Kamuflajdan takım elbiseye: HTŞ imajını yumuşatmaya çalışıyor

İdlib'de etkin olan örgütün üyelerinin devlet adamı ciddiyetine büründüğü bildiriliyor

HTŞ lideri Muhammed el Colani, Şubat 2021'de Frontline'a takım röportaj vermişti (Frontline)

Kadınları çalıştırdığı, özgürlükçülüğü savunduğu ve müzik çaldığı için bir dönem radyo istasyonuna saldırmasıyla hatırlanan ve eskiden El Kaide'ye bağlı olan İslamcı militan grup Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) son dönemde bu tür saldırılarını durdurdu. Washington Post'un haberine göre Türkiye dahil pek çok ülkenin terör örgütü olarak gördüğü HTŞ artık eskisi kadar radikal veya baskıcı olmadığını kanıtlamaya çalışıyor. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'de en güçlü askeri grup olan HTŞ arkasına daha fazla halk desteği almak istiyor. 

HTŞ, 10 yıl önce Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad hükümetini devirmeye çalışan en zorlu İslamcı grup olarak ismini duyurmuştu. Örgüt, Suriye iç savaşı sırasında gücünü artırmaya ve dünyanın dört bir yanından aşırılıkçıları kendine çekmeyi başlamıştı. 

Bununla birlikte örgüt şu an odağının Suriye'deki muhaliflerin elindeki İdlib'de milyonlarca kişiye hizmet sunmak olduğunu söylüyor. HTŞ, 5 yıl önce El Kaide'yle bağlarını kopardığını açıkladı ve diğer aşırılık yanlısı gruplara karşı sert önlemler aldığını söylüyor. 

Bir dönem her yerde askeri kıyafetleriyle görünen HTŞ yöneticileriyse bugünlerde takım elbise giyerek poz veriyor. 

Radyo Fresh adlı radyo istasyonunun genel müdürü Abdullah Klido bu duruma dair şu ifadeleri kullanıyor:

Bizim canımıza okuyan bu grup şimdi ılımlı olduğunu göstermeye çalışıyor. Her şeyi bir devlet görüntüsü verecek şekilde düzenlemeye çalışıyorlar. 

İdlib'de ortaya çıkan deney, militan bir hareketin hayatta kalmak için nasıl dönüştüğüne ışık tutuyor.

Analistler, HTŞ'nin yerel destek geliştirmesi gerektiğini kabul ederek pragmatik davrandığını belirtiyor. HTŞ görünüşe göre aşırılıkçılıkla mücadele söylemini kullanarak ABD'ye ve onu hâlâ terörist grup olarak sınıflandıran diğer hükümetlere başvurma hesabı yapıyor.

Operasyonel Analiz ve Araştırma Merkezi'nde kıdemli analist Orwa Ajjoub, HTŞ'nin amacının kendisini "yeri doldurulamaz" hale getirerek, çatışma sonrası Suriye'de iktidar için yarışan partiler arasında öne çıkmayı garantilemek olduğunu söylüyor. 

İdlib henüz bir devlet hüviyeti kazanmasa da düzenli rutinler geliştirmeye başladı. Trafik görevlileri kavşaklarda duruyor. Otobüsler çocukları okula, yetişkinleri de işe götürüyor. Vatandaşlar gündelik işler için bakanlıklarda veya kamu kurumlarında sıraya giriyor.

Ancak İdlib'in yöneticileri, genişleyen çadır kamplarının çok sayıda yerinden edilmiş Suriyeliye ev sahipliği yaptığı yerleşim bölgesinde günlük yaşamın zorluklarını hafifletmede yeteri kadar etkili olamadı. 

Hükümet enflasyonu sabit tutamadı ve ithalat vergilerinden elde edilen geliri artırmak için zeytin çiftçilerine vergi uygulanarak protestolar ateşlendi.

Hükümeti veya HTŞ'yi eleştiren gazeteciler ve diğerleri hâlâ tutuklanmaya devam ediyor.

 

 

Radyo Fresh'in genel müdürü Klido, 2011'de Şam hükümetini devirmeye kararlı Suriyeli cihatçıların kurduğu hareketi ilk günden itibaren dikkatle izleyen İdlib'deki birçok kişiden biri. Klido, başlangıçta grubu Suriye devriminin bir parçası olarak gördüğünü ya da en azından Esad'ın görevden alınmasını isteyen kendisi gibi daha liberal muhaliflerle aynı amaç için çalıştığını düşündüğünü ifade ediyor. 

Zamanla HTŞ'nin radikal yönünün öne çıktığını ve muhalif gruplar arasındaki çatışmaların baskın hale geldiğini belirten Klido şu an kontrolün HTŞ'de olduğunu dile getiriyor. Ve görünüşe göre HTŞ halkın onayını kazanmaya hevesli.

Klido, çiftleri ayıran ve kadınları kıyafetleri nedeniyle taciz eden ahlak polislerinin artık sokaklarda görünmemesinin bu çabanın göstergesi olduğunu söylüyor. 

HTŞ'nin imajını düzeltme çabasının en önemli parçasıysa sağlık, eğitim ve halka yönelik diğer hizmetleri denetleyen bakanlıklara sahip Kurtuluş Hükümeti. Ajjoub'a göre İslamcı örgüt, El Kaide'yle yollarını ayırırken ve "ulusötesi cihadın tek seçeneği olduğunu düşünen" hareket içindeki aşırılık yanlılarını dışlarken bu hükümeti kurma kararı almıştı. 

Ajjoub, HTŞ'ye dair "yerel nüfusu kontrol ettiğini ve sorunları çözdüğünü göstermek istedi" ifadelerini kullanıyor. 

Ancak İdlib'deki yönetimin kapasitesine dair hâlâ çok ciddi soru işaretleri var.

Savaşın etkileri devam ediyor ve yaklaşık 2 milyon kişi, yani nüfusun yarısı yerinden edilmiş durumda. Bu kişiler için yiyecek ve barınma sorunu da çözülmüş değil. Eğitimin sağlıklı olarak işlemesi için de daha çok yol katedilmesi gerekiyor. 

 

Independent Türkçe, Washington Post

DAHA FAZLA HABER OKU