Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başdanışmanı emekli Tuğgeneral Adnan Tanrıverdi’nin geçtiğimiz günlerde katıldığı bir toplantıdaki şu sözleri tartışma yaratmıştı:
İslam Birliği olacak mı olacak. Nasıl olacak Mehdi Hz. geldiği zaman. Peki Mehdi ne zaman gelecek? Allah bilir. Peki bizim bir işimiz yok mu, ortamı hazırlamamız gerekmez mi? İşte ASSAM bunu yapıyor.
Tanrıverdi’nin açıklamasının ardından Mehdi ile ilgili bir açıklamada eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’tan geldi.
Ahmedinejad, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, 2020’de Mehdi'nin geleceğini iddia ederek şunları söyledi:
Bu yıl, İsa Mesih’in desteklediği İmam Mehdi gelip insanlara yardım edecek, adaletsizliği bitirecek ve dileklerimizi gerçekleştirecek.
"2019’da Mehdi gelecek" dedi, gelmedi...
Yeni yılın bir diğer “Mehdi” olayı ise Adana’da yaşandı.
Adana’da Karataş ilçesinde yaşayan Arap Alevileri arasında sevenleri bulunan ve “kanaat önderi” olarak adlandırılan Mehmet Güven adlı kişi de internete yansıyan görüntülerinde 2019 yılında mehdinin geleceğinin kendisine Hz. Ali ve peygamberler tarafından söylendiğini iddia etmişti.
Türkiye İşçi Partisi Milletvekili (TİP) Barış Atay da Twitter hesabından Mehmet Güven’i eleştirerek “2019’un 12 ayı da 365 günü de bitti Mehmet Güven... Bakalım şimdi ne sallayacaksın” dedi.
2019’un 12 ayı da 365 günü de bitti Mehmet Güven... Bakalım şimdi ne sallayacaksın. https://t.co/4zQO0vYNmN
— Barış Atay (@barisatay) January 1, 2020
Hristiyanlık'taki Mesih ile Müslümanlık'taki Mehdi farklı mı?
Mehdilik kavramı her dönem tartışma konusu oldu. Her dönem Mehdi'nin geleceğini müjdeleyen veya bizzat kendisinin Mehdi olduğunu iddia edenler oldu.
İlahiyatçı Cemil Kılıç, Arapça kelime anlamı olarak Mehdi’nin ‘Hidayete ermiş kişi’ olduğunu ancak terminolojik açıdan “Beklenen, kurtarıcı” anlamı yüklendiğini belirtti.
Mehdi beklentisinin toplumlarda kurtarıcı arayışının başladığı özellikle sıkıntılı dönemlerde arttığını belirten Kılıç, kimi tarikat liderlerinin kendilerini mehdi ya da mehdi vekili olarak gösterdiğini öne sürdü.
İlahiyatçı Cemil Kılıç sözlerinin devamında İslam'da Mehdilik olayını şöyle anlattı:
Sünni İslam’a göre kıyamete yakın bir dönemde Deccal ile mücadele etmek için gelecek, İslam’ı dünyaya hakim kılacak kişi. İsa Mesih de yeryüzüne inerek mehdiye yardım edecek. Ancak bu inancın Kuran’da hiçbir dayanağı yok Kur'an’da Mehdilik ile Deccal ya da Mesih ile ilgili bir şey yok. Kur'an dışı üretilmiş inançlar. Büyük ölçüde Hristiyanlık’taki Mesih inancının etkisiyle üretilmiş, onun kötü bir kopyası.
İran’ın çoğunluğunu oluşturan Şiilik, Mehdi kavramının en kuvvetli olduğu inançlardan. Şiilere göre Mehdi, M.S.9 yüzyılda bugünkü Irak’ın Samarra şehrinde bir mağarada kaybolan Hz. Ali torunlarından Hz. Muhammed, Mehdi’nin bizzat kendisi.
Mehdi inancı Şiilik’te o kadar kuvvetli ki İran’ın dini ruhani lideri olan Ayettullah Hamaney bile Mehdi'nin yeryüzündeki vekili kabul ediliyor. Kılıç, Şiilik'teki Mehdi anlayışını da şöyle özetledi:
12. İmam Muhammed Mehdi çocuk yaşta bir mağarada sır oluyor. Ona Gaib İmam’da diyorlar. Şii inancına göre 12. İmam yaşıyor ve sırlanmış vaziyette. Ancak kendisini açığa çıkaracak zuhur edecek. Alevilik'teki Mehdi anlayışı ise farklı ve ilginç. Aleviliğe göre Mehdi, kurtarıcı demek. İnsanın en büyük kurtarıcısının da kendi aklı ve bilim olduğu düşünülüyor. Sünnilik'te ve Şiilik'te mehdi bir kişi iken Alevilik'te birden fazla kişi olabiliyor. Aleviliğe göre Mehdi, insanlığa büyük faydası olan kişilerde zuhur edebilir. Bu anlayıştan dolayı Atatürk'ün mehdi olabileceğini düşünen Aleviler de oldu.
Mehdi inancı İslam’da var mı yok mu?
Mehdi inancı İslam’ın bütün mezheplerinde farklılıklar olsa da var. Ancak bu inanışın İslam’da olduğunu iddia edenler olduğu gibi İslam'da olmadığını, başka dinlerden geçtiğini iddia edenler de var. Independent Türkçe bu konudaki görüşleri de derledi.
Cübbeli Ahmet: Hz. Mehdi, gelecek ama bu yüzyılda değil
Kamuoyunda Cübbeli Ahmet Hoca olarak da bilinen İsmailağa Cemaati ileri gelenlerinden Ahmet Mahmut Ünlü, 9 Mayıs 2016’da katıldığı bir televizyon programında mehdinin geleceğini ileri sürerek şöyle konuşmuştu:
Hz. Mehdi doğacak. Medine’de doğacak. Mekke’de biat olacak. Hz. Mehdi muhakkak gelecek ama bu yüzyılda değil. Hz. Mehdi’ye inanmak şarttır. Ehli Sünnet’tin alametlerindendir.
Kur'an’da yok diyenlere Cübbeli Ahmet’ten itiraz
Ünlü, Mehdi’nin varlığına dair Kuran-ı Kerim’de delil olmadığını iddia edenlere de şöyle itiraz etmişti:
Bütün Ehli Sünnet itikat metinlerinde İsa Aleyhisselam’ın inmesi, Deccal’ın çıkacağı, Dabbetül Arz’ın çıkacağı, Yecüc ile Mecüc’ün patlayıp setin çıkacağının bir kısmı ayetlerdedir bir kısmı sahih hadislerdedir. Dabbetül Arz ve Yecüc Mecüc, Kur’anda geçer. Deccal ve Hz. Mehdi hadislerde geçer. Burada detay vardır. Ama inkarcıları zaten hiçbir şey tutamaz. Çünkü inkarın sınırı yok. Bu adamlar derler ki mehdi, Buhari Müslüm de yok, altı kaynak da yok. Halbüki Buhari Müslüm de Mehdi demiyor ama İsa Aleyhisselam’ın arkasında namaz kılacağı imam sizden olacak der.
“Mehdi’nin adı Muhammed, babasının adı Abdullah olacak”
Cübbeli Ahmet, aynı konuşmasında dayandığı kaynaklara göre mehdinin özelliklerini şöyle tasvir etti.
Hz. Mehdi genel anlamda insandır. Ana babadan doğacak. Hz. Hasan’ın soyundan gelecek. Adı Muhammed olacak. Baba adı Abdullah olacak. Birçok sıfatı hadislerde belirtilmiş. Konuşurken bir tutukluk olacak. Sağ elini sol dizine vurunca açılacak. Bütün bunlar sağlam kaynaklarda mevcuttur. Hz. Mehdi’nin geleceğine inanıyoruz. Mehdi gelecek diye yan gel yatmıyoruz. İşimize bakıyoruz. Gelirse de ona tabii olmak için dua ediyoruz.
Kırbaşoğlu: “İslam’da yok. İslam öncesi dinlerden geçen bir inanç”
Independent Türkçe’nin sorularını yanıtlayan İlahiyatçı Prof.Dr. Hayri Kırbaşoğlu ise Mehdilik anlayışının İslam’da olmadığını iddia ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
Olağanüstü güçlere sahip bir kurtarıcı inancı bütün kadim dinlerde var. İslam’a da o bölgedeki kadim dinlerden geçme ihtimali yüksek. Kuran’da bu konuda hiçbir dayanak yok. Sadece bazı hadis rivayetleri var. Fakat onlarda son derece problemli, çelişkili ve çürük. Muteber denilen bazı hadis kitaplarına da girmiş bir kısmı. İbni Haldun, Mukkadime adlı eserinde mehdilikle ilgili hadisleri tek tek inceleyerek bunların elle tutulur tarafı olmadığını gösteriyor. Bu işin Sünnilik boyutu.
“Mehdi diye bir şey yoktur”
Kırbaşoğlu, Kerbela doğumlu Ahmet El Katip adlı Şii araştırmacının da “Şia’da Siyasal Düşüncenin Gelişimi” adlı 200 sayfalık araştırmasında Mehdi inancının mitolojik bir öğe olduğunu tespit ettiğini belirterek, “Hem Sünni hem Şii dünyada bu inancın tutulacak tarafı olmadığını gösteren kitaplar var. Ben de o görüşteyim. Mehdi diye bir şey yoktur” diyerek sözlerini bitirdi.
Kanaatlı: “Allah’ın Mehdi’yi var edeceğine inanmak imkan dışı değildir”
Türkiye’deki Şiilerin önemli temsilcilerinden olan Ehlibeyt Dernekleri Federasyonu Başkanı Hasan Kanaatlı, 7 Ocak 2013’te yaptığı konuşmasında Şii ve Sünni ulemanın Mehdi inancında mutabık olduğunu belirterek, aralarındaki tek farklılığı şöyle anlattı:
Sünni ulemanın bir kısmına göre Hz. Mehdi, dünyaya henüz gelmemiş kıyamete yakın bir dönemde dünyaya teşrif edeceklerine iman ederken bir kısmına göre dünyada var olduğuna vakti gelince zuhur edeceğine inanmışlardı. Şia’da ise 11. İmam Hasan Askeri’nin evladı olduğu için onun o günden günümüze kadar ve zuhur edeceği vakte kadar hayatını devam ettirdiğine ve Allah’ın takdir etmesi durumunda bir anda ortaya çıkacağına inanılmıştır. Elbette ki bu meseleye iman etmek aklen zor bir mesele olmasa gerekir. Yani Allah’ın kadiri mutlak olduğuna, mutlak kudret sahibi olduğuna iman eden Müslümanların Hz. Mehdi Aleyhiselam’ı da Cenab-ı Hak’ın bir anda var edeceğine, zuhurunu tertipleyeceği elbette ki imkan dışı değildir.
İslamoğlu: Mehdi’yi bekleyip de delilere fırsat vermeyin
İlahiyatçı Mustafa İslamoğlu ise 4 Mart 2012’de yaptığı yine internet ortamında yayınlanan konuşmasında mehdinin hidayete ermiş kişi anlamına geldiğini söyleyerek sözlerini şöyle sürdürmüştü:
Hepiniz mehdisiniz . Siz geldiniz elhamdülillah. Mehdi’yi bekleyip de piyasada delilere fırsat vermeyin. Milletin başına bela etmeyin. En sahih hadis derlemelerine girmiş olsa da Mehdi ve Mesih rivayetleri bize Mesihiyat’tan ve İsrailiyat’tan gelmiştir. Bunun bizimle, efendimizle ilgisi yok. Böyle mühim bir şey olacak Kur'an bir kez bile değinmeyecek. Olur mu böyle bir şey?
Şenocak: “Ehli Sünnet Uleması, Mehdi’nin geleceğine ittifak ettiler”
İlahiyatçı İhsan Şenocak ise 10 Aralık 2017’de yaptığı ve internet ortamında yayınlanan konuşmasında Mehdi ile ilgili şunları söylemişti
Modern düşüncenin reddettiği hususlardan birisi de mehdilik. Mehdiliğin İslam’a sonradan geldiği iddiasındalar. Hint uygarlığından ya da Şia’dan Ehli Sünnet’e intikal ettiğini savunuyorlar. Peki temel metinlerimize hadis mecralarımıza baktığımızda meseleyi şöyle mütalaa edebiliriz. 30’dan fazla sahabi, mehdinin geleceğini rivayet ediyor. Hadis mecmualarına bakıldığında Buhari Müslüm’in dışında her hadis mecmuasında Mehdi Aleyhisselam’la alakalı rivayet var. Ehli Sünnet uleması, Mehdi Aleyhisselam’ın geleceğine ittifak ettiler.
Bayındır: “Asıl Mehdi, Hz. Muhammed’dir”
İlahiyatçı Prof.Dr. Abdülaziz Bayındır, 4 Mart 2014 tarihinde yaptığı ve görüntüsü yayınlananan konuşmasında mehdilikle ilgili olarak şunlar söylemişti:
Hepsinin beklediği asıl mehdi yani yola gelmiş kişi Hz. Muhammed’dir. Tüm insanların beklediği kişi Hz. Muhammed geldi. O zaman bize düşen nedir bunun geldiğini insanlara anlatmaktır. Yoksa yeni mehdiler gelecek değil.
Fırat: 12 İmam’larla bütünleşmiş mehdi inancı Aleviler açısından değer
Independent Türkçe'ye konuşan Alevi Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Celal Fırat, 12 imamlarla bütünleşmiş Mehdi inancının Aleviler açısından da bir değer olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
Bu değer günü geldiğinde haksızlıklara boyun eğmeyen, zalime karşı mazlumdan yana olan barış ve kardeşliği tek taraflı değil tüm dünya için isteyen bir duruşun adıdır. Diğer taraftan Mehdilik umuda inanmaktır, yılmamak ve mücadele etmek ve bu mücadeleyi hak ve hakikat için devam ettirmektir. Ancak yanı başınızda zalimlik diz boyu ise, çocuklara tecavüz ediliyorsa, kadınlar sokak ortasında kesiliyorsa, hayvanlara ve tüm doğaya acımazca işkence yapılıyor ve talan ediliyorsa buna karşı susup mehdinin zuhur edeceğine inanmak ancak köleleşmiş bir toplumun refleksidir...
© The Independentturkish
