ABD borsaları, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin 200 milyar dolarlık (yaklaşık 1 trilyon 210 bin TL) Çin ithalatına gümrük vergisi koymasıyla Pazartesi günü sert bir düşüşle açıldı.

Pekin, Pazartesi günü erken saatlerde iki ülke arasında tırmanan ticaret savaşının son raundunda yaklaşık 60 milyar dolarlık (yaklaşık 365 milyar TL) ABD mallarına yeni gümrük vergisiyle misilleme yaptı.

New York'ta açıldıktan kısa bir süre sonra Dow Jones Endüstri endeks ortalaması 25,449'da yüzde 1,9 olarak gerçekleşti.

Çok daha geniş bir endeks olan S&P 500, yüzde 1,7 düşüşle 2.832,7 seviyesine geriledi. Boeing neredeyse yüzde 3, Caterpillar yüzde 4 ve Apple yüzde 5 kaybetti.

Ticari gerginlik geçtiğimiz hafta, Trump yönetiminin yaklaşık 200 milyar dolar değerinde Çin ürünlerine ilişkin yüzde 25'lik gümrük vergisini açıklamasıyla arttı. ABD, Çin'den ithal edilen diğer tüm ürünler için yüzde 25 ek gümrük vergisi koyma planını açıklamaya hazırlanıyor.

Çin Maliye Bakanlığı Pazartesi günü yaptığı açıklamada: “Çin’in gümrük vergisi adımı ABD’nin tek taraflı davranışına ve korumacılığına karşılık atılmıştır. Çin, ABD’nin ikili ticaret görüşmelerinde makul bir noktaya gelmesini, Çin’le birlikte çalışmasını ve orta yolu bularak karşılıklı saygı temelinde kazan-kazan ve karşılıklı yarar sağlayacak bir anlaşmaya varmasını ümit ediyor" dedi.

Pekin'in misilleme gümrük vergisi, yüzde 5 ile yüzde 25 arasında olacak ve yaklaşık 2 bin 500 ürünü etkileyecek. Vergilerin çoğu yüzde 25 civarında olacak.

Trump, defalarca Çin’i ABD'yle ticari ilişkilerinde haksız davranmakla suçladı.

Ancak ekonomistler, önce ABD yaklaşımının dünya ticaretine zarar vereceği konusunda uyarıyor. Başkanın üst düzey ekonomi danışmanı Larry Kudlow bu hafta ABD’nin ticaret savaşı sonucunda "acı çekeceğine" dair uyardı.

Yeni gümrük vergilerinin, ABD ve Çin'le ticaret yapan, üreticilere hammadde ve parça sağlayan Avrupalı ve Asyalı şirketlere zarar vermesi de muhtemel.

Halihazırda gerçekleşen artışlar soya fasulyesinden tıbbi teçhizata kadar değişik ürünlerin ticaretini yapan ABD şirketlerini olumsuz etkiledi ve diğer Asya ekonomileri üzerinden şok dalgalarına yol açtı.

Vergiler sadece dünya ticaretinin küçük bir kısmını etkilese de, kırılgan ekonomik güveni olumsuz etkileme riski taşıyor.         

Quilter Cheviot’ta sabit faiz araştırması başkanı Richard Carter, ABD-Çin ticaret müzakerelerinin sona ermesinin ardından küresel ekonomiye ilişkin görünümün kötüleştiğini belirtti.

Carter, “Ticaret savaşının ekonomik etkisini ölçmek zor. Küresel büyüme ve güven şu anda son derece kırılgan, bu nedenle zamanlama çok iyi değil. Ancak, olumsuz etkilerin Çin'de daha fazla teşvik ve ABD Federal Rezervinin düşüreceği faiz oranıyla yumuşatılması mümkün. Bu ikinci beklenti yılın başında tuhaf görünebilirdi ancak şimdi tahvil piyasalarının yüzde 70'i yıl sonunda faizde düşüş yapılacağı ihtimalini satın alıyor, bu da söz konusu öngörüyü daha fazla öne çıkarıyor. Fed, yüzde 2'lik tahammül edilebilir enflasyon ve rekor düşük işsizlik sayesinde manevra kabiliyetine sahip” dedi.

Başka resmi görüşmelerin yapılması planlanmamakla birlikte, çözümsüzlüğün aşılabilmesi için Haziran ayı sonunda G20 toplantısında Çin Devlet Başkanı Şi Cinpingle Trump arasında bir görüşmenin ayarlanabileceği umudu var.

Trump, Şi’yi Twitter üzerinden yaptığı bir paylaşımla ticaret savaşında Çin’in “çok ağır yaralanacağı” tehdidini savurmuştu.

Trump, Çinli mevkidaşını misilleme yapmaması konusunda uyarmış ve “büyük bir anlaşmadan” vazgeçmekle suçlayarak gümrükleri artırma kararına yapılan eleştirilere cevap vermişti.

Yazım hatalarının bulunduğu tweet mesajında Trump, anlaşmazlık devam ederse “Çin'de iş yapacak kimse kalmayacak” demişti. 

Trump'ın yaylım ateşi, en üst düzey ekonomi danışmanı Kudlow'un, halkın yüksek gümrüğe tabi ürünler için daha fazla para harcayacağı için ABD’nin gümrük artışından “acı çekeceğini” söylemesinden sonra gelmişti.

Kudlow, “ABD tüketicisinin, bugün Çin'e karşı yürürlüğe giren gümrük vergilerini ödemesi için bir sebep yok” diye konuşmuştu.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/business/news

Independent Türkçe için çeviren: İsmail Aydın