Mersin’de yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Santrali’nin ilk reaktörünün oturacağı temel üzerinde çatlak oluştuğuna dair haberlerin basında yer almasının ardından Halkların Demokratik Partisi (HDP), Meclis’e yazılı soru önergesi sundu.
Elektrik Mühendisleri Odası da (EMO), internet sitesinden yayınladığı yazılı açıklamada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na konuyla ilgili üç soru yöneltti.
HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’ın Cumhurbaşkanı Fuat Oktay’a yönelik hazırladığı soru önergesinde “Nükleer santral reaktörünün oturtulacağı zeminin sağlam olmadığı, iki kez onarıldığı kamuoyundan gizlenmiştir” ifadesi kullanıldı. Kurtulan’ın soru önergesinin tam metni şöyle:
2010 yılında Rusya ile Türkiye arasında imzalanan anlaşma çerçevesince inşa edilen Akkuyu Nükleer Güç Santralı inşaatında reaktörün oturtulacağı temele dökülen betonlarda çatlaklar oluştuğu ortaya çıkmıştır. 2018 yılı Temmuz ayında oluşan çatlaklar, kamuoyuna açıklanmadan onarılmaya çalışılsa da ilerleyen günlerde tekrar çatlaklar oluşmuştur.
Gelişmiş ülkeler hali hazırda nükleer enerji santrallerinden kaçınırken, Türkiye’de nükleer güç santralinin inşa edilmesi kamuoyunda tepki almasına karşın projeden vazgeçilmemiştir.
Hali hazırda da nükleer santral reaktörünün oturtulacağı zeminin sağlam olmadığı, iki kez onarıldığı kamuoyundan gizlenmiştir.
Bu bağlamda;
1- Akkuyu Nükleer Güç Santrali reaktörünün oturtulacağı temeldeki çatlak reaktörde hangi etkilere sebep olacaktır?
2- Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde meydana gelecek herhangi bir kaza veya sızıntı ne kadarlık alanı etkileyecektir?
3- Akkuyu Nükleer Güç Santrali sorunsuz çalıştırıldığı takdirde bile ne tür çevresel etkilere sebep olacaktır?
Halkın sağlığı bölgesel çıkarlar için feda edilir, santral işlemeye dahi başlamadan skandal üstüne skandal yaşanır. Olası bir felakette olan yine halka olur. Tam da bu iktidarın ruhuna uygun. pic.twitter.com/r2v3Tw1zx7
— Fatma Kurtulan (@fkurtulan33) May 7, 2019
Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Gazi İpek imzasıyla yayınlanan açıklamada ise çatlağın oluştuğu iddiasının doğru olup olmadığı, doğru ise ilk kez ne zaman oluştuğu ve bu durumun nedeninin araştırılıp araştırılmadığı sorularına cevap aranıyor.
İlk çatlak temmuzda
Habertürk’ten Olcay Aydilek’in gündeme taşıdığı habere göre söz konusu çatlak birden fazla.
Haberde, nükleer santrali yapan Rus şirket Rosatom’un 80 metre eninde, 80 metre boyunda ve yaklaşık üç metre genişliğindeki ilk reaktörün oturacağı temeli yaz döneminde attığı ifade edildi. Belli büyüklükteki parçalara bölünüp beton dökülen temel alanının bazı bölümlerinde çatlaklar oluştu.
Habere göre ilk çatlak temmuz ayında tespit edildi. Beton konusunda uzmanlardan ve değişik üniversitelerde görev yapan akademisyenlerden danışman kadrosu bulunan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), saha denetimlerinde çatlağı tespit etti ve müdahalede bulundu. Sorunlu beton kırıldı. Yeniden atıldı.
İzleyen günlerde, bir kez daha denetimlerde bazı bölümlerde çatlak olduğu saptandı. TAEK’in talimatıyla çatlak olan bölüm tümüyle kırıldı ve yeniden yapıldı.
Son durum ne?
Bin 200 megavatlık ilk ünitenin, reaktörün oturacağı “baz temel” olarak anılan bölümünde beton işi tümüyle tamamlandı. Şimdi, kota kadar olan bölümün inşaatı devam ediyor. Daha sonra tonlarca ağırlığındaki bir uçağın çarpmasına dayanıklı 80 metre yüksekliğinde bir bina inşa edilecek. Kubbeli olacak binada 1,5 metre ve 1,2 metre kalınlığında betonlar kullanılacak.
Rusya ve Türkiye arasında 2010’da imzalanan antlaşmanın ardından inşaatına başlanan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde öncelikli hedef yüzde 70’ı tamamlanmış sahanın hazırlığının tamamını 2019 sonuna kadar bitirmek.
2019 için planlanan çalışmalar arasında, verilen izinler ve onaylar kapsamında birinci ve ikinci ünitelerin teknik ve nükleer altyapıları için gerekli temelin hazırlanması da var.
08 Mart 2019 tarihinde birinci güç ünitesinin temel plakasının beton dökme çalışmaları tamamlanmıştı. Bir sonraki aşamada reaktör binasının iç ve dış duvarlarının inşası gerçekleşecek.
İkinci güç ünitesi inşası sınırlı çalışma izni Kasım 2018’de alınmıştı. Ünite tesislerinde çalışmaların yapılmasına imkân sunan sınırlı çalışma izni kapsamında mühendislik etüt çalışmaları devam ediyor.
Üçüncü güç ünitesi inşaat lisansı için TAEK’e sunulacak belgelerin hazırlık çalışmaları sürüyor.
2023’te biter mi?
2013’te yapılan açıklamada 2019 yılında inşaatın bitirilmesi ve 2020 yılında ilk ünitenin işletmeye alınması hedefleniyordu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü Daire Başkanı İbrahim Halil Dere, 15 Nisan’da Sputnik’e yaptığı açıklamada dört enerji ünitesinin de Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. kuruluş yıldönümüne kadar tamamlanması için Rusya ve Türkiye’nin bütün gayretiyle çalıştığını söylemişti.
60 yıllık işletme ömrü biçilen santral için bu süre 20 yıl daha uzatılabilir.
Independent Türkçe