Akit gazetesi yazarı Hacı Yakışıklı, Mustafa Kemal Atatürk’ün İş Bankası’ndaki hisselerini CHP’ye bırakmasına tepki gösterdi.
Bugünkü köşe yazısında “Bir miras varsa ‘millete’ bırakılır, partiye değil!” görüşünü dile getiren Yakışıklı, şunları yazdı:
Bir partinin bankası olamaz. CHP bu konuda niye direniyor? Bu bankanın kendilerine hiçbir faydası yoksa niçin canhıraş biçimde “istemezük” türküsü söylüyorlar?
Oldu olacak Ziraat Bankası’nı Ak Parti’ye, Halk Bankası’nı MHP’ye, Vakıfbank’ı İyi Parti’ye, Garanti Bankası’nı Saadet ve diğer partilere devretseler güzel olmaz mı? Olmaz değil mi? Olmaz! Bunlara gelince olmuyor da CHP’ye gelince niye oluyor? CHP diğerlerinden daha mı eşit?
Öyle lafa gelince “demokrasi, insan hakları” lakin icraata gelince “yerim o ayakları” demek de olmaz!
İş Bankası hakkında
Türkiye’nin en büyük özel bankalarından biri olan İş Bankası 1924 yılında Atatürk’ün talimatıyla kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk hayatını kaybetmeden iki ay önce, 5 Eylül 1938’de kendi el yazısıyla hazırladığı vasiyetnamede sahip olduğu hisse senetlerinin mülkiyeti ve yönetimini CHP’ye bıraktığını söylüyor. Atatürk yine vasiyetinde hisselere ilişkin kâr payının ise Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’na bırakılmasını istiyor. Buna göre CHP, İş Bankası’nda Atatürk’e ait hisselerin yüzde 28.09’unun mülkiyet ve yönetim hakkına sahip.
Nasıl devredilebilir?
CHP’nin bankadaki hisseleri dönem dönem gündeme geliyor. Devir için ilk formülün Siyasi Partiler Kanunu'nda (SPK) değişiklik yapılması olduğu belirtiliyor.
SPK'nın 67. Maddesi ve Anayasa'nın 69. Maddesi, partilerin "ticari faaliyette bulunamayacağını" hükme bağlıyor. AK Parti ve ona destek veren MHP'nin TBMM'deki sandalye sayısı Anayasa değişikliğine olanak tanımadığı için sorunun SPK ile çözülmesi değerlendiriliyor.
Geçmişte ne olmuştu?
1953'te Demokrat Parti iktidarı da İş Bankası hisselerini "kamulaştırdı." Adnan Menderes hükümeti döneminde çıkarılan yasayla CHP'nin mallarına el konulurken, İş Bankası hisseleri de Hazine'ye devredildi. Yasa 10 yıl sonra, 1963'te Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi, hisseler CHP'ye geri döndü.
Hisseler ikinci kez ise 12 Eylül 1980'deki askeri darbe sonrası Hazine'ye geçti. Darbenin ardından tüm siyasi partiler gibi CHP de kapatıldı. Partinin tüm malvarlıkları gibi, İş Bankası hisseleri de Hazine'ye devredildi. Sivil siyasete dönülmesinin ardından CHP'nin de yeniden açılmasıyla, AYM'ye yapılan başvuru doğrultusunda hisseler CHP'ye iade edildi.
Akit, Independent Türkçe
