New England Journal of Medicine adlı hakemli tıp dergisinde yayımlanan makaleye göre, ABD'li biyoteknoloji şirketi Moderna'nın Kovid-19 aşısı, maymunlar üzerinde yapılan deneylerde güçlü bir bağışıklık yanıtını tetiklemeye başardı.
Aşının virüsün maymunların burun ve akciğerlerinde çoğalmasını önlediği de açıklandı. Burunda çoğalmanın önlenmesi özellikle önem taşıyor çünkü yeni tip koronavirüsün (SARS-CoV-2) diğer insanlara bulaşmasını önlemede etkili görülüyor.
Oxford Üniversitesi'nin maymunlar üzerin de test edilen aşısında aynı sonuç alınmamıştı. Aşı virüsün hayvanların akciğerlerine girmesini önlemiş ancak maymunların çok hasta olduğu gözlemlenmişti.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Moderna'nın hayvanlar üzerindeki deneyinde 24 Hint şebeği üç gruba ayrıldı. Bunların bir kısmına etkisiz (plasebo) diğerlerine ise iki dozda (10 mikrogram ve 100 mikrogram) aşı yapıldı.
Aşılanan maymunların hepsinin koronavirüsün hücrelere girmek için kullandığı kısma saldıran antikorlardan yüksek düzeyde ürettiği görüldü. Yine önemli şekilde maymunların iki dozda da Kovid-19'dan iyileşen insanlardaki antikor seviyesinden daha yüksek antikor seviyesine sahip olduğu tespit edildi.
Deneyde hem düşük hem de yüksek dozda aşı verilen maymunlardan tamamına yakınının akciğerlerinde virüsün çoğalmadığı ancak etkisiz aşının yapıldığı gruptaki 8 maymunun tamamında virüsün varlığını koruduğu belirtildi.
Yüksek dozda aşı verilen 8 maymundan hiçbirinin burnunda virüsün bulaştırılmasından iki gün sonra tespit edilebilir oranda virüs olmadığı açıklandı.
T hücrelerinin üretimini de tetikledi
Makalenin yazarları aşının ayrıca virüse karşı vücudun yanıt vermesine yardım eden, farklı bir bağışıklık hücresi olan T hücrelerinin üretilmesini de tetiklediği sonucuna vardı.
Aşının geliştirilmesinde rol alan ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri yaptığı açıklamada "İlk kez insan olmayan primatlarda yapılan bir deneysel Kovid-19 aşısı denemesinde, üst solunum yollarında bu kadar hızlı virüs kontrolü sağlandı" dedi.
Virüsü akciğerlerde durdurabilecek olası Kovid-19 aşısı hastalığın ağırlaşmasını önleyebilir. Virüsün burunda çoğalmasını önlemesi halinde de onun insanlar arasında yayılması da sınırlanacaktır.
Moderna şirketi insanlar üzerindeki aşı denemelerine daha önce başlamıştı. Son aşamadaki çalışma 30 bin sağlıklı gönüllüyü kapsıyor.
Bu denemenin olumlu sonuç alıp aşının onaylanması halinde 2020 sonu gibi kısa bir sürede aşının yaygın şekilde kullanımı başlatılabilir.
Indpendent Türkçe, AFP, Reuters
