Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) bütçe görüşmelerindeki konuşması sırasında Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) sıralarından gelen "Aday ol" şeklindeki sözlü sataşmalara verdiği, "Aday olup olmayacağımı kim söyledi?" şeklinde cevabı yeni bir tartışma başlattı.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Kılıçdaroğlu'nun konuşmasının ardından yaptığı açıklamada Millet İttifakı'nı kastederek "Zillet İttifakı'nın adayının Kılıçdaroğlu olduğu anlaşıldı" dedi.
Yine yapılan bazı yorumlarda da Kılıçdaroğlu'nun gelecek seçimlerde cumhurbaşkanı adayı olabileceği iddia edildi.
CHP kulislerine göre Kılıçdaroğlu eskisi kadar adaylığa soğuk değil
Söz konusu açıklamaların ardından Independent Türkçe, CHP kulislerinde konuşulan iddiaları derledi.
Kulislere göre son dönemlerde anketlerde beğeni oranının yükseldiği iddia edilen Kılıçdaroğlu'nun adaylığa eskisi kadar soğuk olmadığı yönünde.
Her parti kendi adayını gösterirse CHP'nin adayı Kılıçdaroğlu iddiası
Bu çevrelerin iddiasına göre şayet ittifak halinde değil de bütün partilerin kendi adayları ile seçime gitmesi halinde CHP'nin Kılıçdaroğlu'nu aday göstermesi ihtimali yüksek.
Bu görüşü dile getirenler, durumda diğer Millet İttifakı adaylarından hangisi ilk turda daha fazla oy alırsa da ikinci turda diğer partilerin de onu destekleyeceğini öne sürdü.
İkinci görüşe göre daha kapsayıcı bir isim aday gösterilmeli
Buna karşılık parti içinde bir çevre ise Kılıçdaroğlu yerine daha geniş kesimlerden oy alabileceği düşünülen, daha kapsayıcı bir isim CHP'nin adayı olması görüşünde.
Bu kesimlerin şu an için örnek gösterdiği isimler de Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu.
Yine aynı çevrelere göre Kılıçdaroğlu'nun adaylığında ısrar edenler aslında onun gizli muhalifleri ve kendi adının bizzat yarışacağı bir seçim mağlubiyetiyle sonuçlanması halinde siyaset arenasından çekileceğini düşünüyorlar.
Peki kamuoyu araştırmacıları Kılıçdaroğlu'nun cumhurbaşkanı adayı olacağı iddialarına ve bunun olası sonuçlarına ne diyor?
CHP'yi yakından takip eden kamuoyu şirketlerinin yöneticileri durumu Independent Türkçe'ye değerlendirdi.
"Kılıçdaroğlu'nun adaylığı kaçınılmaz"
Avrasya Araştırma Şirketi Başkanı Kemal Özkiraz, Kılıçdaroğlu'nun bütçe konuşması sırasında söylediği sözlerin spontan geliştiğini belirterek, "Laf atan iktidar milletvekillerine 'Siz kendi işinize bakın' demek için o anda söylendiğini düşünüyorum. Spontan gelişen bir diyaloğa büyük anlamlar yüklenmemeli. Ben bu sözlerden bağımsız olarak değerlendirmek isterim" dedi.
Özkiraz, şunları söyledi:
Uzunca bir süredir Sayın Kemal Kılıçdaroğlu'nun aday olacağını, sürecin adaylığını kaçınılmaz kılacağını düşünüyor ve söylüyorum. Cumhurbaşkanlığı seçimine muhtemelen bugünden çok daha kötü bir ekonomik ve siyasi iklimde tamamen bitmiş bir iktidar yapısıyla gidileceğini, muhalefetin kazanmasının çok kolay olacağı düşünüyorum. İşte o iklimde kim kazanır tartışmasının çok önemsizleşeceğini ''Muhalefetin adayı kesin kazanacak ama kim bu geniş yetkilerden vazgeçer, kim en güvenilir cumhurbaşkanı olur' sorusunun cevabının aranacağını düşünüyorum.
"Kılıçdaroğlu, tüm liderlerin güveneceği bir profil"
Bu noktada da hem seçmen için hem de karar verici liderler için en güvenilir adayın Kılıçdaroğlu olacağını öne süren Özkiraz, gerekçesini şöyle açıkladı:
İttifakın yapısı gereği Kılıçdaroğlu, tüm liderlerin güveneceği, 'ben olmazsam o olsun' diyeceği, devlet adamı profiline uygun, güç zehirlenmesi yaşamayacak, tecrübeli ve egosuz bir profil. Sayın Meral Akşener ya da Karamollaoğlu öyle değildir demiyorum ancak herkesin ikincil tercihi değiller. Örneğin HDP adayı ben olmayacaksam Akşener olsun demeyecektir. Ya da Akşener ben olmazsam Abdullah Gül olsun demeyecektir. Bu açıdan Kılıçdaroğlu, sürecin olağan seyrinde ortaya çıkaracağı doğal adaydır.
"Kılıçdaroğlu, son dört senedir fiilen cumhurbaşkanlığı yapmakta"
Kılıçdaroğlu'nun zaten son dört senedir fiilen cumhurbaşkanlığı yaptığını da öne süren Özkiraz, "Türkiye referandumla birlikte maalesef fiilen cumhurbaşkansız kalmıştır. Partili cumhurbaşkanlığı ile birlikte sorun çözen, ayrışma ve kutuplaşmalara karşı sigorta olması gereken cumhurbaşkanlığı makamı, sorunun kaynağı, partizanlık ve kutuplaşmanın ana figürü haline geldi. Millet İttifakı ile birlikte Kılıçdaroğlu, ülkücüler ile Kürtlerin bir arada kalmasını, dindar Saadet Partisi ile laik CHP seçmenini bir arada tutmayı başararak zaten fiilen cumhurbaşkanlığı yapıyor. Fiilen yaptığı bir şeyi resmen yapmaması için bir sebep yok" değerlendirmesinde bulundu.
"Adaylığı sürpriz olmaz"
Özkiraz, sözlerini şöyle tamamladı:
Kemal Kılıçdaroğlu'nun daha önce yaptığı 'genel başkanların aday olması doğru olmaz' sözü ise "Aday olacak kişinin partisi ile resmi bağını koparması gerekir' şeklinde yorumlanmalı. Tüm bunlardan dolayı adaylığı kesin olmamakla birlikte sürpriz olmaz.
"Aday olacağı dedikodusunu partinin başından gitmesini isteyenler çıkarmış olabilir"
Murat Konsensus Araştırma Şirketi Başkanı Murat Sarı, Kılıçdaroğlu için Erdoğan'ı kim yenecekse onun aday olacağını söyleyerek, "Kendisi yenecekse kendisi, X kişi yenecekse o kişi aday olacak" diye sözlerine başladı.
Kılıçdaroğlu'nun daha önce de parti genel başkanlarının cumhurbaşkanı adayı olmasına karşı olduğunu açıkladığını hatırlatan Sarı, son zamanlarda anketlerde Kılıçdaroğlu'nun beğenilme oranlarının arttığına dikkat çekerek, bundan dolayı bu tür söylemlerin ortaya çıkmasının da doğal olduğunu söyledi.
Sarı'nın buna karşın ilginç bir iddiası da var:
Öte taraftan bakınca Kılıçdaroğlu'nun CHP'nin başından gitmesini isteyenler de böyle bir dedikodu çıkarmış olabilir. Bence Kılıçdaroğlu, Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı olmaz.
"Kılıçdaroğlu yerine daha kapsayıcı bir isim aday çıkarılacaktır"
Girişim Araştırma Şirketi Başkanı Taşkın Işık ise iddiaların tersine Kılıçdaroğlu'nun CHP'nin ya da Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı olacağını tahmin etmediğini öne sürerek, şöyle konuştu:
Daha kapsayıcı bir aday çıkarılması gerektiğini düşünüyorum. Kılıçdaroğlu'nun karşıt düşünceli kesimlerden oy alması zor. Ortada bilinmeyen bir denklem var. İşin içinde Kürtler, MHP çizgisindeki milliyetçiler ve CHP'li küskünler var. Bunların hepsinden oy alacak bir isim çıkarılması gerekecektir. Bu nedenle Kılıçdaroğlu'nun aday olacağını düşünmüyorum. Partide bazılarının bu yönde istekleri olabilir ama ülke seçim sürecine yaklaştıkça Kılıçdaroğlu'nun adaylığının gündemde olacağını sanmam.
Kılıçdaroğlu, CHP'den iki puan önde
Kılıçdaroğlu'nun beğenilme oranının arttığını iddia eden araştırmalardan sonucusunu geçtiğimiz günlerde Gezici Araştırma Merkezi açıkladı.
Araştırmaya göre Kılıçdaroğlu'nu başarılı bulan vatandaşların oranı CHP'ye oy veririm diyenlerden iki puan fazla çıkarak yüzde 28,8 olarak tespit edildi.
"Kılıçdaroğlu, siyasi parti liderleri aday olmamalı ilkesini koruyacaktır"
Gezici Araştırma Merkezi Başkanı ve Uluslararası Güvenlik ve Stratejik Çalışmalar Uzmanı Murat Gezici, Türkiye siyasetinin uzun süredir son derece kutuplaşmış bir vaziyette olduğunu belirtti.
Gezici, Kılıçdaroğlu'nun bu gerginliği azaltmaya yönelik adımlar attığını ve "Adalet Yürüyüşü" sırasında liderliğini ortaya koyduğunu söyledikten sonra sözlerini şöyle sürdürdü:
Ciddi engellemelere karşı bu sarsıcı yürüyüşü kararlılıkla gerçekleştirdi ve pek çok kimse için umut oldu. Ancak buna karşın Kılıçdaroğlu başından beri "Siyasi parti liderleri aday olmamalı" düşüncesini savunuyor. Bunun demokrasi ilkesiyle bağdaşmayacağını belirtiyor. Bir Cumhurbaşkanının partili olmasının demokrasiyi ihlal edeceğini, bu makamın şemsiye görevi görüp farklılıkları temsil etmesi gerektiğini düşündüğünü açıklamalarından okuyoruz. Kendisinin Başkanlık sistemiyle birlikte Cumhurbaşkanının artan otoritesine yönelik eleştirilerinin zemininde de aslında demokrasiye zeval gelir kaygısı var. Bu anlamda Kılıçdaroğlu'nun aday olmayacağını, "Siyasi parti liderleri aday olmamalı" ilkesini korumaya devam edeceğini düşünüyorum.
© The Independentturkish
