Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını tüm dünyada hızla yayılırken, ülkeler salgına karşı hem çok sayıda tedbir alıyor hem de sağlık ve hastane kapasitelerini genişletmeye çalışıyor.

Vaka sayılarındaki hızlı artış, hastane kapasitelerinin üstüne çıkmaya başlayınca gözler Türkiye’de dahil birçok ülkenin sağlık altyapılarının yeterliliğine çevrildi.

Salgının en çok etkilediği Avrupa’da vaka sayıları arttıkça bazı ülkelerde sağlık krizleri baş gösterirken, Türkiye, koronavirüs taşıyan hasta sayısının gün geçtikçe yükselmesi karşısında hem mevcut sağlık merkezlerinin kapasitelerini hem de şehir hastanelerinin sayısını artırıyor.

İtalya ve İspanya'da sağlık krizi patlak verdi

Özellikle İtalya ve İspanya’da hızla artan vakalardan sonra hastaneler doluluk oranı yükselince, yoğun bakım üniteleri ve yataklar yetersiz kalmaya başladı.
 

İspanya'daki hastanelerde koronavirüs hastaları için yatak sayısı neredeyse kalmadı / Fotoğraf: AFP

Sağlık ürünlerinin yetersizliğinin de baş gösterdiği ülkeler çözüm olarak hastalarını Avrupa’daki diğer ülkelere gönderirken, bazı iddialara göre hastaneler ağır hastaları hastanelere kabul etmiyor.

Yaklaşık 760 bin vakayla salgının merkezi haline gelen ABD’de de sağlık altyapıları yetersiz kalıyor.
 

Fotoğraf: AFP

Özellikle fiyat yüksekliğiyle dikkat çeken ABD’deki hastaneler, gün gün yükselen hasta sayılarına karşı mücadele etmeye çalışıyor.

Birçok eyalette kapasiteler arttırılmaya devam ederken, askeri hastane gemileri de salgın için görevlendirildi.

Türkiye ne durumda?

Türkiye’de son verilere göre, salgın vaka sayısı 86 bin 306’ya yükselirken, 2 bin 17 kişi de hayatını kaybetti.

Sağlık Bakana Fahrettin Koca, ülkede şu an hastane, yatak ve yoğun bakım ünitesi yeterliliği konusunda bir sorun olmadığı ifade ederek, geçmiş yıllarda yapılan sağlık yatırımların da önemine vurgu yaptı.

Avrupa’daki bazı ülkelerin Türkiye ile aynı vaka sayısındayken sağlık hizmetlerinde sorun yaşamaya başlaması üzerine uzmanlar, Türkiye’nin şu aşamada sağlık kapasitesinde iyi durumda olduğunu ifade ediyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre 2018 yılında Türkiye’nin hastane yatağı kapasitesi 231 bin 193.

Bunlardan 139 bin 651’i Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde, 42 bin 66’si üniversite hastanelerinde ve 50 bin 196’sı ise özel hastanelerde bulunuyor.

Türkiye'nin nüfusunun 80 milyon olduğu hesaba katıldığında ise ortaya çıkan tablo 347 kişiye bir yatak düştüğü yönünde.

Türkiye’de sağlık kurumlarının toplam yatak sayısı son 20 yıl içinde yüzde 60 artış gösterdi.

1997’de 144 bin 984 olan yatak sayısı 2018’de 231 bin 913’e çıktı. Bu da son 20 yılda sayısının yüzde 60 arttığı anlamına geliyor.

Şehir hastaneleriyle kapasiteler arttı

Salgınınla birlikte dikkatler Türkiye’nin son yıllarda yaptığı şehir hastanelerinin durumuna çevrildi.

Bugün açılan Başakşehir İkitelli Şehir Hastanesiyle, ülke genelinde şehir hastanesi sayısı 11 olacak.

Mevcut 10 şehir hastanesinde toplam 13 bin 484 yatak kapasitesi ve 2 bin 255 yoğun bakım ünitesi bulunuyor.

Yatak kapasitesi 2 bin 682, yoğun bakım yatak sayısı 456 olan Başakşehir İkitelli Şehir Hastanesi’yle birlikte  10 şehir hastanesinin toplam yatak sayısı 16 bin 164’e, yoğun bakım yatak sayısı da 2711’e yükselecek.

Türkiye diğer ülkelere göre ne durumda?

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ve AB İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) 2017 yılı verilerinde ülkelerin ‘hastane yatağı sayısı’ ve ‘100 bin kişiye düşen hastane yatağı’ oranları yer alıyor.

Verilere göre, hastane yatağı sayısında zirvede 1 milyon 653 bin yatak ile Japonya yer alıyor.

OECD ülkeleri içinde ikinci sırada 894 bin ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yer alırken, bu ülkeleri Almanya (661 bin), Güney Kore (631 bin), Fransa (399 bin), Polonya (251 bin) ve Türkiye (225 bin) takip ediyor.

OECD ülkelerinin hastane yatağı sayısı verileri (2017) şöyle:
 

Ancak toplam yatak sayısından daha önemlisi ülkelerin gerçek kapasitesini kişi başına düşen yatak sayısı belirliyor.

Kişi başına düşen hastane yatağı sayısında zirvede 1.305 yatak sayısıyla Japonya yer alıyor.

Japonya’nın ardından bin 227 ile Güney Kore, 859 ile Rusya ve 800 ile Almanya geliyor

100 bin kişiye düşen hastane yatağı sayısı verileri (2017) şöyle:
 

Türkiye, dünyadaki 47 ülke içinde hastane yatağı kapasitesinde 38'inci sırada bulunurken Türkiye’de 100 bin kişiye 281 yatak düşüyor.

Türkiye yatak kapasitesinde ABD, Kanada ve İngiltere önünde yer alıyor.

Türkiye yoğun bakım yatak sayısında ilk sıradalarda

Türkiye, 100 bin kişiye düşen yatak sayısında OECD ortalamalarının altında olmasına rağmen yoğun bakım yatak sayısında ise ilk sıralarda yer alıyor.

Statista'dayer alan istatistiklere göre, bazı ülkelerde 100 bin kişiye düşenyoğun bakım yatak sayıları şöyle:
 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca TBMM’de 19 Mart’ta gerçekleşen koronavirüs oturumunda, Türkiye’nin yoğun bakım yatak sayısına ilişkin şunları kaydetmişti:

Son dönemde açtığımız şehir hastanelerine rağmen yatak sayımız Avrupa ve OECD ortalamalarının altındadır. 10 bin kişiye 28 yatak düşmektedir. OECD ortalaması 40'tır. Yoğun bakım yatak durumunda ise şanslı durumdayız. Erişkin ve çocuk yoğun bakımlar dahil 100 bin kişiye Almanya'da 29, İtalya'da 13, Fransa'da 12 yoğun bakım yatağı bulunuyor iken ülkemizde bu sayı 40'tır. Hastanelerimizde toplam 99 bin 797 hasta odamız tek kişilik olup, gerektiğinde izolasyon ya da yoğun bakım yatağı olarak kullanılmaya uygundur. Şehir hastanelerimiz bu konuda önemli bir katkı sağlamıştır