Yüksek enflasyon ve hava koşulları nedeniyle maliyeti artan biber ve patlıcanın market raflarından kaldırılacağının açıklanmasının ardından İstanbul Ticaret Odası (İTO), fiyatı ocak ayında en fazla artan ürünün yüzde 73,75’le sivri biber olduğunu duyurdu.
Ocak 2019’da İstanbul'da perakende fiyatı en fazla artan ve azalan harcama kalemleri açıklayan İTO’ya göre 242 ürünün 112’sinin perakende fiyatı artarken, 57 ürünün fiyatı düştü. 73 ürünün fiyatı ise değişmedi.
Sivri biberi, yine gıda harcamaları yaş kuru sebze ve meyve grubunda yer alan yüzde 64,96 ile ıspanak, yüzde 45,39 ile salatalık, yüzde 41,32 ile domates ve 40,18 ile karnabahar izledi.
Aynı dönemde, Sağlık ve Kişisel Bakım harcamaları grubunda yer alan makyaj malzemesi yüzde 25,30 gerileme göstererek fiyatı en fazla azalan ürün oldu.
Fiyatında azalış izlenen diğer ürünler ise yüzde 14,37 ile erkek gömlek, yüzde 14,27 ile kadın manto, yüzde 13,16 ile kadın bluz, yüzde 12,99 ile şehir şebeke suyu ve yüzde 12,81 ile erkek pantolonu şeklinde sıralandı.
Ocak ayında bir önceki aya göre fiyatı en çok artan ve azalan harcama kalemleri şöyle:
| Mevsimsel Tarım Ürünleri | Yüzde Değişim (%) |
| Ispanak | 64,96 |
| Karnabahar | 40,18 |
| Yeşil Soğan | 39,50 |
| Pırasa | 29,73 |
| Kıvırcık Salata | 26,96 |
| Maydanoz | 26,60 |
| Havuç | 25,38 |
| Turp | 17,85 |
| Patates | 14,31 |
| Soğan | 14,18 |
| Mevsim Dışı Tarım Ürünleri | Yüzde Değişim (%) |
| Sivri biber | 73,75 |
| Salatalık | 45,39 |
| Domates | 41,32 |
| Kabak | 30,12 |
| İşlenmiş Tarım-Sınai ve Diğer Ürünler | Yüzde Değişim (%) |
| Kapıcı ücreti | 26,18 |
| Mahkeme ve avukatlık ücreti | 24,93 |
| Hastane röntgen ücreti (Kamu+özel) | 22,15 |
| Laboratuvar tahlil ücreti (kamu+özel) | 21,55 |
| Tiyatro bileti ücreti | 21,54 |
| Telefon kontur ücreti | 19,05 |
| Hastane ameliyat ücreti | 18,84 |
| Doktor muayene ücreti | 18,48 |
| Makyaj malzemesi | -25,30 |
| Erkek gömlek | -14,37 |
| Kadın manto | -14,27 |
| Kadın bluz | -13,16 |
| Şehir şebeke suyu | -12,99 |
| Erkek pantolon | -12,81 |
| Kadın tayyör | -11,16 |
| Kadın etek | -10,84 |
Ne olmuştu?
Türkiye Perakendeciler Federasyonu’nun (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek Hürriyet’e yaptıkları açıklamada “Biber ve patlıcan gibi maliyetleri yüksek ürünleri satmama kararı verdik” diyerek her şubenin bu karara uymak zorunda olmadığını aktardı.
3 bin 900’den fazla satış noktasında hizmet veren marketlerin üye olduğu TPF’nin Başkanı şöyle konuşmuştu:
“Alım gücü düşük olan bölgelerdeki marketlerimizde bu ürünler olmayacak. Kış aylarında seralardan gelen bazı ürünlerin fiyatları 15-20 lirayı buluyor. Maliyet yüksekliğinden dolayı bu kadar artan fiyatlarla satış yapmak yerine böyle bir karar verdik. Ancak tüketici talebinin olduğu market şubelerinden bu ürünler satılacak.”
Antalya Yaş Meyve ve Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan da kararı doğrulayarak şunları söylemişti:
“Market müdürleri, bağlı bulundukları genel müdürlüklerle yaptıkları yazışmaları bizimle paylaşarak fiyatı astronomik olarak artan sebze ve meyveleri satın almayacaklarını duyurdu. Biz de yeni karara göre planlamamızı yaptık. Marketler tüketici ve ilgili bakanlıklarla karşı karşıya gelmek istemiyor. Patlıcan ve biberin kilosu halde bile 9-10 liraya ulaştı. Bu şartlarda bu ürün markete girerse 20 TL’ye satılması lazım. Kimse şu ortamda böyle bir risk almak istemiyor. O yüzden kısıtlamanın yeni birçok ürüne yansımasını bekliyoruz.”
21 Ocak’ta Türkiye Ekonomi Şurası’nda konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ““Bu marketlerde eğer kalkıp benim halkımı sömürme mücadelesini devam ettirenler varsa bunun hesabını sorma görevi de bizimdir ve hesabını sorarız. Milletimizin bu konuda dillendirdiği şikâyetleri kulak arkası edemeyiz” ifadelerini kullanmıştı.
