Türkiye, son yıllarda savunma sanayisinde insansız sistemlerin kullanımına ağırlık vermeye çalışıyor.
İnsansız hava araçları denildiğinde ilk olarak akla birçok operasyonda kullanılan Anka ve Bayraktar SİHA'ları geliyor.
Ancak Türkiye'nin farklı sistemlerin de insansız modellerini geliştirme noktasında ciddi çalışmaları var.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da geçen şubat ayında yaptığı bir konuşmasında yerli insansız denizaltının da üretileceğini söyleyerek, Türkiye'nin bu konudaki kararlılığını vurguladı.
Peki Türkiye, insansız sistemleri geliştirme noktasında nerede?
İnsansız deniz aracı devrede
Bu konuda en yeni gelişme geride bıraktığımız hafta içinde yaşandı.
Türkiye'nin ilk yerli ve milli insansız deniz aracı ULAQ'ın duyurusu yapıldı.
Ares Tersanesi ve METEKSAN firması tarafından geliştirilen sistemin önümüzdeki aralık ayında denize indirilmesi bekleniyor.
Üzerinde Türkiye'de üretilen 4 adet Cirit ve 2 adet UMTAS füzesi taşıyacak olan ULAQ'ın menzilinin 400 kilometre olacağı ve hızının 65 kilometreye ulaşacağı ayrıca SİHA'larla müşterek hareket kabiliyetine sahip olacağı belirtildi.
ULAQ, SİHA'ların havada üstlendiği rolü denizde üstlenerek, keşif, istihbarat görevinin yanı sıra baskın niteliğinde saldırılarda kullanılacak.
Mevcut zırhlı araçlar da insansız hale getirilmeye çalışılıyor
Devam eden insansız sistemlerine dair çalışmalar bunlardan ibaret değil.
Kayseri 2'inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü'ne 2 Ekim Pazartesi günü bir ziyarette bulunan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, burada çalışmaları süren Mekanik Mayın Temizleme Teçhizatı ile MKEK tarafından geliştirilen Elektrikli Zırhlı Muharebe Aracı hakkında bilgi aldı.
Proje kapsamında mevcut M113 ZPT ve GZPT'lere 25 milimetre top sistemi entegre edilerek yeni nesil elektrikli ZMA'ya (E-ZMA) dönüştürülebilecek.
Motor ve transmisyon konusunda yurt dışı bağımlılığının ortadan kaldırılmasının hedeflendiği projede geliştirilen araçlar, uzaktan kumanda ile insansız olarak da kullanılabilecek.
Kirpi zırhlı araçların da insansızlaştırılması gündemde
Yine Savunma Sanayi Başkanlığı Yardımcısı Mustafa Şeker, Havelsan dergisine bu yıl içerisinde verdiği röportajda ağır sınıftaki araç platformlarının insansızlaştırılması kapsamında, çalışmaların SSB koordinesinde devam ettiğini söylemişti.
Henüz sonuca ulaşmasa bile Aralık 2017 yılında SSB tarafından düzenlenen "İnsansız Sistemler ve Akıllı Sistemler Çalıştayı'nda" söz alan BMC yetkilisi, şu an envantere alınmaya devam eden "Yeni Nesil Kirpi-2 Mayına Karşı Korumalı Zırhlı Araçların (MRAP)" insansızlaştırılması konusunda açıklamalarda bulunmuştu.
Kirpi zırhlı araçları özellikle Güneydoğu'da yaygın kullanılıyor. Türkiye bunlardan Libya'ya da çok sayıda ihraç etti.
Kamikaze kara aracı Delü
TSK bünyesine giren ya da girmesi beklenen insansız araçlar bunlardan ibaret değil.
İnsansız sistemler ve yazılım alanlarında faaliyet gösteren Oğuzkağan Savunma Teknolojileri A.Ş., ağır sınıf silahlı insansız kara aracı Karahan, orta sınıf silahlı insansız kara aracı Demirhan, insansız keşif ve gözetleme aracı Alpan ve kamikaze insansız kara aracı Delü adıyla geliştirdiği sistemlerin tanıtımını yaptı.
Delü adı verilen kamikaze kara aracı ise Osmanlı ordusunun seferlerinde öncü olarak giden cesaretleriyle tanınan Deli birliğinden esinlenilerek geliştirildi.
Üç kilometreden kontrol edilebilecek ve sekiz saate kadar çalışabilecek bu sistemin tehlikeli noktalara insan taşıyan sistemlerden önce gireceği kaydedildi.
Şirket yetkililerinin verdiği bilgiye göre gece görüş imkanı olan kameralarla donatılacak olan sistemin sessiz olması için elektrik motorlu olacak ve böylece hedefe sessizce yaklaşıp kendisini imha edecek.
Uzaktan kumandalı Tosun, Afrin'de kullanıldı
İnsansız sistemlerin geliştirilmesi konusunda en büyük çaba en özellikle zırhlı araçlarda görülüyor.
Çünkü tanksavar füze sistemlerinin, SİHA'ların ve patlayıcıların gelişmesiyle birlikte zırhlı araçlar da en büyük hedefe dönüştüğünden, en fazla insan kaybı da buralarda yaşanıyor.
Best Grup tarafından üretilen uzaktan kumandalı Tosun ve Pusat adlı uzaktan kumandalı kara araçları da TSK'nın Afrin operasyonunda kullanılmıştı.
Şirket yetkilisi Özgür Derebaşı verdiği bir demeçte operasyonlarda 85 adet Tosun'un kullanıldığını belirterek, Tosun ve Pusat gibi insansız zırhlı araçlardan sahada aktif faydalanıldığını öne sürmüştü.
Sualtı deniz aracı da askeri amaçlarla kullanılabilecek
Bu arada Desistek firması tarafından geliştirilen ve SAGA adı verilen Robotik İnsansız Su Altı Aracı Saga da geçtiğimiz süreçlerde hizmete girdi.
SAGA'dan doğal ve çevresel kaynakların korunması ve incelenmesi, muhtelif inşaat faaliyetleri, kıyı ve ülke güvenliğinin sağlanması gibi farklı ve çeşitli amaçlarla faydalanılması planlanıyor.
"İnsansız sistemler geleceğin savaşlarına hazırlık"
Konuyla ilgili görüşünü aldığımız Stratejik Düşünce Enstitüsü Güvenlik ve Savunma Koordinatörü Emekli Albay Mithat Işık, insansız sistemlerin daha da yaygınlaşacağını söyleyerek, bunun nedenini şöyle anlattı:
Dünyada artık büyük çatışmaların yerini düşük yoğunluklu çatışmalar aldı ve bunlar devam edecek. İnsansız sistemler geleceğin savaşlarına hazırlık. Çünkü eğitim düzeyi yükseldikçe insanların savaşma azmi de azalıyor. Artık aileler, bu tür çatışmalarda çocuklarını kaybetmek istemiyor, bürokrasi üzerinde baskı kuruyor. Bundan dolayı devletler de daha az insan kaybedecekleri sistemlere ağırlık vermiş durumda ve bu daha da artacak. Bundan sonra savunma sanayilerinde AR-GE çalışmaları çoğunlukla mevcut silahların daha da küçültülmesi ve insansızlaştırılması üzerine olacak.
© The Independentturkish
