Rekabet Kurumu'nun, ürünlerde fahiş fiyat uyguladıkları suçlamasıyla zincir marketler hakkında açtığı soruşturma sürüyor.

Dünya'dan Mehmet Kaya'nın haberine göre;  kurumun açtığın soruşturma kapsamında sözlü savunmalar gerçekleştirildi. 

Sözlü savunmalar öncesi raportörler hazırladıkları rapora ilişkin bilgi vererek, zinir marketlere ceza verilmesini talep etti. Zincir marketler ile tedarikçileri ise sözlü savunma toplantısında artan maliyetlere vurgu yaptı.

Raporda "kartel" vurgusu

Soruşturma kapsamında iddia nitelikli olan raportör açıklamasına göre, A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok, Savola ve Procter & Gamble hakkında idari para cezası talep edilirken, ayrıca ilgili şirketlerin ihlallerinin “kartel” niteliği taşıdığı ve bu nedenle artırılması talep edildi. 

Kanuna aykırı eylemlerin 2018 yılına kadar uzandığını ileri süren raportörler, A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok ve Savola bakımından ihlalin bir yıldan uzun, beş yıldan kısa sürdüğü, bu nedenle temel para cezasının, Ceza Yönetmeliğinin ilgili hükümlerince yarısı oranında artırılarak uygulanması; A101, BİM, Carrefoursa, Migros, Şok, Savola ve Procter & Gamble’ın soruşturma sonrasında dahi kartele devam ettiği ileri sürülerek para cezasında artırım istendi. Raportörler ayrıca herhangi bir hafifletici unsur görmediklerini belirttiler.

"Fiyatlar rakiplerle eş zamanlı olarak raflara yansıtıldı"

Raportörler, “A101, BİM, Carrefoursa, Migros ve Şok zincir mağazaların doğrudan veya ortak tedarikçiler aracılığıyla dolaylı temaslar yoluyla, satış fiyatlarının ve fiyat artışlarının koordinasyonunun sağlandığı, elde edilen belgelerde “piyasanın organize edildiği”, artırılan fiyatların “rakiplerle eş zamanlı raflara yansıtılacağı” yönünde ve benzer nitelikte pek çok ifade bulunurken, zincir marketlerin fiyat hareketlerinin de bu bulguları büyük ölçüde teyit ettiği” bilgisini verdiler.

Raportörler, bu şekilde uyarılan ancak fiyat yükseltmeyen zincir marketlerin de bölgesel olarak fiyat indirimleri, tedarikçiye iade faturası kesmek gibi yöntemlerle cezalandırıldığını iddia etti. Raportörler, “Böylelikle A101, BİM, Carrefoursa, Migros ve Şok’un satışa sundukları pek çok ürünün satış fiyatlarının tespiti amacına sahip, topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemler yoluyla 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettikleri..” sonucunu savundu. Raportörler ayrıca, tedarikçi nitelikli Savola ile Procter & Gamble’ın da kendi ürünleri bakımından adı geçen zincir marketler arasında satış fiyatlarına ve fiyat artışlarına yönelik olarak gerçekleşen koordinasyonun sağlanmasına yönelik rol oynadığı, geleceğe dönük satış fiyatları ve fiyat artış tarihleri gibi rekabete hassas bilgilerinin paylaşımına aracılık ettikleri iddiasıyla 4. Maddeye aykırı suç işlediğini ileri sürdüler.

Marketlerden 'ekstra maliyet' vurgusu

Öte yandan zincir marketler ile tedarikçileri konumundaki üretici ve toptancı seviyesindeki teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturmanın sözlü savunma toplantısı yapıldı.

Savunmada raf fiyatını belirleyen temel unsurların alıcı fiyatları, rekabet ve brüt kâr marjı olduğu, bu unsurlar dikkate alındığında fiyat geçişlerinin piyasa gerçekleriyle uyumlu olduğu belirtildi.

Savunmalarda sektör temsilcileri salgın süresince artan maliyetlere dikkat çekti. Temsilciler, bu süreçte ürünlerin sevkiyatı ve ithalatının kısıtlandığını, nakliye maliyetlerinin de ciddi oranda arttığını belirtti.

İlave istihdam, hijyen ürünlerinin alımı, ek servis araçları kullanımı ve Kovid-19 kısıtlamaları kapsamında son kullanım tarihli meyve, sebze ve tavuk gibi ürünlerin yönetim maliyeti gibi işletme giderlerinin de ek maliyetler getirdiği ifade edildi.

Erdoğan, market zincirlere tepki göstermişti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ürünlere gelen yüksek zamlara tepki göstermiş ve 5 market zincirini suçlamıştı.

Erdoğan, "Bunlar bütün ürünü toparlıyor. Bu 5 zincir marketin topladığı ürünle piyasalar altüst oluyor. Zincir marketlerin sınırsız uygulamalarıyla mücadelede Ticaret Bakanlığı gerekli olan her türlü tedbiri alıyor, bunlara gerekli operasyonları yapacaktır. Bunlar eğer bu noktada daha adil davranırlarsa hem vatandaş uygun fiyatla ürün alabilecektir hem de üretici şu an itibarıyla kazanır" demişti.

Erdoğan, Tarım Kredi Kooperatifi'nin bin yeni market açacağını ve vatandaşa düşük fiyata ürün satacağını duyurmuştu.

Ticaret Bakanlığı da geçen ay, 5 büyük zincir markette fahiş fiyat artışı yapılıp yapılmadığının tespiti için müfettişlerin görevlendirildiğini açıklamıştı.

Independent Türkçe, Dünya