Türkiye’de faaliyet gösteren 200 bine yakın lokanta ve restoran geçen hafta itibarıyla salgın tedbirleri kapsamında kapatılmış ve hizmetleri de sadece ‘online ve gel al paket servis’ olarak düzenlenmişti. Karar sonrasında paket servis talebinde sadece yüzde 8 artış olunca, binlerce esnaf kepenk kapatma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı.
Restoranların yemek çeki şirketleri ve online paket servis sitelerinden bekledikleri destek bir bir açıklanırken, komisyon tartışmaları da büyüyor. Sektör, komisyon oranlarında kalıcı iyileştirme ve online yemek siparişi sitelerinin de yönetmeliğe dahil olmasını istiyor.
Türkiye’de online pazar yerlerini düzenleyen bir kanun yok.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Sektörün uzman isimleri Avrupa Birliği’nde Platform Regülasyonu Kanunu olduğunu, Türkiye’de de acilen böyle bir yasaya ihtiyaç duyulduğunu vurguluyorlar.
Dünya gazetesinden Selanay yağcı ve Yener Karadeniz’in haberine göre, sektör temsilcileri, şunları söylüyor:
Avrupa’da bu regülasyon sayesinde Uber’in şoförünün de en büyük online satış platformunun da nasıl davranacağı konusunda kurallar belli. Türkiye’de de böyle bir regülatör mutlaka olmalı. Yoksa bu sorunlar yaşanmaya devam eder. Ayrıca her bakanlık kendi kapsamına giren konuda adım atıyor. Ama bütünleşik bir düzenleme olmayınca örneğin Sağlık Bakanlığı tıbbi cihaz konusunda bir genelge yayınlıyor, siteler diş macunu satamıyor. Ya da bir online satış yeri herhangi bir hukuk düzenlemesinden sorumlu tutuluyor. Sistem regüle edilmeli.
Restoranların ‘komisyon çıkmazı’ tartışmalarına dün İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de katıldı.
İTO Başkanı Avdagiç: Yemeğin %18'ini şirketler yiyor
Bu kapsamda İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekip Avdagiç de bir açıklama yaparak “yemeğin yüzde 18’ini yemek kartı ve online sipariş siteleri yiyor” dedi.
Komisyon oranlarının dayanma sınırlarını aştığını vurgulayan İTO Başkanı Avdagiç, hem yemek çeki şirketlerinin hem online yemek sipariş sitelerinin, restoranlar başta olmak üzere üye işletmelerden talep ettikleri komisyon oranlarının işletmelerin ve çalışanlarının dayanma sınırlarını oldukça aştığı değerlendirmesinde bulundu.
Avdagiç, “Hatta kendi servisi olmayan bir lokanta, bir yemek kartı sahibine online siparişle yemek götürecekse, ödenecek toplam komisyon yüzde 38’i buluyor. Burada esas mağdur olanlar çalışanlar. Çünkü yemek kartını onlar kullanıyor. Böylece çalışanlar yemeklerini neredeyse yarı oranda daha pahalıya yiyor” diye konuştu.
Avdagiç, “Online yemek siparişinde aylık 200 lirayı bulan listeleme bedeli, ödemelerin 30 gün bloke edilmesi, tek fiyat politikası gibi konular rahatsızlık oluşturuyor. Üye restoranların siparişi üzerinden yüzde 12’ye varan çok yüksek komisyonlar alınıyor. Bunlara bir standart getirilmeli ve en fazla yüzde 3-4 civarında olacak şekilde belirlenmeli” dedi.
“Yemeksepeti bizi hem sevindirdi hem üzdü”
yemeksepeti’nin açıkladığı destek kampanyasını da işaret eden İTO Başkanı Avdagiç, “İstanbul Ticaret Odası olarak biz açıklama yaptıktan sonra, bu konudaki en önemli aktörlerden birinden iyileştirme ile ilgili sosyal medyada bir takım açıklamalar geldi. Bu bizi hem sevindirdi hem de üzdü açıkçası. Sevindirdi; çünkü bu konudaki her açıklama kıymetlidir ve firmaların, tüketicinin lehinedir. Üzdü; madem böyle bir imkan vardı, bizim böyle bir açıklama yapmamızı beklemeleri mi gerekiyordu. Dolayısıyla bu konunun, adım atılması ne kadar önemli bir alan olduğunu da ortaya koyan bir süreç oldu” diye konuştu.
Yemeksepeti'nden 20 milyonluk destek
Yemeksepeti, açıklamasında tek şubeli restoranlar için 20 milyon TL'lik mali destek paketini devreye soktuğunu duyurdu. Pakette 'Yemeksepeti Cüzdan' ile yapılan ödemelerde hiçbir komisyon alınmayacağının yanı sıra İTO komitesinin de istediği gibi listeleme ücretinin kaldırılması ve restoranlara yapılacak ödeme periyotları hiçbir ekstra maliyet olmadan 15 güne indirilmesi de yer aldı.
Restoranlarımız, özellikle tek şubeli mahalle restoranlarımız zor zamanlar yaşıyor. Onlara bu zor dönemde destek olmak için 20 Milyon TL’lik bir paket açıklıyoruz.
— Nevzat Aydın (@zagortenay76) December 2, 2020
Yeni Gel-Al sipariş hizmetini de komisyonsuz olarak hayata geçirdiği açıklayan Yemeksepeti CEO'su Nevzat Aydın, özellikle masa müşterilerine kapılarını kapatmak zorunda kalan küçük esnafın yaşadığı sıkıntıların farkında olduklarını vurgulayarak, "Bu zor dönemde onların işlerini büyütebilmek için gereken tüm yatırımları zaten yapıyoruz. Bunun yanında 'Birlikte Daha Güçlüyüz' destek paketi ile biz de finansal anlamda elimizi taşın altına koyduk. Bu zor dönemi birlikte atlatacağız. Restoranları desteklemek isteyenler, Cüzdan özelliğiyle ödeme gerçekleştirebilir" dedi.
Diğer online yemek platformları sessiz
Diğer online yemek servis hizmeti veren diğer şirketlerden ise henüz bir açıklama yapılmadı. Yemek Sepeti'nin açıkladığı paket sektör temsilcileri tarafından olumlu karşılansa da yeterli bulunmadı. İstanbul'da birden fazla şubesi bulunan bir esnaf, şu anda cirolarının yüzde 80'den fazla düştüğünü belirterek kalan gelirin ise önemli oranının ücret ve komisyonlara gittiğini açıkladı.
Dünya, Independent Türkçe