile obezitenin azaltılması ve tip 2 diyabet riski arasında bir ilişki bildirirken, diğer çalışmalar tatlandırıcı kullanımının kilo alımı, diyabet ve kanser riskini arttırabileceğini söylüyor. “
Ancak incelemenin tamamlanmasının ardından yazarlar şu sonuca varıyor: “Tatlandırıcıların sağlığa faydasına dair bir kanıt görülmedi ve potansiyel zararlar kapsam dışı bırakılamaz.”
İngiltere’de alkolsüz içeceklerde fazladan şekere yönelik çıkarılan bir vergi, üreticilerin şekeri terk etmesine ya da ürünlerin fiyatlarını yükseltmelerine neden oldu.
İngiltere Kamu Sağlığı Dairesi Başkanı Dame Sally Davies, Noel’den önce yaptığı açıklamada hükümetin tatlılar ve cipsler üzerindeki vergilerini arttırması gerektiğini çünkü sektörün şeker seviyelerini gönüllü olarak kesmekte başarılı olmadığını söylemişti.
Öte yandan Çarşamba günü açıklanan verilere göre İngiltere’deki 10 yaşlarındaki çocuklar, bir yetişkin için tavsiye edilen maksimum oran kadar şeker tüketiyorlar.
BMJ dergisindeki bulgular hakkında yorum yapan İngiliz akademisyenler halen tatlandırıcıların şekerden daha iyi olduğuna inandıklarını söylüyor ve çalışmadaki en geniş kapsamlı ve iyi yönetilmiş deneylerin, tatlandırıcı kullanımının kilo almanın azalması için daha güvenilir bir fayda gösterdiğini ekliyorlar.
Londra’daki King’s College’den beslenme ve diyet uzmanı Profesör Tom Sanders, “Bu çalışmanın bulguları şaşırtıcı değil ve yapay tatlandırıcıların obeziteyi önlemek için sihirli bir silah olmadığını doğruluyor” dedi.
“Şekerli içecekleri yapay tatlandırıcılar ile değiştirmek çocuklarda kilo artışını önlemeye yarıyor ancak bu daha iyi bir alternatif olan suyun yerine geçemez.”
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/health
Independent Türkçe için çeviren: Sezin Bala
© The Independent