Devlet başkanlığı seçim kampanyaları sırasında temel devlet hizmetlerinde yürütülen iyileştirmelerin devamlı olmaması ve seçim sonuçlarının açıklanması ardından vaziyetin kampanyalardan öncesindeki haline geri dönmesi birçok Şamlıyı hayal kırıklığına uğrattı.
26 Mayıs’ta gerçekleşen seçimlerden önce en az bir hafta süren kampanya döneminde Şam'ın birçok bölgesinde elektrik arzında kayda değer bir iyileşme kaydedildi. Önceden yaşanan dört saatlik kesinti ve iki saatlik elektrik bağlantısı, dört saatlik elektrik bağlantısı iki saatlik kesintiye döndü. Vatandaşların evlerine 24 saat süreyle içme suları tedarik edildi. Temizlik çalışanları söz konusu dönemde sokak ve caddelerdeki çöpleri günde en az bir defa alırken normal zamanda ciddi artışların yaşandığı meyve, sebze ve diğer gıda fiyatları ise sabit kaldı.
Ancak Esad’in oyların yüzde 95,1’ini alarak dördüncü döneme geçtiği seçim sonuçlarının açıklanmasından bir gün sonra yani 29 Mayıs’ta tüm bu durumlar eski haline geri döndü. Hatta iki gün içerisinde durum daha da kötüleşti; eskisi gibi iki saatlik elektrik bağlantısı sırasında her biri 15 ila 20 dakika süren üç dört kesinti kaydedildi.
Bu mesele, halkın öfkelenmesine yol açtı. Şarku’l Avsat’a konuşan bir ortaokul öğretmeni, “Herkes bilir ki, hizmetlerin iyileştirilmesi ile yüksek fiyatlardan, temel ihtiyaçlara ulaşamamaktan bıkkın insanları durumun düzeleceğine inandırmak hedeflenir. Böylece bu insanların oy verme sürecine katılmaları istenir. Ancak seçimlerden sonra yaşananlar, aksine durumun daha da kötüleşeceğini kanıtlar, herhangi bir iyileşme umudunun kalmadığını, kötüleşen elektrik, gaz, gıda, su, ulaşım ve benzeri krizler nedeniyle insanların daha bıkacağını teyit eder nitelikte” açıklamalarında bulundu.
Olup bitenlere ironi ile yaklaşan bir üniversite öğrencisi ise Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Dertleri her zaman yaptıkları gibi seçim günü insanları bir araya toplayıp fotoğraflamaktı. Zirâ bu kalabalıklar ekranlarda gösterilecek, halkın çoğu tarafından izlenilecekti. Bu yönde elektriğe ihtiyaç oldu ve iyileştirme yapıldı. Şimdi de seçim kampanyaları sırasında yapılan fazladan elektrik bağlantısını söke söke alıyorlar!” dedi.
Şam Valiliği, birkaç gün önce başkent Şam'ın tüm bölgelerinde belirli saatlerde su kesintisi, diğer belirli saatlerde ise tedarikini içeren bir karne programı sundu. Ancak hükümet yetkililerinin daha önceki açıklamalarında, başkent kırsalında bulunan ve Şam'a kaynak sağlayan Ayn el-Fica bölgesindeki kaynakların bu yıl oldukça bol olduğu doğrulanmıştı.
Ancak halkı en çok şaşırtan, sebze meyve fiyatlarının seçim kampanyalarında olduğundan üç dört kat artması oldu. Bir kilo bezelye fiyatı seçim kampanyaları sırasında bin ila bin 200 Suriye lirası iken seçimlerin ardından 3 bin 500 Suriye lirasına ulaştı. Bir kilo yeşil fasulye fiyatı bin 500 ila 2 bin Suriye lirasından 4 bin liraya çıktı. 400 ila 500 Suriye lirası bir kilo domates fiyatı 800 liraya, 400 ila 600 lira olan salatalığın fiyatı ise bin liraya yükseldi.
Seçim kampanyaları döneminde bin 500 ila 2 bin lira değerindeki bir kilo kayısının fiyatı şimdi ise 4 bin ila 5 bin arasında değişiyor. Bir kilo şeftalinin fiyatı ise 2 bin liradan 5 bine yükseldi.
Başkent Şam’daki çoğu pazarlarda kaliteleri zaten orta veya düşük derecede olan sebze ve meyve sıkıntısı yaşanırken satın alımlar ise büyük ölçüde azalmış durumda.
Aynı vaziyet, seçimler sırasında daha düzenli bir hale gelen, ancak şimdi yoğun kalabalıkların kaydedildiği fırınlarda da mevcut. Seçimler sırasında kovuşturulan kaldırım satıcılarının ekmek satışlarının yoğunlaştığı görülüyor. İçerisinde yedi tane bulunan bir paket ekmek fiyatı 500 ila 600 liradan bin liraya (devletin satış yaptığı fiyatın 10 katı) çıkmış durumda.
Hükümet kontrolü altındaki bölgelerdeki halkın en az yüzde 90'ı yoksulluk sınırı altında yaşarken açlık sorunu ise her geçen gün daha kötü bir hale geliyor. Zirâ ailelerin aylık gelirleri, liranın dolar karşısında rekor düzeyde düşüşe geçmesi nedeniyle değer kaybetmeye devam ediyor. Bir dolar 2010 yılında 45 ila 50 Suriye lirasına, şimdi ise 3 bin 100 ila 3 bin 200 liraya tekabül ediyor.
Hükümet kontrolü altındaki bölgelerde yaşayan çoğu vatandaş, bilhassa gıda fiyatlarındaki 40 kat artış ışığında sefil hayat şartlarıyla karşı karşıya. Savaş öncesinde bir devlet memuru 600 dolar maaş alırken kamu sektörü çalışanları şimdi ise en fazla 20 dolar, özel sektör çalışanları da 50 dolar maaş alıyor.
Ekonomistler, tüm bu koşullar altında beş kişilik bir ailenin orta halli yaşamak için ortalama bir milyon Suriye lirasına ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
