Multiple Skleroz (MS) hastalığı beyin ve omuriliği etkileyen, kişiden kişiye değişen çeşitli semptomlar gösteren ve ömür boyu devam eden otoimmün bir hastalık.
MS, hastalığın derecesine göre kişiyi kuvvetten düşürebileceği gibi görme, denge ve hareket yetilerinde sorunlara da yol açabiliyor.
Bu hastalığın henüz çaresi bulunamasa da farklı ilaç tedavileri uygulanarak kontrol altına alınabiliyor.
Joan Didion, Jack Osbourne ve Selma Blair gibi ünlü isimler MS hastalığına yakalananlar arasında bulunuyor.
MS hakkında bilmeniz gereken her şey bu yazının devamında.
MS Nedir?
MS, merkezi sinir sisteminin normal çalışmasını engelleyerek hareket etme, yeme ve görme gibi basit şeyleri yapmanızı sağlayan beynin vücudun diğer yerlerine sinyal göndermesi sürecine müdahale ediyor.
Merkezi sinir sistemindeki sinir lifleri normalde enfeksiyonla mücadele etmeye yardımcı Myelin isimli madde tarafından korunuyor.
MS hastalarındaysa vücut Myelin’i zararlı bir madde gibi görür ve ona saldırır, bu da merkezi sinir sisteminde doku bozulmasına neden olarak beyin sinyallerinin vücuda gönderilmesini önlüyor.
MS Society’ye göre bu durum çok ciddi sinir hasarına yol açarak zamanla ağır sakatlığa sebep olabiliyor.
Bağışıklık sisteminin vücudun önemli bir parçasını yanlışlıkla yabancı madde gibi algıladığı ve saldırdığı hastalıklar otoimmün bozukluk olarak biliniyor.
Sebepleri nelerdir?
Kadınlarda daha çok rastlanan MS hastalığının vücutta nasıl geliştiğine dair net bir açıklama henüz olmasa da İngiltere Ulusal Sağlık Sistemine (NHS) göre sigara içme, viral enfeksiyonlar, yeterli düzeyde güneş ışığı alamama ve genetik özellikler MS ihtimalini artırıyor.
Belirtileri nelerdir?
MS semptomları sinir sisteminde etkilenen bölgeye göre farklı şekillerde ortaya çıkıyor.
Ayrıca bu belirtilerin bazıları zamanla daha kötü bir hal alırken bazıları geçici süreliğine meydana geliyor.
Yaygın belirtiler arasında bitkinlik, görme problemleri, uyuşma, hareket problemleri, ağrı, depresyon, bağırsak problemleri, konuşma zorluğu, kas spazmları ve öğrenme güçlüğü yer alıyor.
Ortalama yaşam süresi de MS hastalarında daha kısa.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Nasıl teşhis edilir?
MS belirtilerinin diğer bazı hastalıkların belirtileriyle aynı olması teşhisi zorlaştırıyor.
Tek bir testle hastalık teşhis edilemiyor ve doktorlar genelde aniden yere düşme ya da ani görme kaybı gibi “atakları” 2 kez geçiren kişilerde MS rahatsızlığı bulunduğunu doğrulayabiliyor.
Daha sonra hasta nörolojik muayeneye tabi tutularak, sinir hasarı olup olmadığını görmek için koordinasyon ve reflekslerindeki anormallikler inceleniyor.
Manyetik rezonans görüntülemeyle beyin ve omurilikteki lezyonlar araştırılabiliyor.
Nasıl tedavi edilir?
MS tedavisi hastalığın gösterdiği semptomlara göre değişiyor.
Örneğin bulanık görme belirtisinde doktorlar hastalara steroid tablet reçetesi yazarken, kas spazmı gibi fiziksel belirtilerde hastanın düzenli fizyoterapi görmesi isteniyor.
Düşünme, öğrenme ve hafızada sorun yaşayanlarınsa bir klinik psikoloğa başvurması gerekiyor.
MS’le yaşamaya uyum sağlamak zaman alsa da doğru bakım ve destekle birçok insanın uzun ömürlü ve sağlıklı biçimde hayatını sürdürebileceği belirtiliyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/life-style
Independent Türkçe için çeviren: Büşra Kırkpınar
© The Independent