Gündelik yaşantıyı bütünüyle değiştiren koronavirüs salgını yemek alışkanlıklarını da etkiledi. Restoran yemeklerini engelleyen salgın, market alışverişlerini de değiştirdi. Peki koronavirüsten korunmak için evde yemek yapma biçimini de değiştirmek gerekiyor mu?

Gıda paketleri yüzünden enfekte olan bir Kovid-19 vakası bilinmese de uzmanlar, yemek pişirirken hijyen kurallarına ekstra dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor.

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), bakteri veya virüslerin yayılma riskini en aza indirmek için, yiyecek hazırlarken dört temel adımı izlemenizi öneriyor:

- Temizlik: Tüm yüzeyleri sterilize edin ve pişirmeye başlamadan önce ellerinizi iyice yıkayın. Ürünleri de iyice yıkamayı unutmayın.

- Ayırma: Çiğ etleri diğer ürünlerden ayırın ve çiğ malzemeler için farklı yüzeyleri ve mutfak eşyalarını kullanarak kontaminasyonu önleyin.

- Kaynatma: Gıda kaynaklı patojenleri öldürmek için yiyecekleri daima önerilen sıcaklığa kadar pişirin.

- Soğutma: Yemekten sonra yiyeceklerin çok uzun süre masada kalmasına izin vermeyin. Artanları hemen soğutun.

Koronavirüs yemekler aracılığıyla bulaşabilir mi?

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), FDA ve diğer birçok gıda güvenliği uzmanlarına göre şu anda koronavirüse dair bilinenler, gıda tüketimi yoluyla bulaşmasının pek olası olmadığını gösteriyor.

TODAY Food'a konuşan Rutgers Üniversitesi Gıda Bilimi Yüksek Lisans Programı direktörü Donald W. Schaffner, “Bilinen tüm vakalar, semptomatik bireylerle, yani öksüren veya hapşıran kişilerle veya pre-semptomatik bireylerle, yani daha sonra Kovid-19 geliştirecek kişilerle bağlantılıdır” dedi.

Purdue Üniversitesi Gıda Bilimi Bölümü'nde yardımcı doçent ve gıda güvenliği uzmanı Yaohua Feng de virüsün belirli yüzeylerde uzun süre yaşayabilmesine rağmen, şu anda goda ambalajından virüs kapan doğrulanmış bir vaka olmadığını söyledi.

Öte yandan Gıda Ambalajlama Forumu, ek bir güvenlik önlemi için gıda ambalajlarının ve kutularının sabun ve suyla temizlenmesini öneriyor.

Yemek pişirmek koronavirüsü öldürür mü?

Uzmanlar, yeni koronavirüsün gıda kaynaklı bir patojen olmadığını doğrulamış olsa da, bu günlerde yemek pişirirken tüm temel gıda güvenliği protokollerini takip etmek ve azami dikkat göstermek önem arz ediyor. Schaffner’e göre “uygun pişirme yöntemleri virüs konsantrasyonunu önemli ölçüde azaltıyor.”

Feng de konuyla ilgili şu ifadeleri kullanıyor:

Tüketicilerin kümes hayvanlarını 165 dereceye ve kıymaları da 160 dereceye kadar pişirmelerini öneriyoruz. Ayrıca, tüketicilerin gıdanın önerilen sıcaklığa kadar pişirildiğinden emin olmak için bir gıda termometresi kullanmasını öneriyoruz.

İki uzman da, herhangi bir patojenle temas etmemesi için gıdaların uygun şekilde pişirildiğinden emin olmak gerektiğini ifade ediyor. Bunu yapmak için de mevcut tüm araçları kullanmak için ideal zaman.

Teorik olarak, koronavirüsle enfekte olan bir kişi, yemeği hazırlandıktan sonra yiyeceklere temas ettiyse ve önerilen uygulamaları takip etmediyse (yani ellerini yıkamadıysa veya yemeğe hapşırdıysa) virüs yiyeceğe aktarılabilir.

Uzmanlar ayrıca, artan yemekleri yeniden ısıtmak istediğinizde, 165 dereceye kadar pişirmenizi öneriyor.

Çiğ sebze ve meyve yemek güvenli mi?

Purdue Üniversitesi Gıda Bilimi Bölümü’nde taze ürün güvenliği uzmanı Amanda J. Deering, çoğu manavdaki meyve sebze reyonlarının çok fazla temas içerdiğini söylüyor. Bu yüzden daha önce koronavirüs taşıyan birinin dokunduğu meyveyi yıkamadan tüketirseniz, virüs potansiyel olarak bulaşabilir.

Ancak Schaffner mahsullerin pandemiden önceki kadar güvenli olduğunu ancak doğru yıkamanın bugün daha da önemli olduğunu vurguluyor. Schaffner’e göre ürünün kavun gibi sert bir yüzeyi varsa, bir fırçayla temizlenebilir. İyi yıkandığı sürece çiğ meyve veya sebze tüketiminin herhangi bir zararı bulunmuyor.

Öte yandan Schaffner, internette yayılan meyve sebze yıkama önerilerine şüpheyle yaklaşmak gerektiğini söylüyor:

İnternetteki bazı viral videolar bunları sabunla yıkamayı tavsiye ediyor. Sabun tüketimi kusma, bulantı ve ishale neden olabileceğinden bu kesinlikle önerilmez.

Schaffner ayrıca, “Bazı insanlar tuzlu su veya sirke ile su kullanarak sebze ve meyve yıkıyor. Bunların sadece suyla yıkamadan daha etkili olduğuna dair bilgi yok” diyor ve bu yöntemlerin koronavirüsü öldürdüğüne dair bilimsel kanıt olmadığını ekliyor.

Schaffner’ın tavsiyesini tekrarlayan Feng de “şu anda koronavirüsün meyve ve sebzelerle yayılabileceğini gösteren hakemli bir makale olmadığını” ifade ediyor.

Feng’e göre gıda kaynaklı bir hastalığa yakalanmak her zaman mümkün. Bu nedenle bir pandemi olup olmadığına bakılmaksızın, güvenli gıda tüketimi her zaman önemli.

Worldometers’ta yer alan verilere göre dünya çapındaki vaka sayısı bugün itibarıyla 1 milyon 929 bin 633’e ulaştı.  453 bin 18 kişinin hastalığı yendiği belirtilirken, 119 bin 785 kişinin de hayatını kaybettiği bildirildi.

Independent Türkçe, Today, Worldometers