Eşini 27 Haziran sabahı işe bırakan Vladimir Tsemakh’ın daha sonra Ukrayna’nın doğusundaki Snizhne şehrinde bulunan evine döndüğü biliniyor.
Ayrılıkçı komutana sonrasında ne olduğuysa tamamen varsayımlara dayanıyor. Eldeki kanıtlara göre evine döndüğünde Ukraynalı güvenlik servisi ajanları onu bekliyordu.
Yerdeki kan izlerine dayanarak burada bir dövüş yaşandığı düşünülüyor. Olayın ardından gönderilen bir fotoğrafta komutanın bacağının üst kısmında görünen izden ona bir şey enjekte edildiği varsayılıyor. Arbedenin ardından Tsemakh bir şekilde ayrılıkçıların kontrolündeki bölgeden hızla çıkarıldı. Çıkarılırken de Malezya Hava Yolları 17 numaralı uçağın düştüğü yerden, silahlı kontrol noktalarından ve sinir çizgisinden geçirilerek Ukrayna’ya götürüldü.
Bazı rivayetlere göre Tsemakh felçli bir adam kılığında Donetsk yakınlarında bulunan Marinka'daki gayri resmi bir geçiş noktası üzerinden kaçırıldı.
Tsemakh’in ailesi onun hayatta olduğunu ancak ertesi gün, Kiev’de yeni atanan avukatı Roman Gontarev’den bir e-posta geldiğinde anladı. Mesaja göre eski ayrılıkçı komutan terör suçlarıyla itham ediliyordu.
Tsemakh’ın kızı Maria The Independent’a yaptığı açıklamada Ukrayna gizli servisinin “cüretkar saldırısının” sebebini de o zaman anladıklarını söyledi.
Yerel uçaksavar birliklerinin komutanlığını 2014-2017 yıllarında yürüten Tsemakh'ın Temmuz 2014'te yakınlardaki alana düşen MH17'yle bağlantılı olarak hedef alınmış olması muhtemel görünüyor.
Olay henüz Kiev'den resmi olarak onaylanmadı. Ancak Ukrayna televizyonu ve yerel yorumcular komutanı çoktan 298 kişinin ölümünden yargılanan ilk canlı tanık olarak ilan etti.
Ukrayna ordusuna yakınlığıyla bilinen analist Yuri Butusov Facebook’ta yaptığı paylaşımda “Tsemakh’ın uluslararası bir mahkemede yargılanması Putin ve Rusya için epey korkunç sonuçlara yol açabilir” dedi.
Maria Tsemakh'sa felaketin sorumluluğunu alması için Ukrayna’nın babasına “tuzak kurduğundan” şüphelendiğini söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:
Bu kadar cesur ve el altından gerçekleştirilmiş bir operasyon için tek mantıklı açıklama bu. MH17'yle bağlantılı olmalı.
The Independent’a konuşurken Boeing tipi uçağın düşmesinin babasıyla herhangi bir bağlantısı olduğu iddialarını da “akıl alır gibi değil” diye niteleyen Maria Tsemakh, babasını Rusya’da eğitilmiş ve 1992’de 35 yaşında hizmeti bıraktıktan sonra Ukrayna’ya yerleşmiş “basit bir Afganistan gazisi” diye tanımladı.
Babasının uzun yıllar işsiz kaldığını söyleyen Maria Tsemakh, onun sadece 2014’te “roketler uçarken ve tanklar evlere kadar geldiğinde” yeniden görev aldığını belirtti.
Ancak Maria Tsemakh babasının Malezya uçağı düştükten birkaç ay sonra, o yılın ekim ayında uçaksavar ordusunun komutanı olduğunda ısrar ediyor.
Snizhne çevresindeki bölge 2014'un en kanlı mücadelesinin önemli bir kısmına tanık olmuştu. Yaz boyunca süren çatışmalarda Ukrayna kuvvetleri Savur-Mohyla ve Ilovaisk gibi yakınlardaki stratejik noktaların kontrolünü yeniden ele geçirmeye çok yaklaşmıştı. Ancak Rus planlamasının, silahlarının ve kilit personelinin yardımıyla bölgedeki Kiev karşıtı güçler galip gelmişti. İki tarafta da önemli kayıplar yaşanmıştı.
Tsemakh’in Haziran 2014’te kurulan Snizhne’deki “Slavyansk” bölümünde subay olduğu anlaşıldı. Slavyansk birimi haziranda eski Rus casusu İgor “Strelkov” Girkin’in komutası altındaydı. Girkin ise MH17'nin düşüşündeki dört şüpheliden biri olarak görülüyor.
Bununla birlikte Tsemakh’ın adı daha önce hiç geçmemişti. Resmi suçlu listelerinde ve hatta Bellingcat gibi kurumlar tarafından yayımlanan titiz, açık kaynaklı araştırmalarda bile Tsemakh’tan bahsedilmemişti.
Bir diğer soru işareti de Kiev'deki yasal süreç hakkında. Tsemakh’a bir avukat atandı ve sınırın öteki tarafından kaçırılması üzerinden 48 saat dahi geçmeden, Kiev’de bir yargıcın karşısına çıkarıldı. Avukat Roman Gontarev yasalar gereği kim tarafından işe alındığını söyleyebildiğini açıkladı. The Independent'sa Gontarev'in yakın zamana kadar polis olduğunu öğrendi.
Diğer yandan Rus milletvekilleri Ukrayna’nın cesur hamlesini kınamakta hızlı davrandılar.
Etkili bir senatör ve üst meclis savunma seçim komitesinin eski başkan yardımcısı Frants Klintsevich, hamleyi Kiev’in gizli servisinin “yeni zulmü” diye niteledi ve sözlerine şöyle devam etti:
Şimdi de Tsemakh’tan gerekli tanıklığı almaya çalışacaklar… Peki gerçekten de kanıtların herhangi bir ağırlığı olacağına inanıyorlar mı?
Aksini gösteren birçok kanıta rağmen Rusya Ukrayna’nın doğusunda ve MH17’nin düşüşünde herhangi bir şekilde parmağı olduğu iddialarını reddediyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/world/europe
Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu
© The Independent
