Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) işsizlik verilerini hesaplamada yaptığı değişikliği yazdı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Aktaş, “İşsizlikte gerçek oranlar nihayet su yüzüne çıkıyor” başlıklı köşe yazısında TÜİK’in yaptığı değişiklikler hakkında şu bilgileri verdi:
Geçen yıl defalarca yazmıştık ve TÜİK nihayet işgücü istatistiklerini üçer ayın ortalaması şeklinde değil, ay bazında hesaplamaya başladı. TÜİK bu değişikliği tabii ki biz yazdık diye değil, Uluslararası Çalışma Örgütü ve AB İstatistik Ofisi kararları doğrultusunda yaptı. Yeni uygulamaya da daha önce bildirilen tarihten erken geçildi ve ilk açıklama ocak ayı verileriyle ilgili olarak dün yapıldı.
TÜİK artık dört oran açıklıyor. Bunlardan ilki klasik işsizlik oranı ve bu oran ocakta yüzde 13.4 oldu.
İkinci oran, klasik işsiz sayısına "zamana bağlı eksik istihdam" da eklenerek bulunan işsizlik oranı. Bu da 20.9. Zamana bağlı eksik istihdam, "bir işi olan, ancak haftada fiili olarak kırk saatten az çalışmış ve mümkün olduğu takdirde daha fazla çalışma isteğinde bulunan" kişileri gösteriyor.
Geliyoruz üçüncü orana. İşsiz sayısına "potansiyel işgücü" ekleniyor ve hesaplama böyle yapılıyor. Bu oran yüzde 23.6 düzeyinde. TÜİK potansiyel işgücünü de şöyle tanımlıyor: "Ne istihdamda ne işsiz olan çalışma çağındaki kişilerden; iş arayan fakat kısa sürede işbaşı yapabilecek durumda olmayanlarla iş aramadığı halde çalışma isteği olan ve kısa sürede işbaşı yapabilecek durumda bulunan kişiler."
Ve dördüncü oran... İşsiz sayısına, zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücü eklenerek bir sayıya ulaşılıyor ve hesaplama bu şekilde yapılıyor. Bulunan oran mı, ocak ayı için yüzde 30.2.
İşte TÜİK klasik işsizlik oranı olarak açıkladığının dışında kalanları işsizlik oranı diye nitelemeye yanaşmıyor.
Bizim tabloya döktüğümüz oranların mevsim etkisinden arındırılmamış oranlar olduğunu, TÜİK'in ise mevsim etkisinden arındırılmış oranların kullanılmasını tercih ettiğini de belirtelim.
Türkiye’de gerçek işsizlik oranının yüzde 30.2 olduğunu belirten Aktaş, yazısını şöyle sonlandırdı:
Eski hesaplama yönteminde klasik işsizlik oranı diye nitelediğimiz dar tanımlı oranı veren işsiz sayısına "iş aramayıp çalışmaya hazır olanları" ve "mevsimlik çalışanları" eklediğimizde ve işgücünü de buna göre revize ettiğimizde bulduğumuz oran yüzde 25 dolayına işaret ediyordu. Şimdi TÜİK'in "işsiz sayısı+zamana bağlı eksik istihdam+potansiyel işgücü" toplamından yola çıkarak ve tabii ki paydayı oluşturan işgücünü de buna göre düzenleyerek bulduğu oran da yüzde 30.2'dir. Her ne kadar TÜİK yüzde 30.2'ye işsizlik oranı demiyor ve "atıl işgücü oranı" demeyi tercih ediyorsa da...
Dünya, Independent Türkçe
