Dünyanın en dayanıklı canlıları diye nitelenen su ayılarının yüksek ihtimalle siyah beyaz gördüğü keşfedildi.
Aşırı sıcaklıklarda ve hatta uzay boşluğunda hayatta kalabilen su ayıları, omurgasızların en büyük şubesi olan eklembacaklılarla akraba.
Eklembacaklılar, opsin adı verilen ışığa duyarlı proteinler sayesinde renkleri görebiliyor. Su ayılarında da opsinler mevcut ama bunların ne işe yaradığına dair çok az şey biliniyor.
Opsinlerin su ayılarında görüşü nasıl etkilediğini keşfetmek isteyen bilim insanları yakın zamanda iki tür üzerinde genetik analizler yaptı.
Norveç'teki Oslo Üniversitesi Doğa Tarihi Müzesi'nde araştırmacı ve çalışmanın başyazarı James Fleming, su ayılarının görme yeteneklerinin pek de araştırılmadığını vurguladı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Su ayılarında göz lensleri bulunmuyor. Bu da görüntü oluşturamadıkları anlamına geliyor. Ancak bilim insanları önceki araştırmalardan, bu ilkel gözlerin ışığa tepki verdiğini biliyor.
Fleming’e göre her opsin, belirli bir ışık dalga boyu aralığına yanıt veriyor. Bu nedenle renkli görebilen hayvanlarda bu opsinlerin birden fazla kopyası bulunuyor.
Su ayılarının görsel mekanizmasını 2018’de araştırmaya başlayan Fleming ve ekibi, önce su ayılarında da birden fazla opsin bulunduğunu keşfetti. Bu da söz konusu canlıların renkleri ayırt edebildiğini düşündürüyordu.
Ancak Genome Biology and Evolution isimli hakemli bilimsel dergide yayımlanan yeni araştırma, tersi bir sonuca işaret etti.
Araştırmada incelenen iki tür de aktif görsel opsinlerin birden fazla kopyasına sahipti. Ancak bu opsinler ışığın farklı dalga boylarına tepki vermiyordu.
Bunun sonucunda araştırmanın yazarları, "Renkleri görme yeteneğine sahip olmalarını pek olası bulmuyoruz" ifadelerini kullandı.
Fleming ise su ayılarıyla ilgili diğer birçok araştırma gibi bunun da daha çok soruyu gündeme getirdiğini vurguladı.
"Bu söz konusu canlıların, opsinlerden bazılarını görsel olmayan amaçlar için kullandığını gösteriyor" diyen bilim insanı, bu amaçların ne olabileceğini bilmediklerini aktardı.
Bu sevimli yaratıklar hakkında ne kadar çok şey öğrenirsek o kadar çok soru geliyor.
Independent Türkçe, Livescience
Derleyen: Çağla Üren
