Türkiye, son yıllarda savunma sanayisinde önemli atılımlar yapıyor.
Bunun yanında geçmişten farklı olarak coğrafyasından uzak yerlerde operasyonlar yürütmeye ve üsler kurmaya çalışıyor.
Libya'da askeri danışmanlar aracılığıyla Ulusal Mutabakat Hükümeti askerlerine eğitim verenTürkiye'nin bugün Katar ve Somali'de askeri güçleri var.
Yaşanan bu gelişmeler "Türkiye'nin bir uçak gemisine ihtiyacıvar" iddiasını da gündeme taşıyor.
40-60 civarı uçağı taşıyabilen ve bunların inişine kalkışına uygun olan uçak gemileri fonksiyonları ve görünümleriyle sahip olan ülke açısından bir güç sembolü ve caydırıcılık unsuru.
Dünyada sayılı ülkede uçak gemisi bulunuyor.
ABD'nin tartışmasız üstünlüğü var
Stratejiortak sitesinde verilen bilgiye uçak gemisine sahip olan ülkeler ve ellerindeki gemi sayıları şöyle:
ABD: 11
Çin: 2
Ingiltere: 2
Hindistan: 1
Rusya: 1
İtalya: 1
Fransa: 1
Çok amaçlı amfibi gemileri de uçak gemisi gibi kullanılmaya başlandı
Bir de bunun dışında uçakların kalkışından ziyade uçakları bir yerden bire taşıma özelliğine sahip olan LHD olarak da adlandırılan çok amaçlı amfibi sınıfından gemiler bulunuyor.
Daha çok helikopter bulundurmakla birlikte 10-15 civarı uçağı taşıyan bu gemiler asker ve zırhlı araç taşımada kullanılıyor. Ancak gelişen uçak teknolojisi sayesinde dikine iniş kalkış yapabilen uçaklar da kullanılmaya başlandı.
Bundan dolayı bu tür gemiler her ne kadar savunma uzmanlarınca olmadığı vurgulansa bile halk arasında "küçük uçak gemisi" olarak anılmaya başlandı. Bu tip gemilere sahip olan ülkeler ise şunlar.
ABD: 9
Japonya: 4
Fransa: 3
Mısır: 2
Avustralya: 2
İspanya: 1
Brezilya: 1
Güney Kore: 1
Türkiye'de "küçük uçak gemisi" olarak adlandırılan LHD sahibi ülkeler arasına girecek
Türkiye'de ilk LHD'sine yani çok amaçlı amfibi gemisine gelecek yıl sahip olacak. Yapımı bitmek üzere olan TGC-Anadolu, 2021'de hizmete girecek. Ardından TGC-Trakya adlı geminin üretimi başlanacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da 23 Ağustos'ta İstanbul Tuzla'da Desan Tersanesi'nde yeni deniz sistemlerinin teslim töreninde yaptığı bir konuşmada halk arısında uçak gemisi olarak anılan TGC-Trakya'ya atıf yaparak "Gelin 2'inci ve 3'üncü uçak gemilerini de inşa edelim" dedi.
Peki Türkiye'nin iddia edildiği gibi ABD'nin sahip olduğu türden bir uçak gemisine ihtiyacı var mı? TGC Anadolu benzeri fibi gemileri Türkiye'nin ihtiyacını görmeye yeter mi? Kamuoyunda merak konusu olan bu ve benzer soruları konunun uzmanlarına yönelttik.
Cem Gürdeniz – Emekli Tümamiral
"ABD'nin sahip olduğu türden bir gemi hayalden öte bir şey olur"
Uçak gemisinden ne anladığımız çok önemli. Türkiye, ABD nin sahip olduğu 100 bin tonluk üzerinde 80 civarında avcı ve bombardıman uçağının olduğu bir gemi düşünüyorsa bu hayalden öte bir şey olur
Bu küresel ve endüstriyel bir güç olmanın fonksiyonudur
Bugün Çin'de bile uçak gemisi sayısı üç civarında. Dolayısıyla Türkiye'nin şimdilik böyle bir uçak gemisine sahip olmasını düşünemeyiz.
Bunun dışında bir de İtalya'nın İspanya'nın sahip olduğu türde hafif uçak gemileri var. Amfibi hücum gemileri ailesi içinde uçak taşıyan tipte gemiler var. TGC Anadolu isimli amfibi hücum gemimiz bu tiptedir. 2021 yılında hizmete girecektir.
"Türkiye'nin bölgesel bir güç olarak bu tür gemilere ihtiyacı var"
Bu geminin Türkiye'nin ihtiyaçlarını karşılayacak bir platform olacağını söyleyen Gürdeniz, sözlerini şöyle devam ettirdi:
Çünkü kısa mesafede kalkış yapabilecek ve dikine inebilecek uçaklara ya da silahlı İHA'lara sahip olacaktır. Bu nedenle TCG Anadolu için halk arasında uçak gemisi kavramı kullanılmaktadır. TCG Anadolu'dan sonra TCG Trakya da devreye kısa süre içinde girmelidir. Türkiye'nin böyle uçak taşıma yeteneğine sahip gemilere ihtiyacı vardır. Türkiye bir bölgesel güç olarak gerektiğinde Akdeniz dışında da çıkarlarını korumak ve gerektiğinde bir varlığını tehlike anında tahliye edebilmek için bu tür gemilere ihtiyacı vardır. Bu tip gemiler afetlerle ve insani yardım harekatlarında kuvvet çarpanıdır. Deprem kuşağındaki ülkemizde de o gün geldiğinde en önemli destek unsuru olacaktır.
Osman Başıbüyük / Emekli Pilot Kurmay Albay
"Türkiye'nin ekonomik gücü böyle bir silahı temine, idameye yetmez"
ABD'nin kullandığı 75-80 uçak taşıma kabiliyetine sahip bir uçak gemisinin üretim maliyeti 8-9 milyar dolarları bulmaktadır. Böyle bir geminin idame işletme masraflarını düşündüğünüzde üzülerek söylüyorum Türkiye'nin ekonomik gücü bu tarz bir silahı temin ve idame etmeye yetmez. Zaten Türkiye emperyalist bir devlet olmadığı için okyanus ötesindeki sömürgelerine operasyon yapma ihtiyacı olmadığından bu tarz bir silaha da ihtiyaç yoktur.
"14 uçakla etkin bir hava harekatı icra edemez"
Daha küçük çaplı bir uçak gemisinin temin edilmesinin düşünülebileceğini söyleyen Başıbüyük, şöyle konuştu:
Örneğin yakın zamanda denize indirdiğimiz ve hala testleri devam eden TCG-Anadolu isimli Havuzlu Çıkarma Gemisi'nin (LHD) üzerine de kısa kalkış dikine iniş yapabilen savaş uçakları konulması planlanabilir. Ancak bu gemilerin uçak taşıma kabiliyetleri çok sınırlıdır. Normalde en fazla 8 uçak taşıyabilirler. Biz bu rakamı abartalım 14 diyelim. 14 uçakla bu gemi etkin bir hava harekâtı icra edemez.
"Falkand Savaşı, 18-20 uçak taşıyan gemi konseptinin başarısızlığını gösterdi"
TGC- Anadolu tipi bir geminin uçaklar için üzerinde bulundurmak zorunda olduğu yedek parça, mühimmat ve yakıt kısıtı geminin kendisini savunmak için bile gerekli olan günlük sorti üretimine yeterli olmayacağını iddia eden Başıbüyük, "Zaten 1982 yılında İngiltere ile Arjantin arasında gerçekleşen Falkland Savaşı, 18-20 uçak taşıyan uçak gemisi konseptinin başarısız olduğunu tüm açıklığıyla göstermiştir. Özellikle hava üstünlüğünden kazanılmadığı bir ortamda 8-14 uçak taşıma kabiliyetine sahip bir gemi ciddi tehdit altında olacaktır" dedi
Başıbüyük, milyonlarca dolar harcayarak bir uçak gemisi temin etmek ve onun üzerine dışa bağımlı uçaklar koymak yerine kendi imkanlarımızla asimetrik silahlar geliştirmenin Türkiye'nin caydırıcılığına çok daha büyük katkıda bulunacağını da söyledi.
Orhan Köse / Emekli Hava Korgeneral
"Uçak gemisine kesinlikle ihtiyacımız yok, nereye gideceksiniz?"
Türk Hava Kuvvetleri'nin kesinlikle uçak gemisine ihtiyacı yoktur. Nereye gideceksiniz. Diyelim ki Libya'ya gideceksin. Zaten oraya kadar gidebiliyorsun. Zaten üç tarafımız deniz. Anadolu coğrafyası adeta bir uçak gemisi gibi. TSK'nın elinde pek çok ülkede olmayan hava ikmal uçakları var. Hava kuvvetleri ikmal uçaklarıyla her yere gidebilecekken uçak gemisine ihtiyacı yoktur.
Erdoğan Karakuş / Emekli Hava Korgeneral
"Sadece korunması için bile 30 uçak gerek"
Bu boyutta bir geminin Ege'den çıkarılması bile güç. Uçak gemilerinde ortalama 60 uçak olur. Bu uçaklardan sadece 30'u gemiyi korumakla yükümlüdür. Ayrıca iki radar uçağı, bir sinyal bozucu uçak vardır. Dünyanın yuvarlak yapısı nedeniyle uçak gemileri kendi radarları ile alçaktan gelen bir uçağı veya füzeyi ancak 10 km. ötede görebilir. Bu nedenle sürekli uçaklar geminin görev uçuşu yaparak uçağın etrafındaki 150-200 km'lik bir alanın güvenliğini sağlarlar. Ayrıca eşlik eden birkaç gemi ve denizaltı da olur. Bunlar hepsiyle birlikte çok büyük maliyetleri içerir. Bu nedenle Türkiye'nin böyle bir uçak gemisine ihtiyacı yok.
Ercan Çitlioğlu / Başkent Üni. Stratejik Araştırma Merk. Danışmanı
"Yıllık maliyeti bile 1 milyar dolar"
Bir kere uçak gemisi daha ziyade deniz aşırı hareketlarda kullanılan bir unsur. Türkiye'nin Libya'dan öteye deniz aşırı bir harekatı yok. Bir uçak gemisinin yıllık maliyeti bir milyar dolar. Bırakın satın almayı idamesi için gereken para bu. Bazı uçak gemileri nükleer güçle çalışıyor. Türkiye'nin nükleer güçle çalışan bir gemiyi temini şimdilik teknik olarak mümkün değil. ABD en basit silahı bile vermiyor, satar mı satmaz. Fransa vermez. Uçak gemisini almanız için çok büyük giderleri göze almanız lazım. Helikopter taşıyıcısı gemilere ihtiyacımız var. İkinci bir tanesi olabilir ama uçak gemisine ihtiyaç yok.
Anıl Şahin / Savunma Sanayi Uzmanı
"Maliyeti 20-25 milyar dolar, yapımı bile 10 yıl sürer"
Savunmasanayist.com'un da genel yayın yönetmenliğini yürüten Şahin, kamuoyunda amfibi TGC Anadolu Gemisi'nin uçak gemisiyle karıştırıldığını kaydederek, şöyle konuştu:
Uçak gemisi tek başına bir gemi demek değil. Üzerinde çeşitli amaçlar için kullanılan farklı tipte uçaklar ve ona eşlik eden gemiler var. Hepsi birden ‘Uçak Gemisi Görev Takımı olarak anılıyorlar. Bir uçak gemisi görev takımını sıfırdan yapmanın maliyeti neredeyse 20-25 milyar dolar. Bu kadar paramız olsa bile yapılması 10 yıl sürer. Bu uçak gemilerinden ABD dışında az ülkede var. ABD dışındaki ülkeler ellerindeki uçak gemilerini bile idame etmekte zorlanıyor.
"Kısa kalkış, dikine iniş yapabilen uçaklar bulmamız gerekiyor"
Türkiye'nin üzerinde uçak olan bir gemiye ihtiyacı olduğunu söyleyen Şahin, "TGC Anadolu'yu yaptık belki ileride TGC Trakya'nın da üretimine başlanacak. Önce bizim TGC Anadolu için kısa kalkış, dikine iniş yapabilen uçaklar bulmamız gerekiyor. F-35'lerin bu özelliği vardı ancak projenin durumu malum.
© The Independentturkish
