Kürk, moda endüstrisinin her zaman en kışkırtıcı gündem maddelerinden biri oldu. Ancak bu tartışma, kıyafetlerinde hayvan derilerini kullanmayı yasaklayan markaların sayısının artmasıyla son aylarda yeni bir noktaya taşındı.

Giyim endüstrisinde hayvan kürklerinin kullanılmasının etik sorunları net bir şekilde açıklandı. Bir zamanlar 1930'ların Hollywood yıldızları gibi kabarık vizon ceketlerle sokakta salınarak yürüyebilirdiniz. Bugünse bir aktivistin üzerinize bir kova kırmızı boya dökme ihtimali pek de hoş sayılmaz.

Gucci, Burberry ve Coach, kürkleri yasaklayan yüksek profilli markalardan sadece birkaçı oldu. Londra Moda Haftası'nın Eylül 2018'de hayvan kürkü kullanılmayacağını açıklaması Shrimps ve Charlotte gibi Y kuşağı odaklı markalar tarafından popülerleştirilen sahte alternatiflere talebi artırdı.

Ancak çevreciler bu ürünlerin neredeyse tamamının plastikten yapıldığını ve gezegene ciddi zarar verdiğini iddia ediyor. Kürk etrafında dönen tartışmalardaki kararsızlığın yaygınlaşması da müşterileri zor durumda bırakıyor. Peki, sahte kürkün yol açacağı çevresel sorunlar, gerçek kürkün etik ilkelerine ağır basar mı? Ya da moda tutkunları için artık kürk odaklı bir estetik anlayıştan tamamen uzaklaşmanın ve vicdanları rahatlatmanın zamanı geldi mi?

2000'den beri İngiltere ve Galler'de kürkçülük yasak. İskoçya ve Kuzey İrlanda 2002'den beri yasağa uyuyor ama çoğunlukla Avrupalı çiftçilerin ürettiği tilki, tavşan ve çinçilla gibi türlerin kürkünü ithal etmek ve satmak hala yasal.

Hayvanların karşılaştığı kötü muamele hakkında bildiklerimize rağmen kürkler rağbet görmeye devam ediyor. Hükümetin açıkladığı bir rapora göre İngiltere 2017'de 63 milyon sterlin (yaklaşık 500 milyon TL) değerinde kürk ve kürklü eşya ithal etti.

Pek çok marka kürk kullanımını durdurmasına rağmen Fendi, Louis Vuitton ve Miu Miu, ona koleksiyonlarında yer vermeye devam ediyor.

Selena Gomez ve Lady Gaga gibi ünlülerin favorisi olan, geçmişten ilham alınarak tilki kürkünden tasarlanan mantoları İskandinav Saks Potts gibi daha genç markalar da koleksiyonlarında kullanıyor.

The Independent'a konuşan Uluslararası Kürk Federasyonu (IFF) Başkanı Mark Oaten, gerçek kürkün de etik ilkeler taşıyabileceğine inandığını ve sahte alternatiflere göre daha sürdürülebilir olduğunu söyledi.

Oaten, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:

"Tamamen doğal bir ürün. Geri dönüşüm imkanı var. Yabani kürk olduğu için koruma ve nüfus yönetimi projeleriyle de uyumlu. Ancak Gucci ve Burberry gibi tasarımcılar kürkü yasaklayarak vegan ve hayvan hakları modasına uydu."

Mark Oaten ayrıca, Uluslararası Kürk Federasyonu'nun marka ve tüketicilere yönelik hayvancılık ve hayvanların refahı konusunda güven vermek isteyen Furmark adlı küresel bir sertifika programını geliştirme sürecinde olduğunu belirtti.

Sahte kürkün popülaritesi artarken, Oatan'ın açıklamaları, kürk endüstrisinin göz boyamaya çalıştığını söyleyen hayvan hakları savunucuları arasında yoğun tartışmalara yol açtı.

Humane Society International (HSI) adlı hayvan hakları savunucusu derneğin müdürü Claire Bass, "Kürk, yalnızca canlı bir hayvanın sırtındayken doğaldır" dedi.

The Independent’a konuşan Bass, kürk üretiminin ekolojiyi tehdit ettiğini ileri sürdü:

“Hayvansal atıklardan kaynaklanan azot ve fosfor su kirliliğine neden olurken; karbonmonoksit, azot oksit, kükürt dioksit ve hidroklorik asit gibi maddelerin açığa çıkması ve yakılan hayvan leşleri hava kirliliğine yol açıyor"

Bass ayrıca, hayvan derisinin işlenmesi sürecinde "zehirli bir kimyasal kokteyl" kullanıldığını ifade etti.

Kürk endüstrisinin sürdürülebilir olarak tanımlanması geçmişte de tartışmalı konulardan biriydi.

Avrupa Kürk Yetiştiricileri Birliği’nin hazırladığı bir reklam kampanyası yasaklanmıştı. Reklamda kürk kullanımının çevre dostu olduğu, ömür boyu kullanıldığı ve doğal kaynakları koruduğu iddia ediliyordu.

Sahte kürklerin çevreyi tehdit ettiğini savunan İşçi Partisi milletvekili Mary Creagh ise, sahte kürk mantoların genellikle sera gazı emisyonuna katkıda bulunan fosil yakıtlardan elde edilen sentetik elyaftan yapıldığını belirtti.

Creagh konuyla ilgili şöyle konuştu:

"Moda endüstrisi kürk giyebilmek için hayvanları öldürmemize gerek olmadığını söylüyor. Ancak kürklerin yerine geçen sahte alternatifler için kullanılan malzemenin karbondioksit salımına olan katkısını söylemiyor. Bu kıyafetler tamamen petrol endüstrisinin yan ürünü olan polyester gibi suni elyaftan üretildi.”

Wakefield Bölgesi Milletvekili Mary Creagh sahte kürklerin geri dönüşümünün neredeyse imkansız olduğunu, giyim sektöründeki hızla değişen modanın çoğunlukla giysileri "çöp" haline getirdiğini ve bir sonraki akıma yer açmak için kenara attığını söyledi.

Ancak Bass, sahte kürk endüstrisinin karbon ayak izini azaltmak için yenilikçi üretim tekniklerine adapte olan markalar ile daha sürdürülebilir şekilde ilerlediğini iddia etti.

Örneğin New York merkezli hazır giyim markası House of Fluff, sahte kürk ürünlerinin çoğunu doğal boyalardan ve malzemelerden üretiyor.

The Independent'a konuşan şirketin CEO'su Kym Canter, mümkün olan en “dünya dostu” malzemeleri kullandıklarını söyledi:

"Tamamen bozunabilen sahte kürk üretbilmek için bilim insanlarıyla birlikte çalışıyoruz. Kıyafetlerimiz çok lüks ve şık. Sadece bir sezon giyip kenara atmazsınız. Bunlar hayatınız boyunca saklayabileceğiniz ve miras bırakabileceğiniz kalitede mantolar."

Sahte kürklerin gezegene verdiği zarardan tüm moda endüstrisinin sorumlu tutulamayacağını söyleyen Canter "Ne yazık ki hepimizin giydiği kıyafetlerin çoğu gezegen için iyi olmayan sentetik liflerden yapılmış” dedi.

Ünlü stil danışmanı Anna Berkeley de sahte kürk etrafında dönen tartışmaların moda endüstrisini etkileyen sistematik bir sorunun göstergesi olduğunu belirtti.

"Moda sektöründe ürünler atılıyor. Biyolojik olarak çözülmeleri de yıllar sürüyor" diyen Berkekey, "Hayvanların sadece moda için yetiştirilmesi ve öldürülmesini istemiyorum. Ancak endüstrinin, ürünlerin yarattığı çevresel etkilere bir çözüm bulması gerekiyor" şeklinde konuştu.

Meseleye hangi açıdan bakarsak bakalım, moda endüstrisinin geçici trendleri ve polyesterin yaygın kullanımı, sürdürülebilirliğin sağlanması konusunda sorun teşkil etmeye devam ediyor.

Hükümet moda endüstrisini bu konuyu ciddiye alması konusunda uyarıyor. Ayrıca Stella McCartney gibi markalar da takdir edilecek örnekler oluşturuyor.
 

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style

Independent Türkçe için çeviren: Merve Damcı