Dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri olan Avustralya, Eylül ayından beri eşi benzeri görülmemiş orman yangınlarıyla boğuşuyor ve bunları söndürmekte yetersiz kalıyor.

IMF verilerine göre kişi başına 53 bin dolarlık gelirle, dünyanın en zengin 10 ülkesinden biri olan Avustralya’nın yangınlarla baş etmekte yetersiz kalması üzerine dışarıdan yardımlar toplanmaya başlandı. Bir trilyon 323 milyarlık GSMH'ya sahip ülkedeki yangınla mücadele için sanatçılardan, tenis oyuncularına kadar ünlü isimlerin açıkladığı yardımların yanı sıra internet kampanyalarıyla da yardım toplanıyor. Ülkenin milli gelirleri, Avustralya merkezli şirketlerin büyüklüğü ve kamu kaynaklarının genişliği düşünüldüğünde "devede kulak" kalacak bu yardımlara neden ihtiyaç duyulduğu ise merak konusu olmayı sürdürüyor. Federal sistemle yönetilen Avustralya'daki krizdeki başarısızlıkta en çok Başbakakan Scott Morrison sorumlu tutuluyor.

Yangınlara müdahaleyi siyasi çıkar malzemesi yapmakla suçlandı

Morrison yangınlar nedeniyle yaptığı ulusal felaket ilanından birkaç gün sonra, ulusal felaket durumundaki ülkesini bırakıp ailesiyle Hawaii'ye tatile gitmişti. Yoğun eleştirilere karşın tatilini yarıda kesmeyen Başbakan ancak iki itfaiyecinin hayatını kaybetmesi sonucu tatiline son vermişti. Ne var ki Başbakan krizle başa çıkmakta zorlanıyor ve yeni eleştirilerin hedefi oluyor. 

Morrison'ın ülkedeki yangınlara müdahale için binlerce askerin görevlendirdiği ve milyonlarca dolar kaynak ayrıldığı açıklamasının yer aldığı bir videoyu ulusal yayın kuruluşu ABC'den değil de kendi sosyal medya hesaplarından yapması partisi Liberal Parti'ye siyasi kazanç sağlama çalışması olarak yorumlandı ve ağır eleştirilere maruz kaldı. 

Ülkenin karbon emisyonu politikasını değiştirmeyeceğini duyurdu

Morrison ve hükümetin eleştirildiği bir diğer konuysa küresel iklim değişikliğinin yangınlardaki rolünün isteksizce kabülüydü. 

Morrison Kasım ayı sonunda yaptığı açıklamada "ülkenin karbon emisyonlarıyla yangınlar arasında doğrudan bir ilişki olmadığını" söylüyordu. 

Ancak uzmanlara göre bu ilişki karmaşık olsa da açık. İklim değişikliği orman yangınlarını doğrudan yaratmıyor ancak şiddetinin artmasına yol açıyor. Yükselen sıcaklıklar, rüzgarın hızı, nem oranı ve yakıt yükü orman yangınları riskini artıran faktörler arasında. 

Ülkenin tarihteki en sıcak ve kuru yılı olan 2019'un hemen sonrasında yaşanan yangınlarla ilgili Morrison 2 Ocak'ta yaptığı basın toplantısındaysa "her zaman küresel iklim değişikliğiyle dünyanın farklı yerlerindeki kuraklık arasındaki ilişkiyi kabul ettiğini" söylüyordu. 

Ancak Morrison'ın bu kabule rağmen Avustralya'nın karbon emisyonları azaltma politikasında değişikliğe gitmeyeceğini yinelemesi yine eleştirilerin hedefi oldu. 

Avustralya şu anda kişi başına en yüksek karbondioksit emisyonu üreten ülkelerden biri. Ülkenin nüfusu Dünya nüfusunun yüzde 0,3'ünü oluştururken, dünyadaki sera gazının yüzde 1,07'sinden sorumlu.

Morrison'a karşı protestolar yolda

Başbakan'a yönelik eleştiriler gazete sayfalarıyla sınırlı da kalmıyor, Morrison'ı eleştirenler sokağa çıkmaya da hazırlanıyor. Yangınlara karşı önlem almamak, itfaiye teşkilatına yeterli kaynağı ayırmamak ve krize zamanında müdahale etmemekle suçlanan Morrison, 10 Ocak'ta ülkenin en büyük şehri Sydney'de protesto edilecek. "Scott Morrison'ı kovun, itfaiyecilere kaynak ayırın, iklim için hemen harekete geçin" sloganıyla eyleme hazırlanan topluluğun, Facebook'ta açtığı etkinlik sayfasında 10 binden fazla kişi katılım göstereceğini duyurdu.

Morrison karşıtları aynı gün bir diğer büyük şehir olan Melbourne'da da yürüyecek. Avustralya polisi eylemcilere "İnsan kaynaklarımızı yangına ayırmak istiyoruz, eylemi iptal edin" uyarısında bulunsa da düzenleyiciler geri adım atmadı. 

Yerel yöneticiler de eleştirilerin odağında

Yalnızca Federal yönetim değil yerel yöneticiler de sert eleştirilerden nasibini aldı. Başkent Canberra'nın yerel gazetesi Canberra Times’ta çıkan bir haberde Yeni Güney Galler (New South Wales) eyaleti yerel yönetiminin itfaiyede 13 milyon dolarlık kesintiye gittiğine dair raporlar yayımladı. İtfaiyeciler Sendikası da Morrison'un Liberal Partisi'nin üyesi Gladys Berejiklian öncülüğündeki eyalet hükümetini yangınla mücadele bütçesini kısmakla suçladı. Berejiklian ise iddiaları reddetti.

Independent Türkçe için derleyen: Keremcan Karabatak