Yaklaşık 500 bin Suriyelinin yaşadığı Gaziantep'te ticaret odasına 2 bin 668, sanayi odasına 101, Güneydoğu İhracatçı Birlikleri'ne 1445 Suriyeli firma kayıtlı. 2019 yılında da Ortadoğulu 41 iş insanının bir araya gelerek kurduğu Arap İşadamları ve Sanayiciler Derneği'nin (ASSİAD) Başkanı Abdulghafour Salih Asfour, Suriyeli iş insanlarının mevzuata takıldığını belirterek, bankalarda ve emlak satın alıma işlemlerinde de sorun yaşadıklarını söyledi. Asfotur, bu sorunların hiçbir özel ayrıcalık tanınmadan yabancılara verilen haklarla eşit hale getirilmesi halinde yatırımlarının 10 katı çıkartacaklarını belirtti.
"50 ülkeye ihracat yapıyoruz"
Dünya'dan Talip Öztürk'ün haberine göre, Başkan Salih Asfour, 2012 yılında Gaziantep'e geldiğini belirterek, Suriye Halep'te sürdürdüğü ayakkabı ve lojistik faaliyetlerini şimdi Gaziantep'te devam ettirdiğini kaydediyor. Karşılaştıkları sorunlar üzerine dernek kurma fikrinin ortaya çıktığını ifade eden Asfour, Ortadoğu ülkelerinden 41 iş insanının bir araya gelmesiyle derneği kurduklarını anlattı. Şu anda 75 üyelerinin bulunduğunu söyleyen Başkan Asfour, bunun yüzde 80'inin Suriyelilerden oluştuğu bilgisini verdi. Üyelerin ağırlıklı olarak ayakkabı ve terlik, plastik, tekstil lojistik sektöründe faaliyet gösteren firmalar olduğunu söylerken üyelerinden yüzde 90'ının başta Ortadoğu ülkeleri olmak üzere ABD, Avrupa da dâhil yaklaşık 50 ülkeye ihracat yaptığını aktardı.
"Artık iş insanlarımız daha uzun vadeli yatırım yapmaya başladı"
Asfour, Suriyeli iş insanlarının 3 aşamada yatırımlara imza attıklarını belirtti. İlk olarak 10 yıl önce güven ortamından dolayı Türkiye'ye sığındıklarını ifade eden Asfour, çoğu iş insanının her an dönme umuduyla kısa vadeli yatırımlar yaptığını dile getirdi. 2. aşama olarak ise Suriyeli iş insanlarının Türk iş insanlarıyla ortaklık yolunu tercih ettiğini kaydeden Asfour, "Hem firmalar kurtuldu hem de Türk iş insanlarıyla birlikte büyük ortaklıklar sağlandı. Ticarete başladılar ve bu uzun vadeliydi. Burada istikrar gördüler. Vatandaşlık verilmesi, gayrimenkul edinimi gibi konulardan etkilenerek yatırım yapmaktan korkmadılar. 3. aşamada ise artık iş insanlarımız daha uzun vadeli yatırım yapmaya başladılar. Ancak bu yatırımlarda da bazı sorunlar gün yüzüne çıktı" diye konuştu.
"Vatandaşlık verildiği için Mısır’a gidenler var"
Gaziantep'te ve Türkiye'nin farklı kentlerinde yatırımları bulunup da sorunlardan dolayı yatırımlarını başka ülkelere taşıyan iş insanları olduğundan söz eden Asfour, şunları kaydetti:
Yatırım yaptıkları halde Mısır'a giden iş insanları var. Yakın zamanda firmasını kapatıp üyelerimizden de gidenler var. Çünkü orada vatandaşlık veriliyor, banka hesapları hemen açılıyor. Bunlar da ticaretin olmazsa olmazlarından. Ticarette bekleme, gecikme olmaz. Ama şu an biz Türkiye'de Gaziantep'ten İstanbul'a giderken bile izin almak zorundayız. Kaldı ki ihracat için yurtdışına çıkıp bağlantılar kuralım. Sorunlu olan Suriyeliler varsa biz de mücadele etmeye hazırız. Burası kinci vatanımız ve yatırımlarımızı burada yapmak istiyoruz. Biz ASSİAD olarak sorunlarımızı biliyoruz. Çözüm noktasında da üzerimize düşen her sorunluluğu yerine getirmeye hazırız
Asfour, tüm zorluklara rağmen ürettiklerini, Gaziantep'e ve Türkiye'ye katkı sunduklarını ifade ederek, "Sorunlarımız çözüme kavuşursa 500 bin dolarlık ihracatımız kısa sürede 10 milyar dolar bulacaktır" dedi.
"Kredi ve devlet teşviki almadık"
ASSİAD olarak Türkiye kanunlarına uygun olarak Ortadoğulu iş insanlarına daha disiplinli ve sistemli çalışmaları için önderlik ettiklerini anlatan Asfour, şu ana kadar gerçekleştirdikleri yatırımları kendi öz kaynaklarıyla hayata geçirdiklerini belirterek, şunları kaydetti:
Hiçbir bankadan kredi ve devlet teşviki almadık. ASSİAD üyeleri olarak Gaziantep'te doğrudan 500 milyon dolar civarında ihracat gerçekleştiriyoruz. Aracılar aracılığıyla Türk-Suriyeli ortaklığında dolaylı olarak da 2 milyar dolara ulaşıyor bu rakam. Bu da yıl sonunda kentin 10 milyar dolarlık ihracat hedefinin yüzde 5'i anlamına geliyor. Üyelerimizin işletmelerinde Türk ve Suriyeli yaklaşık bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Kentte bulunan yaklaşık 500 bin Suriyeli vatandaşının 110 bini çeşitli sektörlerde çalışıyor. Bunların yüzde 20'si resmi olarak kayıt altında. İstihdama da önemli katkılar sunuyoruz
"Bankaların Suriyeli iş insanlarına bakış açılarının değiştirmelerini istiyoruz"
Yeni yatırımları hayata geçirmeyi hazırlandıklarını ancak bürokratik engellere takıldıklarını ve bankalarla sorun yaşadıklarını anlatan Asfour, "Yıllardır süregelen bir takım sorunlar şimdilerde karşımıza çıkmaya başladı. Bunlardan biri de Suriyelilerin Türkiye'de emlak satın alma haklarının olmaması gibi. Hatta vatandaşlık aldıktan sonra bile böyle bir hakka kavuşamıyor. Herhangi bir zamanda emlak satın aldığında, vatandaşlıktan çıkarılırsa hazine ona el koyabiliyor. Emlak alırken tapu üzerine şerh koyuyor. Şuan en büyük problemimiz bu. İkinci sorunumuz ise bankalar. Suriyeli olduğumuz için yurtdışına para transferi işlemleri gerçekleşmiyor. Şu an swift yapamıyoruz. İhracat-ithalat bedeli, havale yapamıyoruz. Türkiye'de iki banka haricinde tümünde böyle bir sistem işliyor. Hesap dahi açamıyoruz. Bu da ticaret yapmamızın önünde ciddi bir engel. Bundan dolayı da çoğu Suriyeli iş insanı Türk iş insanları aracılığıyla işlem yapıyor. Ticareti geciktirmenin yanında iş insanlarının iştahını da kaçırıyor. Bankaların Suriyeli iş insanlarına bakış açılarının değiştirmelerini istiyoruz" ifadelerini kullandı.
"Ne zamana kadar burada kalacağımıza dair bir tarih yok"
İktidar ve muhalefet arasında sık sık yaşanan "Suriyeli tartışmalarının da iş insanlarının yatırım iştahını kaçırdığını söyleyen Asfour, bu durumun belirsizliğe yol açtığını söyledi. Yatırımcıların güvenli bir ortam ararken bu söylemlerden dolayı yatırımlarını askıya aldığını bildiren Asfour, şunları söyledi:
Muhalefet 'göndereceğiz' diyor. İktidar 'isteyen gitsin diyor'. Yarın ne olacağı belli değil, ne zamana kadar burada kalacağımıza dair bir tarih yok. Yıllık çalışma izni veriliyor ve bu belgenin gelmesi de 6 ay sürüyor. Bir sonraki yıl uzatıp uzatılmayacağı da belli değil. Yıl sonunda yeniden başvuruluyor ancak burada da garanti bir sonuç yok. Yeniden çalışma izni verilemeyebilir. Bazı iş insanları firma kuruyor. Ancak bir yıl sonra ülkeden çıkarılabilir. O zaman firmasını nasıl kapatacak? Onun için kayıt dışı fazla
Dünya
