Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana Rusya, bugün olduğu kadar dünyada önemli bir role sahip olmadı.

Bunun arkasında, her şeyden önce, Doğu Almanya'daki KGB ofislerinde bir istihbarat subayı olarak görev yaptığı sırada televizyondan Berlin Duvarı'nın yıkılışını ve şehrin Batı yakasına akın eden kalabalıkları görünce yıkılan ve bunalıma giren Devlet Başkanı Vladimir Putin duruyor.

Yazar Andrey Kolesnikov, Putin'in Almanya'nın Dresden kentindeki KGB merkezine saldırmaya çalışan gösterici kalabalığının karşısında tek başına durduğunu, onlara merkezin bir Rus toprağı olduğunu ve içeri girmeye çalışan herkese ateş edileceğini söylediğini, kalabalık dağıldığında, bir daha geri dönebileceklerini hesaba katarak hızla ofislere yönelip gizli belge ve raporları imha ettiğini anlatıyor.

Putin, Dresden'den ayrılarak Moskova'ya döndüğünde ülkesinin hızlı ve aşağılayıcı bir şekilde çöküşünden dolayı üzgündü. Bunun için boyun eğen ve teslim olan liderliğini suçladı ve ülke yönetiminin başına geçtiğinden beri, Stalin'in günlerinde olduğu gibi dünyanın büyük bir gücü olarak Rusya'ya ihtişamını geri kazandırmaya çalışıyor.

Vladimir Putin, eski Sovyet cumhuriyetlerinin halklarının ekonomik, kültürel ve sosyal olarak Rusya ile tarihsel bir bağı olduğuna inanıyor. Bu yüzden bu ülkelerin bir birlik içinde gruplaşmaları ve Moskova'nın yörüngesinde dönmeleri doğaldır.

Bu amaçla Tacikistan, Ermenistan, Kırgızistan, Beyaz Rusya ve Kazakistan'ı içeren Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) yanı sıra, Orta Asya dışındaki diğer ülkeleri de içeren Avrasya Ekonomik Birliği'ni kurdu.

Doğal kaynaklar ve üretim açısından zengin bir coğrafi alanda yer alan bu birliğin toplam nüfusu 45 milyondan fazla. Başka bir deyişle, Putin Sovyetler Birliği'nin ihtişamını geri kazanmaya çalışıyor, ancak özgür bir ekonomik kapitalist sistem içinde.

Gelgelelim, Rusya'nın yeni Çarının bunu arzulaması bir şey, bu arzusunun yerine gelmesi başka bir şeydir. Saatler geri alınamaz, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bağımsızlaşan halklar özgürlüğün tadını az da olsa tattılar.

Bir dereceye kadar demokrasi nimeti içinde yaşadılar ve internet sayesinde dış dünyayla bağlantı kurdular. Bu nedenle, bu halkların 70 yılı aşkın bir süre kendilerini demir ve ateşle yöneten Rusya'ya geri dönmeleri zor.

Bir kısmı Moskova'nın kendilerini kontrol altına alma faaliyetlerine şiddetle direnecek ve bu konuda Rusya ile aralarında anlaşmazlık olan veya nüfuzunu azaltmaya çalışan bazı dış güçlerden destek alacaklardır.

Rus-Ukrayna anlaşmazlığı, saatin geri alınamayacağının bir örneğidir. Bu yeni bir anlaşmazlık değil, Kiev'in ekonomik birliğe katılmayı reddetmesinden ve Turuncu Devrim'in Moskova yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'i devirmesinden sonra şiddetlendi.

Rusya buna, ABD öncülüğünde uluslararası toplum tarafından kınanan Kırım'ın işgali ile yanıt verdi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ülkesinin Kırım'ın anavatan Rusya'dan ayrılmasına izin vermeyeceğini ve Ukrayna'nın NATO'ya girmesini engelleyeceğini belirterek, bunların Rusya için varoluşsal meseleler olduğunu da sözlerine ekledi.

İki ülke arasındaki anlaşmazlık kesinlikle Putin'in kaybolan şanı geri getirme hayallerinin ötesindedir. Ukrayna'da gerçekten Rusya'nın ulusal güvenliğine dokunan sorunlar var.

Bunlardan belki de en önemlisi, Rus gemilerinin sıcak sulara geçmesine olanak tanıyan, Ukrayna ile yarımadanın sınırında yer alan suyollarıdır. Bir de Rus doğalgazı var ki, üretiminin yüzde 80'i Ukrayna üzerinden Avrupa'ya iletiliyor.

Başkan Putin için ülkesinin çıkarlarını korumak adına kendisine pahalıya mal olacak gerçek zorluklar burada gizli. Önümüzdeki haftalar, gelişmelerin nereye evrileceği konusunda kritik olacak.

Rusya, nüfuz alanlarında başka zorluklarla da karşı karşıya bulunuyor. Burada halklar, Moskova'ya mutlak biçimde sadık olan yöneticilerine karşı ayaklanıyorlar ve bu ayaklanmalar öldürme ve şiddetli cezalandırmayla bastırılıyor.

Bu sıkıntının son örneği Kazakistan idi. Bu ülke, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanan ilk cumhuriyetler arasındaydı ve yüzölçümü olarak Orta Asya'nın en büyük, petrol sebebiyle de en zengin ülkesi.

Petrol üretimi günde yarım milyon varile ulaşıyor. Ayrıca, 85 trilyon fit küp olduğu tahmin edilen doğalgaz sahalarına da sahip ve Çin ile arasında Türkmenistan ve Özbekistan'dan geçen bir doğalgaz hattı bulunuyor.

Rusya, yozlaşmışlığına ve baskıcı yönetimine rağmen, bağımsızlıktan bu yana eski cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in kendisine sadık yönetimini destekledi.

Daha sonra Nazarbayev Ruslar tarafından cumhurbaşkanlığını devretmeye ikna edildi. Demokratik görünümlü ve (ne tesadüftür ki!) o da Rus yanlısı olan görevdeki Cumhurbaşkanı Kasım Tokayev'in bu makama gelişini güvence altına alan bir seçim düzenlendi.

Ancak vergilerdeki artış, yolsuzluğun devam etmesi, hatta kötüleşmesi sebebiyle halk ayaklanması patlak verdi. Bununla birlikte Moskova için Tokayev yönetimini, dolayısıyla bu önemli ülkedeki Rus etkisini sarsmaya çalışan yabancı ellerin olduğu açıkça ortaya çıktı.

Putin krizin yönetimini bizzat üstlendi ve Kazak Cumhurbaşkanına kabineyi görevden alma, ardından, Kazak kuvvetlerini desteklemek ve ayaklanmayı sona erdirmek için Rus özel vurucu kuvvetlerinden bir ekip gelene kadar göstericileri vahşice bastırma talimatını verdi.

Gerçekten de 2 bin 500 Rus askerinden oluşan bir kuvvet Kazakistan'a ulaştı ve yerel güçlerle birlikte göstericileri bastırma operasyonlarını yürüttü. Geniş çaplı bir medya karartması eşliğinde yürütülen bu operasyonlarda onlarca kişi hayatını kaybetti ve Rus müdahalesinden iki gün sonra ayaklanmanın sona erdirildiği açıklandı.

Gözlemciler, Putin'in rejimi korumak için müdahale kararının kısa vadede belirleyici bir eylem olabileceğini söylüyorlar. Ancak orta ve uzun vadede, yozlaşmış ve halkının zenginliklerini gasp eden bir rejime verdiği desteğe karşı halkın Rusya'ya öfkesinin artacağını, insanların adaletsizliğe ve zulme karşı ayaklanmaya devam edeceklerini belirtiyorlar. Bu ayaklanmalar kaçınılmaz olarak kendisine yurt dışından çeşitli amaçlarla destek olacak birini bulacaktır.

Böylece Kazakistan, Rusya'nın Orta Asya'daki çıkarları için bir istikrarsızlık odağı haline geldi. Rusya Devlet Başkanı, ülkesinin uluslararası haritaya yeniden büyük bir ülke olarak geri dönmesini sağladı.

Ancak, bugünün dünyasında ilk sırada yer alma rekabeti ABD ile Çin arasında yaşanıyor ve burada başka bir güce yer yok. Rusya bu yarışta değil ve belki gelecek de parlak olmayacak, Putin'in gerçekçi olmayan hayalleri nedeniyle Rusya'nın gücü ve kudreti azalacak.

Her halükarda, Kazakistan'ı saran şiddetli huzursuzluk hakkında hala pek çok şey bilinmiyor. Ancak kaos bir gerçeği açıkça ortaya çıkardı: Vladimir Putin'in yeni siyasi doktrini.

Rusya Devlet Başkanı Putin'in ülke içindeki duruşuna bir göz atalım ve Ukrayna'ya yönelik bir tehdit oluşturan bu duruşunun arkasındaki nedeni belirlemeye çalışalım.

Rusya, Putin'in vatandaşlarının yaşam standardını yükseltme hedefini tehlikeye atan yüzde 8'lik enflasyon oranından ve Kovid-19 vakalarında görülen artıştan mustarip.

Buna ek olarak, Putin, Rusya'yı çevreleyen bir avuç eski Sovyet cumhuriyetinin yozlaşmış ancak tehlike altındaki liderlerinin koruyucusu rolünü üstlendi. Hepsi de merkezi Moskova'da bulunan KGAÖ adlı birliğe mensup. Putin aynı zamanda kişisel özgürlükleri de bastırıyor.

Örneğin, daha sonra yapılan basın açıklamasına göre geçen yıl Eylül ayında Kırgızistan'da düzenlenen ortak bir terörle mücadele tatbikatının teması, "KGAÖ üyesi bir ülkenin topraklarını işgal eden yasadışı silahlı grupların imhası" idi.

Kasım ayındaki 'Kırılmaz Kardeşler' tatbikatları ise, tüm üye ülkelerden birimlerin katılımıyla Rusya'da gerçekleştirildi ve 5 gün sürdü. Tatbikat sırasında üzerinde çalışılan taktik operasyonlardan biri de, 'yasadışı silahlı gruplar tarafından ele geçirilen topluluğu izole etmek ve ortadan kaldırmaya yönelik' idi.

Bu son tatbikat, Rusya'nın güney sınırında yer alan Kazakistan'da son zamanlarda yaşananlara uyuyor. Kazakistan'da yaşananlar daha sonra, KGAÖ'nün 10 Ocak'ta Rusya Devlet Başkanı Putin, Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Kırgızistan Başbakanı Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman'ın katıldığı sanal bir acil toplantıda ayrıntılı olarak tartışıldı.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, kısmen hükümetini devirmeye yönelik bir hafta süren girişimi şöyle tanımladı:

Kendiliğinden başlayan gösteriler, sivil bir huzursuzluğu kışkırtmak için bahane olarak kullanıldı.

Yaşananları, otoriter bir yönetime karşı uzun süredir devam eden kızgınlığın bir yansıması olarak görmedi. Tokayev, olaylar sırasında Putin'i yardıma çağırdı ve o da düzenin yeniden sağlanması için 2 bin 500 asker gönderdi.

Aslında olayların bastırılmasında 'Kırılmaz Kardeşler' tatbikatlarından çıkarılan dersler kullanıldı. Tokayev yabancı savaşçıları suçlarken, birçok kişi uzun bir süre ülkeyi yöneten ve 2019'da seçilmiş halefi Tokayev lehine istifa eden, fakat Ulusal Güvenlik Komitesi başkanı olarak perde arkasında etkisini sürdüren Nursultan Nazarbayev'den şikayetçi.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 2/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 3/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 4/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 5/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 6/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 7/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 8/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 9/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 10/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 11/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 12/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 13/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 14/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 15/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 16/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 17/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 18/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 19/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 20/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 21/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 22/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 23/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 25/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 26/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 27/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 28/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 29/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

• 30/30

  7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters)

Çatışmaların ardından Nazarbayev, Güvenlik Komitesi başkanlığı görevinden alındı. Güçlü Kazak istihbarat teşkilatı başkanı ve Nazarbayev'in müttefiki Karim Masimov da görevden alındı, daha sonra tutuklandı ve vatana ihanetle suçlandı.

Nazarbayev'in Masimov'un yardımcısı olan yeğeni Samat Abiş de görevden alındı. Bu arada Masimov'un diğer iki yardımcısı da vatana ihanetten tutuklandı. Eski liderin Kazakistan'da büyük şirketlerin başında olan üç damadı da görevlerinden ayrılmak zorunda kaldılar.

Yukarıda bahsettiğimiz sanal toplantıda ayrıca diğer üye devletlere yönelik gelecekteki tehditler de tartışıldı.

Ağustos 2020'deki seçimleri müteakip 6 ay süren protesto gösterileri ile karşı karşıya kalan Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko: "Orta Asya'da uyuyan terör hücrelerinin kurulmasıyla ilgili tehlikeleri ve tehditleri hatırlatmama izin verin. Onları kimin organize ettiğini ve yönettiğini bilmemiz gerekiyor" diye konuştu.

Putin bu fikre sıkı sıkı tutundu ve katılımcılara şunları söyledi:

Kazakistan'daki olaylar ne ilk ne de son girişim. Burada KGAÖ'nün aldığı tedbirler, 'renkli devrim' denilen senaryonun bir daha gerçekleşmesine izin vermeyeceğimizi açıkça göstermektedir.

Bu sözler 2004'te Ukrayna'da yaşanan Turuncu Devrim'e açık bir atıf taşıyor.

Putin, Ukrayna'nın işgali ile batı sınırında bir tehdit yaratırken, bizzat ülkesi ve müttefikleri, kendi halklarının potansiyel ayaklanmaları, ülkelerinde ve sınırlarında faaliyet gösteren radikal savaşçıların faaliyetleri ile karşı karşıya bulunuyorlar. Putin'in hedeflerinden biri, Ukrayna'nın egemen bir ulus devlet olarak yaşama imkanını yerle bir etmek.

Putin, çevresinde Ruslara aşırı milliyetçi, otoriter yönetiminin bir alternatifi olduğunu gösteren başarılı bir demokrasi veya yarı demokrasinin var olmasını göze alamaz.

Putin, doğrudan savaşa başvurmadan, Vladimir Zelenski başkanlığında bocalayan Ukrayna hükümeti için sorun yaratmaya devam edebilir. Ancak Rus liderinin de kendine özgü zayıf yönleri var ve ABD ile NATO'lu müttefikleri, bunlardan bazılarını kullanabilirler.

Rus hükümetini ve KGAÖ ülkeleri hükümetlerini zayıflatmak için onunla aynı türden bir savaş yöntemine başvurabilirler.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Beyan İshakoğlu

Şarku'l Avsat